Кој и како лови работници во Македонија?

Хедхантинг (англ. headhunting, што во буквален превод значи ловење глави, односно ловење таленти најчесто за повисоки работни позиции) е специјализирана услуга за регрутирање, фокусирана на идентификување и привлекување таленти од највисоко ниво за работни позиции на високо ниво, како и за специјализирани или работни позиции тешки за пополнување со соодветни кандидати. За разлика од традиционалното регрутирање, кое често вклучува објавување огласи за слободни работни места и чекање апликанти, хедхантингот е проактивен пристап, кој вклучува активно пребарување, ангажирање и оценување на кандидатите, од кои многумина можеби не бараат активно нови работни позиции.

Хедхантингот го вршат агенти специјализирани за регрутирање соодветни кадри, но и многу вешти кога станува збор за преговарање и убедување за трансфер. Пребарувачите, познати и како регрутери, имаат способност да се специјализираат во одредена област и се многу успешни во пронаоѓање таленти на пазарот што вообичаено тешко се наоѓаат. Бизнисот со услуги за лов на таленти има долга историја на експанзија во повеќе индустрии што се развиваат и стануваат поорганизирани. Географски, бизнисот со лов на таленти се зголеми бидејќи корпорациите го проширија своето влијание надвор од развиените економии на Северна Америка и Европа во новите економии на азиско-пацифичкиот регион, Блискиот Исток и Латинска Америка.

Според извештајот од истражувањето на услугите во дејноста хедхантинг на глобално ниво на „Когнитив маркет рисрч“ (Cognitive Market Research), компанија специјализирана за истражување на пазарот и консалтинг-услуги, вредноста на овој пазар во 2022 година изнесувала 17,6 милијарди долари, а се проценува дека стапката на годишен раст во периодот меѓу 2024 и 2031 година во просек ќе изнесува 6,7 отсто.

Зголемената желба на индустријата за ефикасно регрутирање во пократки временски периоди е истакнат двигател за кој се предвидува дека ќе го поттикне проширувањето на пазарот во текот на проектираниот период.

На пример, во денешно време квалитетните вработени често имаат избор на локации за работа, особено на високообучени, барани работни места. Тоа ја нагласува важноста на позицијата регрутер. Токму регрутерите често се почетната точка за контакт на една компанија. Сепак, процесот на вработување не е секогаш едноставен за разбирање на кандидатите.

Како работат регрутерите?

Борис Ефтимовски, коосновач и партнер во „Хедхантинг.мк“ (HeadHunting.mk), вели дека една хедхантинг-фирма може да ги „ангажира“ најдобрите таленти, кои можеби не бараат активно работа, не гледаат секој ден огласи, но имаат огромен потенцијал совршено да одговараат на одредена работна позиција и да донесат додадена вредност за некоја компанија, што е двојна победа (англ. win-win) и за компанијата и за кандидатот. Тоа, според него, е огромна предност пред класичното огласување слободни работни места.

Уште од самото формирање на нивната компанија, тој и неговиот бизнис-партнер се трудат максимално да ги следат светските трендови во индустријата за регрутација на професионален кадар и нивниот начин на работа е на принципот „success fee“, што значи дека консултантските услуги ги наплаќаат единствено во моментот кога клиентот (работодавецот) ќе биде задоволен од некој од понудените кандидати и ќе одлучи со него да заснова работен однос. 

Борис Ефтимовски, коосновач и партнер во „Хедхантинг.мк“
Фото: Архива на „Хедхантинг.мк“

 

„Овој модел од една страна го мотивира нашиот тим да ги најде најквалитетните достапни кадри за позицијата (бидејќи само така ќе ја наплатиме услугата), а од друга страна на клиентот му дава сигурност и комодитет дека нема да биде изложен на никакви фиксни трошоци доколку работата не биде завршена“, вели Ефтимовски.

Тој за „Блумберг Адрија“ објаснува дека за да бидат успешни, тие градат мрежа од професионални контакти и редовно ја обновуваат базата со информации за тоа кои професионалци се заинтересирани за кариерна промена.

