За празници создаваме околу 30 отсто повеќе ѓубре

Секој граѓанин на Македонија годишно создава најмалку 20 килограми пластичен отпад или просечно домаќинство фрла 80 килограми пластика. Сепак познавачите, на овие бројки додаваат 20 отсто поради тоа што во земјава мерењата не се најпрецизни.

Овие бројки драстично се зголемуваат во време на празничната сезона. Според податоците на „Пакомак“, во втората половина на декември количините на отпад растат. Количините собрана стаклена амбалажа се зголемуваат меѓу 20 и 40 отсто, а собраната пластична амбалажа достигнува нивоа како во лето, односно се зголемува за околу 25 отсто споредено со септември-ноември, вели Филип Ивановски извршен директор на „Пакомак“.

„Ова се должи на зголемениот број прослави, семејни слави и генерално побогат социјален живот во предновогодишниот период. Потоа, во периодот од 15 јануари до 15 февруари, количините на собран отпад од пакување значително се намалуваат“, вели тој во изјава за „Блумберг Адрија“.

Во текот на 2023 година пак, според годишниот извештај на Министерството за животна средина, биле пријавени 350.833 тони собран, транспортиран комунален и друг вид на неопасен отпад. Од оваа пријавена вредност пресметано е дека по глава на жител во 2023 биле создадени 334 килограми комунален и друг вид на неопасен отпад.

Depositphotos

Купете пијалаци во стакло, гответе умерено, не користете украсна хартија

Не можете да ја изедете сета руска што ќе ја подготвите за новогодишните празници, ниту пак целата баклава од бадниковата вечера.

„Препорачуваме умерено и рационално купување храна за да не се фрла и создава отпад од храна! Храната да се купува и пакува во што помалку амбалажа, само неопходна за нејзино зачувување. Исто така, подароците да не се пакуваат во украсни хартии и ленти кои веднаш потоа стануваат отпад“, вели Ивановски.

Според процените на Министерството за животна средина, годинава вкупниот отпад од пакување ќе изнесува околу 112,600 тони, од оваа количина, вели Ивановски, околу третина или 34.000 тони ќе бидат различни типови пластика. Овие бројки во Европската унија се пониски, главно затоа што се претпочита пиењето од стаклена амбалажа.

„Во ЕУ пластиката има помало учество во вкупниот отпад од пакување (цц. 20 отсто), пред сè поради тоа што таму многу малку или воопшто не се пие пиво и вино пластична амбалажа, а и пакуваната вода е во поголем дел во стаклена амбалажа“, вели Ивановски.

Рециклирајте

Сепак, не може да не се создаде отпад, затоа важно е потоа тој да се селектира. Стаклото во зелените контејнери, пластичните шишиња и алуминиумски лименки во повратните вендиг машини кои ги има во сите поголеми ланци на маркети, или пак во жолтите контејнери.

Bloomberg Mercury

„Пакомак“ на секои две години спроведува истражувања во врска со тоа колку граѓаните рециклираат. Истражувањата кои почнаа во 2012 се спроведуваат на репрезентативен примерок од 1100 испитаници од урбаните средини во земјава.

„Задоволни сме што во 2024 година во однос на 2012 година повеќе од двојно е зголемен процентот на граѓани кои секогаш или најчесто го селектираат отпадот од пакување. Годинава 45 отсто од испитаниците рекле дека рециклираат. Но, сè уште има 20 отсто граѓани кој ниту со финансиски стимулации, ниту со контејнер непосредно до нивниот дом, не сакаат да рециклираат“, вели Ивановски.

Согласно годишниот извештај на Министерството за животна средина и просторно планирање лани вкупната количина на отпад од пакување пуштена на пазарот изнесувала 76.172,90 тони, а собраната количина на отпад од пакување за 2023 година изнесува 46.665,59 тони.

Државата, согласно Законот за управување со отпад има утврдено и цели. До 31 декември 2030 година најмалку 65 отсто од тежината на целиот отпад од пакување треба да се рециклира.

„Треба да се исполнат следниве минимални цели по тежина за рециклирање, во однос на следниве посебни материјали кои се содржат во отпадот од пакување: 50 отсто пластика, 25 отсто дрво, 70 отсто железни метали, 50 алуминиум, 70 отсто стакло, 75 отсто хартија и картон.

Превидени се казни

Законот предвидува загадувачот да плати. Освен компаниите кои можат да бидат казнети и со шестцифрени суми во евра, законот предвидува казни и за граѓаните. За тие што не фрлаат ѓубре каде што треба казните се 150 евра, за тие што палат отпад предвидени се 200 евра казна. За оние граѓани што не вршат селекција на отпадот, законот предвидува глоба од 50 евра.

Годишните извештаи не содржат податок за висината собрани средства по основ на казни поради прекршување на законот за управување со отпад.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар