.webp){kind=icon}
Европската централна банка мора двапати да ги намали трошоците за задолжување пред летниот одмор во август и уште двапати пред крајот на годината, без да биде под влијание на американската централна банка, според членот на Управниот совет Јанис Стурнарас.
„Треба да започнеме со намалување на стапките наскоро за да не стане премногу рестриктивна нашата монетарна политика“, рече Стурнарас, кој исто така ја предводи грчката централна банка, во интервју во Лондон. „Соодветно е да се направат две намалувања на стапките пред летната пауза, а четири поместувања во текот на годината изгледаат разумно. Досега се согласувам со очекувањата на пазарите“.
ЕЦБ минатата недела ја остави политиката непроменета, на четвртиот последователен состанок со официјалните претставници, кои се зближија околу јуни како соодветен момент за почеток на олеснувањето. Тие станаа посигурни дека инфлацијата се движи кон целта од два отсто, но бараат дополнително уверување пред да одлучат за намалување на каматните стапки.
Централната банка со седиште во Франкфурт има закажано состаноци за одлуки за монетарната политика на 11 април, 6 јуни и 18 јули. По тоа, таа повторно ќе се состане на 12 септември. Стурнарас е добропознат во Управниот совет, иако неодамна се усогласи со повеќе членови на потребата да се чека до јуни.
„Ќе имаме само малку нови информации пред состанокот во април, особено за платите на почетокот на 2024 година - но ќе добиеме многу повеќе податоци пред состанокот во јуни“, рече Стурнарас, повторувајќи ги коментарите на претседателката на ЕЦБ, Кристин Лагард, од минатата недела. „Мислам дека за да ги намалиме стапките веќе во април, ќе треба да видиме дека економијата паѓа, а не го очекувам тоа“.
Во пресрет на коментарите, пазарите на пари ги задржаа облозите за опсегот за намалување на трошоците за задолжување годинава, при што првиот квартален потег беше забележан до јуни, по што следуваа уште два со 70 отсто шанса за четврти.
Стурнарас рече дека „економскиот раст во еврозоната е многу послаб од очекуваното и ризиците одат надолу, додека инфлацијата значително се намали и ризиците се избалансирани“.
Тој исто така, ги минимизира уште силните номинални зголемувања на платите, нагласувајќи дека реалните плати ќе го достигнат нивото од пред пандемијата дури во 2025 година.
„Значи, платите сè уште го држат чекорот, а не ја водат инфлацијата. Не треба да го преувеличуваме ризикот од спиралата плата-цена“, рече тој. Уште повеќе што „растот на номиналните плати се намалува, а профитот апсорбира дел од зголемувањата на платите“.
Стурнарас жестоко ја отфрли дискусијата дека би можело да биде проблематично или ризично доколку ЕЦБ ја олесни монетарната политика пред нејзиниот американски колега.
„Воопшто не го прифаќам аргументот дека не можеме да ги намалиме каматните стапки пред тоа да го направи Фед - и речиси сите мои колеги се согласуваат со тоа“, рече тој.
Австриецот Роберт Холцман изјави дека не мисли дека ЕЦБ треба прва да ја донесе одлуката за намалување на стапките - дури и откако Кристин Лагард инсистираше на тоа дека нејзината институција „ќе дејствува независно“, а други ја поддржаа.
Bloomberg Mercury
„Ние сме целосно независни и еврозоната е голема отворена економија со флексибилен девизен курс“, рече Стурнарас. „Мораме да го направиме она што е неопходно за економијата на еврозоната - ништо друго“.
Ситуацијата во регионот со 20 нации е „многу поинаква“ од онаа во САД, каде што економијата расте, исто така благодарение на експанзивната фискална политика, а инфлацијата е полеплива, рече тој. „Случајот за намалување на стапките е многу поубедлив за еврозоната отколку за САД“.
Надвор од 2024 година, тој очекува депозитната стапка, моментално на рекордно високо ниво од четири отсто, „постепено да се спушти на два отсто до крајот на 2025 година или на почетокот на 2026 година“. Тој оцени дека тоа е неутрално ниво. „Во моментов не гледам дека стапките одат под два отсто, како што беше случај пред пандемијата“.
Со овонеделното преиспитување на таканаречената оперативна рамка на ЕЦБ, „ги научивме лекциите од последните години и ја направивме ЕЦБ помодерна централна банка“, рече Стурнарас.
Bloomberg Mercury
Тој нагласи дека во моментов никој не знае колкаво е соодветното ниво на банкарски резерви и на билансот на ЕЦБ.
„На крајот, банките ќе ни кажат и ќе утврдат колкава ликвидност им е потребна“, рече тој. „Ќе дојдеме до таа точка постепено, чекор по чекор, за да не ризикуваме никакви ненамерни превирања“.
Тој очекува билансот на состојба на ЕЦБ да биде помал од денешниот, но поголем од минатото, велејќи дека „нема да дојдеме до таа точка во следните една-две години“.
Предвиденото ново портфолио на структурни обврзници „ќе помогне да се стабилизира економијата“, рече тој.
Сè уште треба да се разговара за деталите, „но портфолиото ќе вклучува и државни обврзници“, рече тој. „Ќе се погрижиме тоа да не ја наруши забраната за монетарно финансирање во договорот за ЕУ“. Тој истакна „различни параметри за да се стори тоа - рок на достасување, клуч на капитал, издавач и ограничувања за издавање“.
Различни погледи
Под дискусија се и деталите за идните долгорочни операции за рефинансирање.
„Јас и некои колеги сакаме за да се држиме до целосната распределба со фиксна оцена, исто така за подолгорочни операции - други колеги имаат различни ставови“, рече тој. „Ќе разгледаме длабоко и потоа ќе одлучиме“.
Стурнарас рече дека, доколку е потребно, ЕЦБ нема да се двоуми да дејствува во меѓувреме.
„Доколку поради некоја причина краткорочните каматни стапки на пазарот на пари се оддалечат премногу од стапката на депозитни средства, ние ќе интервенираме со поголема ликвидност“, рече тој. „Секогаш сме флексибилни и во секое време ќе реагираме соодветно“.
