Следната година ќе биде потешка за работа за македонските извозни компании

Најновиот извештај на ОЕЦД покажува дека глобалната економија годинава покажува отпорност и покрај многубројните геополитички тензии и неизвесности поради трговската војна што ја започна американскиот претседател Доналд Трамп.

Според извештајот на организацијата, прогнозите за раст до крајот на годинава се подобрени. Се очекува во 2025 година глобалниот БДП да се зголеми за 3,2 отсто, што е 0,3 отсто повеќе во однос на јунските проекции. Позитивните прогнози за годинава се темелат на зголемената трговија. Се набавува повеќе стока порано, затоа што никој не знае што ќе донесат непредвидливите царински политики на Трамп.

Ваквото предвремено купување во светски рамки влијае на раст на извозот и во земјава. За разлика од лани, кога тој падна за 6,5 отсто, годинава заклучно со јули растот изнесува 3,1 отсто.

Растот на извозот, покрај приватната потрошувачка, е двигател и на растот на БДП, се наведува во најновиот извештај на рејтинг-агенцијата „Фич“ за земјава. И во најновиот макроекономски извештај на аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ е наведено истото тоа: „Робусната потрошувачка и извозот го одржуваат БДП за 2025 година на 3 проценти“.

Генерално раст, но извозот кон Германија и натаму паѓа

Годинава за седум месеци вкупната размена на земјава со странство достигна обем од околу 11, 4 милијарди евра. Од тоа, извозот изнесува 4,7 милијарди евра и бележи раст од 3,1 отсто. Според пресметките на статистичарите, над 60 отсто од вкупната трговија е со земјите членки на Европската Унија, а петте најголеми трговски партнери на земјава се Германија, Велика Британија, Грција, Кина и Србија, кои учествуваат со 47,3 проценти во вкупниот обем на размената.

Бројките, пак, за трговијата со овие пет земји покажуваат дека земјава остварува суфицит само во трговијата со Германија, со другите четири плусот оди на страната на увозот. Извозот кон Германија, пак, годинава е помал за 8,4 отсто во однос на лани.

Виктор Мизо, извршен директор на „Костал Македонија“ и претседател на Советот на странски инвеститори во земјава, вели дека перформансот на македонскиот извор е позитивен ако се земе предвид дека европските земји остварија релативно низок раст, а германската економија забележа нов пад.

Два момента се важни за Германија

Според Мизо, кога станува збор за најголемиот трговски партнер на Македонија, Германија, има два важни момента. Првиот се царините на Трамп за автомобилскиот сектор во таа земја, од кој најмногу зависи македонскиот извоз.

„Она што треба да се види како американските царини за Европската Унија, а особено за автомобилската индустрија, ќе влијаат на нивото на производство на возила, особено на возила од премиер класата, која главно е наменета за САД. Од тоа ќе зависи како ќе бидат афектирани нашите компании, затоа што тие извезуваат производи наменети за БМВ, ‘Мерцедес’, ‘Порше’, ‘Ауди’, а некои од нивните модели, меѓу 10 и 30 отсто, одат токму на американскиот пазар. Предизвик е и ситуацијата во ‘Јагуар ленд ровер’, каде што од почетокот на месецов поради сајбер-напад производството е запрено. Така ќе биде најмалку до почетокот на октомври, иако има и најави дека стартот на производството ќе се пролонгира до крајот на годината. Тоа е негативен притисок за компаниите што соработуваат со нашите, иако ‘Јагуар’ не влегува во групата на најголеми клиенти“, објаснува Мизо.

                     

Но во групата значајни клиенти влегува „Стелантис“, а компанијата најави прекин во производството во неколку свои фабрики.  Автопроизводителот ќе паузира со производство на возилата „Тонале“ и „Фиат Панда“ во Помиљано, Италија, почнувајќи од 29 септември, соопшти компанијата во вторникот по состанокот со локалните претставници на синдикатите. Одделно, „Стелантис“ потврди дека го прекинува производството во својата фабрика во Пуаси, близу Париз, во периодот од 13 до 31 октомври.  „'Стелантис' го прилагодува ритамот на производството во некои од своите фабрики во Европа,“ соопшти компанијата во вторникот. Целта е „да се усогласи темпото на производство со предизвикувачкиот пазар во Европа, а управувањето со резревите да биде што е можно поефикасно пред крајот на годината.“

  

Вториот момент за Германија е позитивен. Очекувањата на неколку германски економски институти за до крајот на годината се подобри од претходно, а за следната година се проектира раст од еден отсто.

„Проекциите за раст на германската економија се темелат на владините мерки што треба да ја стимулираат потрошувачката и да ги зголемат инвестициите. Тоа позитивно ќе влијае на нашите компании што зависат од побарувачката во Германија. Оттука, јас би бил умерен оптимист кога станува збор за македонскиот извоз“, вели Мизо.

Следната година ќе биде тешка за работа

Според извештајот на ОЕЦД, 2026 година ќе биде потешка. Главната причина за тоа е што ударот од царинските политики на Трамп се очекува токму тогаш. Целосниот ефект од ефективната царинска стапка од 19,5 отсто наметната од Белата куќа – највисока од 1933 година – сè уште не е целосно почувствуван, велат официјалните лица.

„Тоа е значителен удар за економијата на САД, а бидејќи таа е толку важна за остатокот од светот, тоа има импликации за многу земји“, изјави главниот економист на ОЕЦД, Алваро Сантос Переира.

Последиците од обидот на Трамп да ги преработи правилата на глобалната трговија се тешки за процена поради обемот на промените и непредвидливоста на нивната имплементација, се наведува во извештајот.

Движење на просечните царински стапки во САД/Bloomberg

Поради оваа неизвесност уште сега се чувствува недостигот од нарачки, вели во интервју за емисијата „Зум ин“ на Блумберг Адрија ТВ Горан Антевски, извршен директор на „Раде Кончар ТЕП“.

„Се чувствува намалено ниво на нарачки од Европа затоа што ни тие не можат да ги планираат своите цели, има недостиг од пари и инвестиции и тоа ќе се прелее кај нас. Особено германскиот пазар има многу проблеми и не можеме долгорочно да ги планираме продажбите таму. Затоа, генерално, 2026 година ќе биде потешка за работа затоа што во Македонија, но и на Балканот нема нови проекти“, вели Антевски.

Во ваков турбулентен период, според него, предизвик е да се задржат старите партнери, а барањето нови оди потешко.

„Тешко е да се бараат алтернативи за европскиот пазар. Кина веќе влезе и го зазеде африканскиот пазар, азискиот пазар иако е голем, за нас е тежок и нашите производи тешко можат да стигнат дотаму, особено што ние сме ценовно понеконкурентни од азиските земји. Алтернатива за нас може да биде американскиот пазар, тој е интересен, но, поради неизвесните политики, и пристапот кон него е тежок“, вели Антевски.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар