Во Македонија добрите компании лесно и брзо добиваат кредити од банките. Постои голема ликвидност во банкарскиот сектор и тоа е дефинитивно клучниот одговор зошто нема корпоративни обврзници, анализира Иван Штериев, извршен директор на Македонската берза, во интервју за „Блумберг Адрија“.
„Дополнително, во комбинација со недоволниот степен на познавање на оваа проблематика, кревкиот пазар на капитал што го имаме, малобројните финансиски посредници што не се многу проактивни, освен банките што нудат примарно кредити, страв од непознатото, страв од неуспех, сето тоа е еден сплет на околности поради кои корпоративни обврзници во Македонија сè уште нема“, вели Штериев.
Тој додава дека државата лани направи емисии на обврзници, меѓу кои и на зелени обврзници, а со тоа сме едни од ретките во регионот.
„Тоа е добро, ќе видиме колку ќе нè поттикне тоа во корпоративниот сектор“, додава Штериев.
Од друга страна, ЕСГ во македонската практика и целата проблематика сè уште се во ран развој.
„Иако сè повеќе домашни компании размислуваат и се свесни за важноста да водат сметка во своето работење во животната средина, социјалните прашања и доброто управување, како и транспарентно да известуваат за тоа, сепак не постои нормативен притисок како во ЕУ. Така што најголемиот притисок што компаниите ги турка во овој правец, да се занимаваат со оваа проблематика, е пред сè притисокот од деловните партнери“, вели Штериев.
Сепак, факт е и дека минатата година вкупниот износ на обврзници за одржливост на глобално ниво е за 16 отсто помал од 2022 година, а во однос на 2021 година намалувањето изнесува дури 28 отсто.
„Минатогодишното глобално намалување на издавањето ЕСГ-обврзници е логично затоа што претходните години, односно 2022-та, а особено 2021 година беше своевиден врв за издавање ЕСГ-обврзници. Огромно влијание тогаш имаше опкружувањето со ниски каматни стапки. Тоа во комбинација со нагласеното популаризирање на ЕСГ-темата, во услови на пандемија и битка против климатските промени, зелените планови и во Европа и САД, сето тоа даде ’ветар во грб’ за издавање толку многу ЕСГ-обврзници“, вели Штериев.
Тој посочува дека сега се зголемија каматните стапки и логично е да се намалуваат темпото и обемот на глобален план во емисии на ЕСГ-обврзници.
„Дополнително, добар дел од започнатите проекти финансирани претходно преку ЕСГ-обврзници треба да се реализира, особено зелените, на кои им треба повеќе време. Така што не може нонстоп да се креираат нови емисии на ЕСГ-обврзници, мора и старите да се завршат“, додава Штериев.
Тој заклучува дека аналитичарите за годинава прогнозираат дека ќе се стабилизираат работите и нема да има веќе дополнителен значаен пад кај емисиите на корпоративните ЕСГ-обврзници.