Извозот на Кина ја доведува земјата во судир со Европа. Францускиот претседател Емануел Макрон го оцени трговскиот дисбаланс со Кина како „неподнослив“, нагласувајќи дека влогот сега е „прашање на живот или смрт за европската индустрија“. Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, смета дека односите на Унијата со Кина „достигнале пресвртна точка“.
Размерите на дисбалансите со Европската Унија станаа јасно видливи пред неколку дена, кога Пекинг објави дека трговскиот суфицит со блокот се проширил на рекордно ниво, приближувајќи се до 300 милијарди долари во 2025 година. Вредноста на кинескиот извоз во ЕУ сега е повеќе од двојно поголема од увозот, откако кинеските извозници пренасочуваат стоки што се соочуваат со царини во САД.
„Кинескиот шок во Европа навистина почнува да се чувствува“, изјави Ендру Смол, директор на програмата за Азија во Европскиот совет за надворешни односи, кој претходно ѝ беше советник на Урсула фон дер Лајен за Кина. „Во последните месеци има значително поголемо чувство на итност, не се одвива сè јавно, но се одржуваат сериозни кризни состаноци.“
Прочитај повеќе
Мексико воведе царини до 50 отсто за Кина и други азиски земји
Мексико воведе високи царини на азиски увоз, усогласувајќи се со притисокот од САД и настојувајќи да ја заштити домашната индустрија додека трговските тензии со Кина растат.
11.12.2025
Германскиот извоз бележи мал раст, додека пратките кон САД тонат
Малиот извозен раст на Германија не ја менува големата слика - конкуренцијата од Кина, бирократијата и недостигот од работна сила остануваат главни закани за економското закрепнување на земјата.
09.12.2025
ЕУ подготвува нов план за спроведување на трговскиот договор со САД
Брисел финализира план за да ја продолжи втората фаза од трговскиот договор со САД, барајќи пониски давачки, поширок пазарен пристап и решавање на споровите околу челикот и регулативите.
13.11.2025
„Шејн“ продолжува со работа во Франција, но под строг надзор од владата
Експанзијата на „Шејн“ во Франција се одвива во услови на контроверзии бидејќи продажбата на сомнителни кукли предизвика негодување кај здруженијата на потрошувачи и пратениците.
09.11.2025
ЕУ и САД ги утврдуваат следните чекори за царините
ЕУ и САД најавија намалување на царините за автомобилите и отворија можност за олеснувања за металите, како дел од поширок договор за трговија.
22.08.2025
Според Смол, ова би можело да доведе до најголемо преиспитување на политиката на ЕУ кон Пекинг во најмалку една деценија. По години во кои Унијата беше фокусирана на војната во Украина, а подоцна и на царините на Доналд Трамп, ЕУ сега повторно го насочува вниманието кон Кина и подготвува пакет мерки што подолго време биле одложувани.
Кинескиот суфицит со Европа е на пат да достигне рекорд
Растечкиот извоз и падот на кинескиот увоз го зголемуваат трговскиот суфицит
Bloomberg
Блокот претстави план на почетокот на овој месец со цел да обезбеди неговите индустрии да не бидат надминати од глобалните конкуренти, во време кога конкуренцијата со САД и Кина се засилува. Европската комисија исто така предложи формирање економски безбедносен центар за подобро управување со трговските тензии и за спротивставување на заканата од евтини производи што го преплавуваат единствениот пазар на Унијата.
Се очекува Комисијата да предложи и поставување услови за странските инвестиции, како што се трансфер на технологии и користење домашна содржина и домашни синџири на вредност.
Предупредувањето доаѓа во време кога и други големи економии подигаат трговски бариери: мексиканските пратеници неделава дадоа конечна согласност за нови царини за увоз од Азија.
Времето за Европа е ограничено. Економистите од „Голдман Сакс“ (Goldman Sachs Group Inc.) проценуваат дека конкуренцијата од кинескиот извоз ќе ги намали придобивките во бруто-домашниот производ на Германија, Шпанија и Италија за 0,2 процентни поени или повеќе од следната година до 2029 година.
Последиците од кинескиот извоз би можеле да се прошират и на речиси една третина од вработеноста во еврозоната, покажуваат процените на економистите од Европската централна банка, што значи дека потенцијално би можеле да бидат засегнати повеќе од 50 милиони работни места.
„Надворешната непријателска реакција кон стоките што ги извезува Кина ќе се засилува, особено во Европа“, изјави Стивен Џен, извршен директор на лондонскиот хеџ-фонд „Еуризон“ (Eurizon SLJ Capital). „Оваа комбинација од експлозивна трговија и поценет ренминби (кинсеки јуан) не може да се одржи.“
За Кина, изборот е ограничен. Економијата на Европската Унија, вредна околу 20 билиони долари, е меѓу ретките пазари доволно големи за да ги апсорбираат стоките што земјата порано ги извезуваше во Соединетите Американски Држави.