„Нашиот процес на селекција опфаќа неколку чекори според наша интерна методологија по која се обидуваме да ги избереме и потоа понудиме на пазарот на трудот кандидатите што според нас би биле одличен ‘фит’ за позицијата на клиентот“, вели Ефтимовски.

Но постои и друг пристап на работа кога од компанијата (работодавецот) добиваат конкретни имиња на професионалци за кои се заинтересирани да ги вработат, а регрутерската услуга вклучува контактирање со нив и целокупна комуникација во насока на реализирање трансфер од една во друга (најчесто конкурентска) компанија.

„Нашите луѓе често се вклучени и во комплетирање на целокупниот административен дел, што за некои повисоки позиции вклучува и преговарање за целиот компензациски пакет“, вели Ефтимовски.

Нашите други соговорници на оваа тема се од групацијата „Хедхантер“ (The HeadHunter Group), интернационална компанија специјализирана за кадровски решенија за барателите на работа и за работодавците, која има свои канцеларии во Западен Балкан, Бугарија, Грција, Кипар, Канада и САД. 

За пронаоѓање кандидати и таленти тие комбинираат различни канали и проактивно пребарување, кое вклучува различни мрежи на контакти, сопствена база на податоци за кандидати, која редовно се ажурира, заедно со целни пребарувања по индустрии кога е потребно.

Јулијана Миновска, директорка на „Хедхантер Македонија“
Фото: Архива на „Хедхантер Македонија“

 

„Во моментов одржуваме активна база на податоци од над 50.000 кандидати, што ни овозможува брзо да одговориме на потребите на клиентите. Во просек, ги поставуваме кандидатите во рок од 30 дена (од пронаоѓањето на кандидатот до потпишувањето на договорот за работа), иако времето може да варира во зависност од специфичните барања на нашите клиенти. Нашите услуги следат неколку модели на соработка со флексибилност приспособена на потребите на клиентот. Периодот на задржување на профилите на кандидатите во нашата база е од три до пет години, за обезбедување ажурирани податоци, освен ако кандидатите не побараат поинаку“, вели Јулијана Миновска, директорка на „Хедхантер Македонија“.

Зошто е важно да се користи професионален хедхантинг?

Ангажирањето со професионален хедхантинг носи значителни предности, особено за работни позиции што бараат прецизност и квалитет при вработувањето. Хедхантинг-професионалците имаат пристап до пасивни кандидати, оние што не бараат активно нови работни места, но кои можеби се отворени за вистинската можност, што ги зголемува квалитетот и различноста на потенцијалните вработувања. Понатаму, професионалните хедхантери се вешти во процените, обезбедувајќи кандидати што се усогласуваат не само во вештините туку и во вредностите и визијата на компанијата. Според неодамнешните истражувања, користењето хедхантинг за критични работни позиции може да ја намали флуктуацијата до 25 проценти бидејќи кандидатите подобро се совпаѓаат и со работата и со организацијата.

Хедхантер Груп Македонија

 

Хедхантингот претставува невидлива рака, која ги составува делчињата на мозаикот на пазарот на трудот, пополнувајќи ги со голема леснотија сė поголемиот број празни места. Податоците со кои располага „Хедхантер Македонија“ покажуваат дека 80 проценти од работодавците ја валоризираат оваа услуга за добивање високопрофесионални кандидати за отворените работни места, особено бидејќи хедхантингот може да ги преполови временските рокови за вработување.

Интересен е и податокот дека дури 85 проценти од кандидатите идентификувани преку хедхантинг се од пасивна база на кандидати. И кандидатите се генерално задоволни од посредувањето. Тоа тврдење го поткрепуваат бројките, според кои 72 отсто од кандидатите имаат позитивно искуство откако се ангажирани преку хедхантинг.
На развиените пазари хедхантингот се користи во околу 40 проценти од посредувањата при вработување на ниво на извршни работни позиции, а компаниите можат да постигнат рентабилност до 300 проценти во текот на три години преку намалена флуктуација и ефикасност.

