Во време кога технологијата овозможува отпадот да се претвори во пари односно да се користи како суровина, Македонија многу каска во воспоставувањето систем за рециклирање што ќе овозможи преработка на илјадниците тони различен отпаден материјал што секојдневно завршува на депониите. Според податоците на Државниот завод за статистика, во нашата земја најголемото количество собран комунален отпад во 2022 година (99,8 проценти) завршил на депонија, а воопшто нема евиденција дали и колкави количества комунален отпад се рециклираат.
За разлика од Македонија, во повеќето европски земји голем дел од комуналниот отпад секоја година се рециклира. Според податоците на Евростат за 2021 година, на прво место во ЕУ по учеството на рециклираниот комунален отпад во вкупните количества создаден комунален отпад е Германија, со 71 проценти. На второто место по овој индикатор е Словенија, каде што во 2021 година биле рециклирани 60 проценти од вкупните количества комунален отпад. Статистиката открива дека Словенците во изминатите дваесетина години успеале да го зголемат овој процент за десет пати, со оглед на тоа што во 2000 година учеството на рециклираниот отпад во вкупните количества создаден комунален отпад изнесувало само шест проценти.
Создаваме илјадници тони отпад
Според податоците на Државниот завод за статистика, вкупното количество создаден комунален отпад во 2022 година изнесува 856.766 тони, а вкупното количество собран комунален отпад во Македонија изнесува 605.638 тони. Од вкупното количество собран комунален отпад, 506.257 тони или 84 проценти се собрани од домаќинствата, а преостанатите 16 проценти од правни и физички лица (комерцијален отпад).
Според видовите отпад, најголемо количество собран отпад е измешаниот комунален отпад – 494.693 тони или 81,7 проценти, а најмало количество има отпадот од гума – 1.487 тони или 0,2 проценти од вкупното количество собран комунален отпад. Годишното количество создаден комунален отпад по жител во 2022 година изнесува 467 кг, што е за 3,3 проценти повеќе од 2021 година.
Загадување
Освен што не се рециклира, големо количество комунален отпад завршува во природата, што придонесува за зголемување на загадувањето. Во Македонија, само скопската депонија „Дрисла“ исполнува минимум критериуми од стандардите на ЕУ пропишани во Директивата за депонии. Речиси секоја општина има своја депонија за отпад, односно вкупно има 44 општински депонии.
„Особено е важно да се нагласи дека има околу 1.000 општински ’диви’ депонии, особено во руралните области“, укажуваат од Државниот завод за статистика во последната публикација „Статистика на животната средина“
Во неа се додава дека правилното управување со обемното количество отпад што се создава од домаќинствата, индустријата и од стопанството е од огромно значење за добросостојбата на општеството.
„Во изминатиов период, лошите практики на управување со отпадот доведоа до деградација на екосистемите, како и до губење драгоцени природни ресурси и до потенцијални здравствени ризици“, се наведува во публикацијата.