Во Брисел ризиците од конфронтација станаа јасни годинава, кога трговските тензии меѓу Кина и САД ескалираа. Пекинг потоа ја искористи својата доминација во ретките метали, нарушувајќи клучни индустрии – од електрични возила до ветерни турбини – и предизвикувајќи голем број прекини во производството кај европските компании.
Иако Европската Унија се обврза да одвои најмалку 3 милијарди евра (3,5 милијарди долари) во наредната година за да помогне во намалувањето на зависноста од кинеските суровини, во реалноста ќе бидат потребни години за тоа да има значајно влијание.
Увозот на преработени производи во Кина стагнира
Но извозот продолжува да расте во текот на 2024 година
Bloomberg
Не е само индустриската сила на Кина тоа што ѝ дава предност.
Дополнителен поттик за извозот е валутата, која според многу економисти е потценета, со што извозот станува поевтин, а увозот поскап. Јуанот годинава падна на најниско ниво во последната деценија во однос на еврото, и покрај рекордниот трговски суфицит во корист на Пекинг.
„Една од клучните причини зошто кинескиот извоз расте толку брзо е тоа што ренминбито е значително потценето во однос на еврото“, изјави претседателот на ЕУ-комората за трговија во Кина, Јенс Ескелунд, користејќи алтернативен назив за валутата. Тој додаде дека тоа функционира како „субвенција“ за извозот и ја потиснува куповната моќ на кинеските потрошувачи.
Извозот на автомобили од Кина нагло расте, увозот опаѓа
Европа сега има структурен дефицит во трговијата со автомобили со Кина
Bloomberg
Трговскиот дефицит на Кина со Европа нагло се зголеми за време на пандемијата, кога луѓето купуваа повеќе стоки за да се приспособат на карантините и работењето оддома.
Истовремено, кинеските компании почнаа да се искачуваат по синџирите на вредност и сè повеќе да конкурираат со странските фирми во технолошки понапредни сектори, како што се медицинската опрема и автомобилите од повисока класа. Бидејќи кинескиот увоз со текот на времето стагнира, повторното забрзување на извозот ја направи трговската врска сè понеизбалансирана.
Како резултат на тоа, Кина сега апсорбира 7 отсто од извозот на ЕУ, но обезбедува речиси една четвртина од целиот увоз од земји надвор од блокот. Дефицитот на Кина со ЕУ и Обединетото Кралство сега сочинува речиси една третина од нејзиниот вкупен трговски дисбаланс со светот, кој за првпат надмина 1 билион долари.
Оваа асиметрија значи дека европските компании губат продажби во корист на Кина, додека истовремено се соочуваат со зголемен притисок на домашниот пазар од евтини стоки. Дополнително, тие се соочуваат и со посилна конкуренција на други странски пазари, бидејќи кинеските компании забрзано ги зголемуваат испораките на автомобили и други производи кон остатокот од светот.
Германија е во епицентарот на променетите трговски односи со Пекинг
Во 2019 година Кина имаше дефицит од 25 милијарди долари со најголемата европска економија. Во првите 11 месеци од оваа година тој се претвори во суфицит од 23 милијарди долари, поради наглиот пад на увозот.
За Германија, резултатот е економија заглавена во стагнација, погодена од кратења на работни места и сè посилна конкуренција од Кина, и дома и во странство. Германската индустрија годинава намалува повеќе од 10.000 работни места месечно, покажуваат податоците на федералната статистичка служба Дестатис.
Во комбинација со високите цени на енергијата и предизвиците како што е стареењето на населението, оваа слабост ги натера советниците на канцеларот Фридрих Мерц да ја намалат проекцијата за економски раст на Германија за следната година на под еден отсто.
Предноста на Кина не се ограничува само на високотехнолошки преработени производи, како електричните возила, бидејќи нејзините компании и понатаму доминираат и во производството на евтини потрошувачки стоки, облека и обувки.
Испораките на евтини производи од платформите за е-трговија бележат силен раст секоја година од почетокот на пандемијата, а во првите 10 месеци од оваа година се зголемени за дополнителни 56 отсто во споредба со истиот период во 2024 година.
Брз раст на пратките со евтини пакети од Кина
Граѓаните на Европската Унија масовно купуваат преку „Шејн“ и „Тему“
Bloomberg
Брзиот раст на извозот „можеби создава лажно чувство на сигурност дека сегашниот фокус на политиките на безбедност и самодоволност додека се користат придобивките од доминантната позиција во глобалната трговија е и исправен и одржлив“, се наведува во неодамнешен извештај на Комората на Европската Унија.
Но, како што се засилува притисокот за одговор, земјите би можеле „не само да ги користат постојните трговски алатки, како што се антидампинг-давачките, туку и да развијат нови инструменти и пристапи за справување со она што прераснува во сериозна и неодржлива состојба“, изјави Венди Катлер, поранешна висока американска трговска преговарачка, која сега работи во Институтот за политика на азиското општество.
„Можно е да видиме Европската Унија и други земји да преземат дополнителни мерки за ограничување на кинескиот увоз во текот на наредната година“, додаде таа.