Хедхантер Груп Македонија

 

Недостигот од работници го билда хедхантингот

Искуството на мултинационалната компанија „Хедхантер“ покажува дека во последните неколку години интересот за хедхантинг значително расте, особено меѓу технолошките и производствените компании, а тоа го налага и самиот пазар, имајќи го предвид дефицитот од кандидати за различни позиции.

„Според нашите податоци, бројот на клиенти што ни се обратиле нам по оваа услуга пораснал за околу 20 проценти годишно. Слично, и кандидатите покажуваат сė поголем интерес за хедхантинг-услугите, што укажува на поголема доверба во овој метод на посредување“, вели Миновска од „Хедхантер“.

„Впечатокот ми е дека изминативе години со намалувањето на слободната работна сила на пазарот паралелно се зголемуваат и потребата и користењето услуги од хедхантинг-агенциите воопшто. Барем во ‘Хедхантинг.мк’ можеме да кажеме дека од година на година нашето портфолио на нови клиенти постојано расте и најчесто истите тие доаѓаат по препорака од претходни клиенти, на што сме особено горди“, објаснува нашиот соговорник Ефтимовски од „Хедхантинг.мк“.

Искуството покажува дека компаниите најчесто се решиле да користат хедхантинг-услуги откако веќе имале неуспешни јавни огласи за вработување. На корпоративните огласи за вработување или воопшто не се пријавуваат кандидати или се пријавуваат премногу неквалификувани кандидати, што го оптоварува интерниот процес за селекција и ги надминува капацитетите на работната организација.

„Многу од помалите и средните компании воопшто и немаат свои оддели за човечки ресурси и токму тука нашиот тим како екстерна агенција ја пополнува таа празнина“, вели Ефтимовски.

Иако не барате нова работа, чувајте се, регрутерите ве набљудуваат

Многу од најпогодните кандидати за специјализирани улоги честопати не бараат активно нови можности за работа. Ловците на таленти се одлични во тоа да допрат до пасивни кандидати, кои можеби не се видливи преку традиционалните канали за регрутирање ниту, пак, се заинтересирани и отворени за промена на работната позиција.

Ловците на таленти често се специјализираат во одредени индустрии или сектори, навлегувајќи длабоко во срцевината на работните позиции, улогите, вештините и квалификациите што се бараат, за да можат полесно да преговараат. Но оваа експертиза им овозможува и полесно да идентификуваат кандидати што ги поседуваат потребните технички вештини и специфичните знаења за тоа што го бараат компаниите.

Професионалниот хедхантинг е важен бидејќи им помага на компаниите да ги најдат најдобрите кандидати за клучните позиции, нешто што е од суштинско значење во денешниот конкурентен пазар на трудот.

Кој користи хедхантинг-услуги?

Примарни клиенти на „Хедхантер Македонија“ се мултинационални корпорации и поголеми домашни компании во сектори како што се технологија, малопродажба и производството. Во моментов околу 60 проценти од нивните клиенти се меѓународни фирми, додека 40 отсто се големи и помали домашни компании. Само во технолошкиот сектор побарувачката за хедхантинг-услуги порасна за над 30 отсто на годишно ниво, бидејќи компаниите бараат врвни таленти за да останат конкурентни, објаснуваат од компанијата.

„Имено, индустриите со силен раст на барањата за хедхантинг вклучуваат ИТ (30 отсто зголемување), производство (20 отсто), финансиски услуги (15 отсто) и малопродажба во последните три години. Овие сектори се соочуваат со зголемена побарувачка за експертиза и специјализирани работни позиции, што го прави хедхантингот суштинска услуга“, вели директорката Миновска во разговор за „Блумберг Адрија“. 

Хедхантер Груп Македонија

 

Искуството на коосновачот на „Хедхантинг.мк“ покажува дека меѓу корисниците на овие услуги доминираат домашните компании, но имаат и клиенти од доста македонски филијали на интернационалните компании.

„Од странските компании најчесто контактираат со нас кога им треба регионален директор, односно кога почнуваат да го развиваат нивниот бизнис во Македонија“, вели Ефтимовски.

Хедхантинг-услугите ги користат компании од сите големини, но најчести клиенти се големи и средно големи компании.

