Светот минатата недела со страв гледаше како падот на британскиот пазар ја принуди Банката на Англија (BoE) да ги замени плановите за квантитативно олеснување со спектакуларна интервенција на пазарот на државни обврзници - „до било кој обем што е потребен“ - за да го спаси пензискиот систем на државата.
Засега се чини дека дебаклот остана ограничен само на Британија. Меѓутоа, што ако Обединетото Кралство не е исклучок и само поради несреќната желба за економски раст на министерот за финансии Кваси Квартенг стана првата илустрација на новата светска реалност?
Време е да се соочиме со фактите: ерата на монетарни стимулации без инфлација, овозможена од глобализацијата - заврши. Ова носи многу несакани последици врз цените на различните видови средства и особено врз приносите на обврзниците, како што веќе гледаме. Секој иден крах на берзата нема да исчезне лесно, со магичното стапче на централните банки. Кажете им збогум на практиките на Гринспен, Бернанке и Драги, кои ги намалуваа каматните стапки секогаш кога пазарите ќе затрепереа.
Прочитај повеќе
Инфлацијата во еврозоната изгледа погрдо отколку во САД
Причината е европската криза со природен гас, резултат на недостигот на увоз од Русија
03.10.2022
Монетарните мерки ќе се заоструваат, задолжувањето и натаму ќе поскапува
Референтната каматна стапка во земјава ќе стигне до четири отсто
03.10.2022
Кнез: Следните шест месеци се клучни за каматните стапки
Централните банки ги заоструваат монетарните политики, а инфлаторните притисоци од страна на понудата брзо се прелеваат во базичната инфлација.
03.10.2022
'Dr. Doom' Рубини очекува долга и грда рецесија
Вредноста на акциите би можела да падне за дури 40 отсто, смета економистот, кој правилно ја предвиде последната финансиска криза.
21.09.2022
Централните банки, барем според она што го велат, сè уште се држат цврсто на ставот дека инфлацијата е минлива и дека, доколку сме подготвени да ја протуркаме рецесијата, таа на крајот ќе се врати на саканато ниво од околу два отсто.
Уште во 80-тите години на минатиот век, тогашниот шеф на Федералните резерви (ФЕД), Пол Волкер, предизвика глобална рецесија со подигање на каматните стапки на 20 отсто со цел да ја истисне инфлацијата од системот. Конвенционалниот став е дека овој потег е одговорен за речиси четири децении раст со ниска инфлација: таканаречениот период на „Големата умереност“.
Сепак, тоа не е точно она што се случуваше во осумдесеттите и почетокот на деведесеттите. До моментот кога се ослободивме од рецесијата на Волкер, Кина го започна процесот на инвестиции, развој и постепено отворање за трговија. Тоа ја претвори светската економија во многу поинакво место. Благодарение на растот на меѓународната трговија, а не на монетарната политика, инфлацијата беше контролирана и екстремната сиромаштија почна да се намалува.
Уверливи докази за неефективноста на монетарната политика во управувањето со инфлацијата може да се согледаат во неуспехот на сè поекстремните потези на централните банки на почетокот на 21. век, да доведат до зголемување на потрошувачките цени. Ваквата историска монетарна еволуција доведе токму до финансиската нестабилност што ја предизвика светската финансиска криза од 2008 година и колапсот на британскиот пазар на државни обврзници.
Сепак, учеството на светската трговија во глобалниот бруто домашен производ значително се намали од 2008 година. Поради финансиските кризи и трговската војна на Трамп, тој удел падна од максимални 61 отсто во 2008 година на 52 отсто во 2020 година, што е најниско учество од 2003 година. Оттогаш, се разбира, имавме пандемија, војна во Европа, сè посилни манифестации на климатските промени и најголемото нарушување во синџирите за снабдување кое го видела оваа генерација.
Гледајќи ја инфлацијата низ објективот на глобалната трговија, не е веројатно дека ќе се врати ценовната стабилност, дури и откако ќе излеземе од рецесијата за која е сè поизвесно дека ќе се случи. Секој пат кога централните банки ќе се обидат да ја стимулираат економијата, тоа ќе има брзи инфлаторни последици. Исчезнува флексибилноста, а со тоа и шансите за некое значително среднорочно намалување на огромните резерви што централните банки ги создадоа за време на годините на квантитативно олеснување. Одлагњата во спроведувањето на програмата за затегнување на монетарната политика на Банката на Англија може многу лесно да бидат почеток на тренд, нешто за што Европската централна банка (ЕЦБ) и Федералните резерви (ФЕД) треба да бидат свесни. Можеби ќе треба да живееме со квантитативно олеснување многу подолг временски период отколку што мислевме.
Кога приносите се под притисок во подолг временски период, одлуките за распределба на средствата стануваат погрешни и, како што беше случајот за време на финансиската криза во 2008 година, често се манифестираат на драматичен и неочекуван начин откако работите ќе тргнат наопаку. Како што забележа Ворен Бафет, тогаш добиваме шанса да видиме кој плива гол.
Голем дел од светот сè уште очекува враќање на некој тип на нормална ниска инфлација, поради што приносите на обврзниците во моментот се на „ничија земја“ помеѓу зголемените потрошувачки цени и референтните каматни стапки. Она што е речиси сигурно е дека ова не претставува некаков вид на долгорочна рамнотежа и дека приносите на обврзниците не се ни близу до дисконтирање на упорната инфлација.
Она што е причина за страв е дека Британија е само предводник во новата глобална реалност на приноси и предвесник на новите времиња за сите останати.