Најголемите светски технолошки компании најавуваат дека ќе трошат помалку, што е новина за индустријата што досега напредуваше со бенефиции и нови кадри. Уште минатата година, на пример, „Мета“ (Meta) ја прекина услугата за перење алишта за персоналот, додека „Гугл“ (Google) вклучи повеќе од 30 терапевти за масажа во првиот голем круг на отпуштања од јануари годинава.
Технолошките гиганти ги заоструваат дополнителните бенефиции и ја отвораат вратата за своите таленти. Но има уште да се направи. Замрзнувањето на новите вработувања и намалувањето на повластувањата се едноставниот дел. Откако се развија на стари бизнис-модели и се претворија во растечка бирократија, најголемите компании во Силициумската Долина мора повторно да станат иновативни.
Тоа значи да се води промена во културата и да се направи чекор повеќе кон поттикнување идеи и карактеристики на производи, што е сосема нов предизвик за сегашните лидери на големата технологија. Сатја Надела од „Мајкрософт“, Марк Закерберг од „Мета“ и Сундар Пичаи од „Алфабет“ го надгледуваа континуираниот раст со години, главно одржувајќи ја динамиката на работите.
Со доаѓањето на пандемијата, нивниот постојан раст се забрза. Комбинираниот профит на „Амазон“, „Епл“, „Фејсбук“, „Гугл“ и „Мајкрософт“ порасна за 55 отсто во 2021 година во однос на веќе неверојатната почетна вредност. Нивната заедничка продажба од 1,4 илјада милијарди долари би ги направила 13-та по големина економија во светот, посилна на пример од Австралија.
Но сега, кога акциите и растот на компаниите се под притисок, Закерберг зборува за исправување на неговата лидерска структура и намалувања во средниот менаџмент, додека Пичаи сака траен реинженеринг на базата на трошоци на компанијата. Ова ќе значи повеќе отпуштања, бидејќи дури и најновите болни кратења не ја намалија работната сила на нивоа од пред пандемијата.
„Фејсбук“ вработи околу 30 илјади нови работници за време на пандемијата, додека „Алфабет“ беше уште поамбициозен и го зголеми бројот на вработени на 187 илјади луѓе. Но, „Мета“ и „Гугл“ досега најавија елиминација на 11.000 и 12.000 работни места, додека „Мајкрософт“, кој вработи 58.000 луѓе во двете години од избувнувањето на пандемијата, објави кратења на 10.000 работни позиции минатиот месец.
Прочитајте повеќе: „Мета“ бара од менаџерите да ги засукаат ракавите или да заминат
Болната вистина е дека кратењата ќе продолжат до крајот на 2023 година со цел овие компании да ја стекнат довербата на пазарот во нивните ветувања за ефикасност. Овие компании исто така ќе треба да продолжат да го извлекуваат максимумот од своите врвни таленти. Тие, пак, можеби се помалку склони да бидат лојални кон своите работодавци сега кога знаат дека нивните шефови можат да ги отпуштат во секое време.
Еднакво тешка задача ќе биде и промената на културата на управување. Минатата година, неколку месеци пред почетокот на отпуштањата, Закерберг и Пичаи им рекоа на вработените дека треба да работат понапорно, побрзо и почесто да одат во канцеларија.
„Гугл“ особено треба да се подобри во иновациите. И покрај целото внимание што го добива компанијата поради возбудливите и амбициозни проекти, „Гугл“ е доста конзервативен во воведувањето нови производи и услуги, бидејќи не сака да се оддалечи премногу од својот бизнис за пребарување вреден 150 милијарди долари или од своите профитабилни технолошки операции за рекламирање. Но бизнисот со пребарување е под закана од ЧетГПТ (ChatGPT) и другите алатки со вештачка интелигенција што генерираат разговорни одговори на секое барање.
Притиснати за одговор, од „Гугл“ во понеделникот соопштија дека наскоро ќе претстават конкурент на ЧетГПТ, наречен Бард (Bard). Услугата ќе биде поткрепена од LadMDA, високософистицираниот јазичен модел на „Гугл“. Компанијата ретко развива производ толку брзо, влегувајќи во нова, поризична ера за компанијата, кога во исто време се обидува да ги намали трошоците.
Постигнувањето повеќе резултати со помал влез е многу потешко отколку што изгледа за компаниите од Силициумската Долина, кои се навикнати да ги решаваат проблемите што е можно побрзо со големи суми пари. Барем сфатија дека тоа мора да се промени. Главниот директор за технологија на „Мета“, Ендрју Босворт, во е-пошта до 18.000 вработени во „Ријалити лабс“ (Reality Labs), кои ги предводат напорите во однос на метаверзумот, посочи дека „досега премногу проблеми се решавале со зголемување на бројот на вработени“. Сега „Мета“ мора да научи да ги решава проблемите преку иновации и нивна имплементација.
Закерберг ги употреби зборовите „ефикасен“ или „ефикасност“ околу 40 пати во својот неодамнешен разговор со аналитичарите во однос на резултатите на компанијата. За споредба, тој само седум пати го спомена терминот метаверзум. На инвеститорите толку многу им се допадна тој правец, што акциите на „Мета“ поскапеа за повеќе од 20 отсто еден ден по објавувањето на резултатите и покрај тоа што беа послаби од прогнозите.
Прочитајте повеќе: Закерберг заработи рекордни 12,5 милијарди за еден ден по скокот на „Мета“
Се наметнува прашањето дали сите овие приказни за ефикасност на „Алфабет“, „Мета“ и „Мајкрософт“, најголемите светски интернет и софтверски компании, ќе резултираат со вистински подобрувања. Ако не, дали ова ќе ги загрижи инвеститорите? Скорашниот раст на „Мета“ може да биде знак дека инвеститорите бараат каков било изговор за да ја продолжат љубовната врска со една од најпрофитабилните компании во историјата. Кој сака да агитира за подобра ефикасност од компаниите што, со исклучок на „Амазон“, редовно имаат квартални нето-маржи од околу 30 отсто? Споредете го тоа со две други популарни акции, како „Волмарт“ и „Волт Дизни“, кои имаат маржи од шест и пет проценти, соодветно, според податоците на „Блумберг“.
Сепак, високите маржи не беа доволни за да се зауздат флуктуациите на вредноста на акциите на големите технолошки компании на пазарите во текот на минатата година. Волстрит сака да види дека овие компании стануваат поагилни. И речиси е сигурно дека технократските администрации ќе се обидат во тоа.