„Досега најмногу клиенти сме имале од областа на финансиите, недвижностите, осигурувањето, производството“, раскажува Ефтимовски. 

Какви профили на работници се бараат?

Искуството на ловците на таленти во земјава покажува дека во последно време се бараат многу архитекти, правници, сметководители, луѓе за продажба, маркетинг, бизнис-развој и ИТ, но има и многу специфични позиции за кои и реално постои многу мала понуда на пазарот.

„Во однос на степенот на образование најчесто клиентите бараат високообразован кадар (често со определени лиценци), најчесто бараат искусен кадар со неколкугодишно искуство. Во однос на рангот на позициите доминираат позиции на среден и висок менаџмент“, вели Ефтимовски од „Хедхантинг.мк“.

Базата на податоци за кандидати на мултинационалната компанија „Хедхантер“ вклучува најразлични профили на професионалци со различно ниво на образование, високо образование и специјализирани квалификации.

„Приближно 58 проценти имаат универзитетско образование, додека 23 отсто имаат напредни дипломи или сертификати во области како инженерство, информатичка технологија и бизнис-менаџмент. Имаме и значителен број профили на кандидати со експертиза во продажба, маркетинг и финансии - категории со голема побарувачка од нашите клиенти“, вели Миновска.

Специфичните анализи покажуваат дека се достапни кандидати со различни нивоа на  професионално искуство, што ги нагласува различноста и сеопфатноста на таленти за различни работни позиции.

Западен Балкан има уште голем пат за да ги стигне западните земји

Регрутерските услуги во поразвиените земји одамна се секојдневие, но значајно е да се напомене дека оваа индустрија во последните години забрзано расте и во нашиот регион.

Иако хедхантингот на Западен Балкан го достигнува чекорот во однос на технологијата, методите и побарувачката, сè уште постојат разлики.

„Западните земји имаат длабоко вградена култура на професионален хедхантинг низ различни сектори на индустријата, со софистицирани алатки и поширок акцент на усогласеноста и различноста. На Балканот, хедхантингот е повеќе фокусиран, често резервиран за специјализирани и високи работни позиции, со раст поттикнат од мултинационалните фирми и технолошкиот сектор“, вели Миновска.

Во рамките подолу се претставени споредби и анализа на пазарите на западните земји и државите од Западен Балкан врз основа на искуството и податоците со кои располага интернационалната компанија за ловење таленти „Хедхантер“.

 

 

 

 

 

 

 

 

Компанијата „Хедхантер“, со која во земјава раководи Миновска, е присутна и во неколку други земји: Албанија, Косово, Црна Гора, Босна и Херцеговина, Србија, Грција, Бугарија, Кипар, Канада, а централата е во САД. Таа вели дека хедхантингот во сите овие пазари е на различно ниво, но во нашиот регион добива сѐ поголема важност, особено поради глобализацијата и зголемената потреба за специфичен кадар. Иако во поразвиените европски земји хедхантингот е присутен подолг период, денес разликата меѓу овие пазари се намалува. Балканските земји сѐ повеќе го прифаќаат овој модел како брз и ефикасен начин за обезбедување таленти. 

Хедхантер Груп Македонија

 

„На пример, во 2023 година во Македонија и во Албанија околу 30 проценти од регрутациите беа преку хедхантинг, додека во поразвиените пазари, како Германија, оваа бројка достигнуваше 50 отсто“, посочува Миновска.

Според перцепцијата на Ефтимовски од „Хедхантинг“, компанија што работи единствено на македонскиот пазар, состојбата во регионот е речиси идентична како кај нас (можеби Хрватска и Бугарија предничат малку повеќе), а во европските земји консултантските хедхантинг-услуги се доста одомаќени.

„Веруваме дека и кај нас, како што станува потешко да се најде соодветен кадар, ќе расте потребата од соработка со хедхантинг-агенција. Понудата на нашиот пазар е солидна и постојат повеќе професионални агенции што ќе можат да го прифатат и успешно да го завршат тој предизвик“, заклучува Ефтимовски.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар