.webp){kind=icon}
Словачкиот премиер Роберт Фицо добил сериозни повреди и се бори за живот откако беше застрелан во првиот обид за атентат врз европски лидер по повеќе од две децении.
Фицо (59) беше нападнат по состанокот на владата во градот Хандлова, на околу 165 километри североисточно од главниот град Братислава. Откако бил однесен во локалната болница, повредениот премиер потоа поради сериозноста на повредите бил префрлен со хеликоптер во болница во блискиот град Банска Бистрица, се наведува во соопштението на владата во средата.
Доминантната политичка фигура во источноевропската нација од 5,4 милиони жители од падот на комунизмот, Фицо се врати на власт минатата година како опозициска сила на институциите на Европската Унија во Брисел. Неговиот пријателски став кон Русија го стави во судир со партнерите, заканувајќи се дека ќе го поткопа единството на ЕУ во помагањето на Украина.
Наводниот напаѓач, идентификуван од весникот „Сме“ како 71-годишен маж, бил приведен од полицијата, изјави претседателката Зузана Чапутова зборувајќи со новинарите во Братислава.
Bloomberg Mercury
Фицо шетал во толпа луѓе кога кон него пукале, објави весникот „Деник Н“. Очевидци слушнале повеќекратни истрели додека премиерот паднал на земја, по што бил кренат од обезбедувањето, префрлен во автомобил и транспортиран, пишува весникот.
Реторика на омраза
Чапутова, шефицата на државата во заминување и еден од главните критичари на Фицо во земјата, го осуди нападот и, како што рече, станува збор за „брутален и непромислен чин“ врз премиерот.
„Шокирана сум“, напиша таа на објава на Фејсбук. „Му посакувам на Роберт Фицо да закрепне од нападот во овој критичен момент. Реториката на омраза води до дејства со омраза“, им рече таа на новинарите подоцна.
Ова беше прво пукање на шеф на европска држава или влада по атентатот на српскиот премиер Зоран Ѓинѓиќ во март 2003 година. Проевропскиот реформатор, кој зазеде став против организираниот криминал, беше убиен откако беше застрелан во центарот на Белград.
Словачкиот парламент во Братислава ја прекина седницата бидејќи лидерите од целиот политички спектар го прекорија нападот, прв од ваков вид во историјата на нацијата. Сојузниците на Фицо го искористија нападот за да ја обвинат опозицијата дека ја разгорува поделбата во земјата.
Фицо направи политички камбек минатата година, откако во 2018 година поднесе оставка како одговор на масовните демонстрации за убиството на новинар што истражуваше корупција во Словачка.
Фицо е близок соработник на унгарскиот премиер Виктор Орбан и е обвинет дека го усвоил планот на Орбан за еродирање на независните институции за да ја зајакне неговата моќ. Унгарскиот лидер напиша на Х дека е длабоко шокиран од грозоморниот напад врз неговиот пријател.
Откако се врати на власт, Фицо привлече протести низ целата земја поради препишување на кривичниот законик и укинување на специјалното обвинителство. Минатиот месец тој ги нападна медиумите во земјата за, како што рече, непријателскиот однос кон владата, бидејќи неговиот кабинет предложи построга контрола врз јавната радио и телевизија.
Сепак, западните лидери беа обединети во нивната осуда на политичкото насилство врз шеф на влада во земја членка на ЕУ. Претседателот Џо Бајден го осуди „ужасниот чин на насилство“. Канцеларот Олаф Шолц го нарече „кукавички напад“.
„Ваквите акти на насилство немаат место во нашето општество и ја поткопуваат демократијата, нашето најскапоцено заедничко добро“, напиша на Х претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен.
Поседувањето оружје не е вообичаено во Словачка и ограничувањата за набавка на оружје се строги. Сепак, на земјата не ѝ е непознато оруженото насилство. Во 1990-тите, откако земјата произлезе по распадот на Чехословачка, се соочи со низа убиства во мафијашки стил - вклучувајќи и пукање во ресторан во 1999 година, во кое беа убиени 10 мажи.
