Како да се исплаќаат фер соодветни плати, а фирмите да не банкротираат

Соочувањето со зголемените трошоци за живот доведува до зголемен притисок од јавноста да се преземат чекори за заштита на вработените и на семејствата, особено што живееме во турбулентна и непредвидлива економска реалност. Затоа, исплата на плата доволна за покривање на животните трошоци, односно соодветна плата, станува приоритет на работодавците, а и важна ставка во создавањето одржлив бизнис.

ПвЦ (PwC) и фондацијата „Вејџиндикејтор“ (WageIndicator) изработија извештај за соодветна плата (од англиски: living wage), со цел да се обезбеди увид во тековните трендови и пазарни практики, истовремено земајќи ги предвид клучните фактори и предизвици со кои се соочуваат организациите. Иако не постои глобално прифатена дефиниција за соодветна плата, во согласност со дефинициите на Меѓународната организација на трудот на ОН (МОТ) и релевантните прописи, соодветната плата може да се дефинира како ниво на компензација што им овозможува на лицето и неговото семејство да имаат доволно средства за дневни потреби, задоволување на животните трошоци и заштеда за итни случаи.

Фондацијата „Вејџиндикејтор“ од 2014 година активно учествува во собирањето на цените на основните потреби за пресметка на трошоците за живот. Во соработка со оваа фондација, ПвЦ анкетираше повеќе од 205 организации од 43 региони во 2023 година. Најмногу одговори има од Европа, 115, потоа од Јужна и Северна Америка има 49 одговори, од Азиско-Пацифичкиот Регион има17 одговори, додека Африка и Блискиот Исток имаат премал примерок за да се извлечат заклучоци.

Резултатите од истражувањето

Истражувањето покажа дека исплатата на соодветна плата станува приоритет за работодавците: 67 отсто од нив сметаат дека исплатата на соодветна плата е приоритет во нивниот бизнис. Работодавците размислуваат да им исплатат фер плата на своите вработени: 24 проценти моментално им плаќаат на своите вработени соодветна плата. Од оние што не го прават тоа, 54 отсто очекуваат да го сторат тоа во следните пет години.

Исто така размислувањата за соодветна плата за бизнисите се клучен дел од пошироките мерки за одржливост. Повеќе од половина од анкетираните, 53 отсто, ја вклучуваат исплатата на соодветна плата во социјалните аспекти на деловната стратегија ЕСГ (ESG - од англиски: environmental, social and governance). Исплатата на соодветна плата е суштински услов за постигнување правичност на работното место. Повеќе од една петтина од анкетираните, 22 отсто, изјавиле дека го анализираат влијанието на исплата на соодветна плата врз сите категории вработени.

Depositphotos

Една од важните стимулации во креирањето стратегии насочени кон исплата на соодветна плата се новите регулативи, како што се Директивата на Европската комисија за соодветна минимална плата во Европската Унија и Директивата за известување за корпоративна одржливост (CSRD), кои ги поттикнуваат компаниите да го прошират својот фокус на социјални прашања, признавајќи дека тие се составен дел од нивната севкупна стратегија за одржливост. Исто така се зголемува надворешниот притисок од инвеститорите, агенциите за ЕСГ и надворешните тела врз работодавците, како што е глобалната иницијатива на ОН за корпоративна одржливост.

Нови прописи

CSRD за одредена група работодавци ќе стапи во сила веќе во 2024 година, а бара доставување опсежни и детални извештаи за одржливост и поврзани стратегиски импликации во областа на сопствената работна сила. Социјалните аспекти на ЕСГ стануваат сè поважни во последниве години, што се рефлектира и во CSRD. CSRD е првата регулатива што го обединува известувањето за социјалните прашања во таков обем и длабочина и на глобално ниво. Известувањето за соодветни плати е вклучено во барањата за социјално известување и е детално опишано во Европските стандарди за известување за одржливост (ESRS), под S1 - Сопствена работна сила. Соодветна или адекватна плата се дефинира како плата доволна за да ги задоволи потребите на работникот и неговото семејство во однос на националните економски и социјални услови.

Depositphotos

Ако компаниите веќе не работат на собирање, анализа и известување за податоци за да ги затворат недостатоците во исплата на соодветни плати, тие може да имаат тешкотии да ги исполнат регулаторните барања на CSRD, како и барањата на инвеститорите, кои сигурно ќе ги анализираат извештаите кога регулативите ќе стапат во сила.

Заедно со новите регулативи, има голем број притисоци со кои се соочуваат работниците и бизнисите, зголемувајќи ја итноста со која мора да се пристапи кон прашањето за соодветна плата. Можеби најзначајни се неодамнешниот пораст на инфлацијата и зголемувањето на трошоците за живот и нивното влијание врз платите. ПвЦ спроведе истражување за работната сила во 2023 година, кое откри дека финансиските тешкотии се поголеми отколку во 2022 година. Дури 42 проценти од работниците одговориле дека ги плаќаат сметките секој месец со малку или без преостанати средства, што е зголемување за пет проценти во споредба со претходната година, а 14 проценти од работниците одговориле дека се борат да „скрпат крај со крај“ секој месец, што е зголемување од четири отсто во однос на претходната година. Понатаму, ОН проценуваат дека денес повеќе од милијарда работници низ светот, што е една третина од сите работници, заработуваат помалку отколку што им е потребно за достоинствен живот.

Барање нова работа

Сепак, според истражувањето на ПвЦ, и покрај денешната економска несигурност, значително е зголемен бројот на вработени што планираат да ги сменат работните места во следните 12 месеци во однос на минатата година, 36 отсто лани наспроти 19 отсто годинава.

Светскиот економски форум објави дека повеќе од шест од десет вработени од генерацијата зед активно или пасивно бараат други работни места бидејќи сакаат подобра плата, рамнотежа помеѓу работата и животот или можности за кариера и раст.

Depositphotos

Имајќи го предвид горенаведеното, исплатата на пристојна плата не е само потреба за работниците, кои мака мачат да врзат крај со крај, туку и важна придобивка за работодавците. Работодавците се потпираат на своите вработени и станува сè појасно дека мора да инвестираат сè повеќе и повеќе во луѓе за да привлечат и задржат добри работници. Овој инвестициски трошок може да се распредели низ различни области, како што се образованието, придобивките и флексибилноста, но компензацијата е клучна.

Компаниите што плаќаат соодветни плати исто така можат да придонесат за поширокото економско закрепнување. Исплатата на поголеми плати им овозможува на вработените да инвестираат во локалните заедници, што придонесува за циркуларната економија. Едноставно кажано, плаќањето на вработените повеќе значи дека тие се способни да трошат повеќе, што го поттикнува економскиот раст.

Недоволно платената работна сила, која едвај може да се избори со трошоците за живот, веројатно нема да ја поддржи економијата на начини што поттикнуваат поголем раст, и на национално и на глобално ниво. Дополнително, доста платената работна сила е одморена, затоа што работи само на едно место, наместо на две или повеќе, и генерално позитивна поради недостигот од финансиски стрес, може да придонесе за позитивна работна култура, која не само што помага да се задржи сегашниот кадар туку и привлекува потенцијални нови вработувања. Соодветната плата може да создаде домино-ефект на позитивна промена, која се шири од почетната економска корист на вработените, создавајќи нови можности за раст во многу области.

Depositphotos

Финансиски товар

Иако поголемиот дел испитаници се свесни за потребата да се реши прашањето за правичноста на платите и воведувањето соодветна плата, јасно е дека таквиот потфат е проследен со специфични предизвици, како што се вкупните трошоци, но и даночните ефекти, бидејќи овој финансиски товар може да биде значителен, особено за малите и средните претпријатија.

Даночното планирање секако може да игра улога во управувањето со трошоците поврзани со исплата на соодветна плата, но исто така е важно да се признае дека даночните стратегии сами по себе можеби не се доволни за целосно да ги надоместат зголемените трошоци. Бизнисите можат да истражат различни опции за да ја оптимизираат својата даночна позиција, како што е имплементирање даночно ефикасни програми за бенефиции за вработените, како што се пензиско или здравствено осигурување, што може да обезбеди додадена вредност за вработените, а истовремено потенцијално да ја намали даночната обврска на работодавецот и внимателно да ги структурира пакетите за бенефиции што ќе вклучат непарични придобивки или стимулации засновани на перформанси.

Бидејќи идејата за исплата на соодветна плата е сè поприсутна во очите на јавноста, организациите мора да ги земат предвид своите законски и незаконски обврски, очекувањата на внатрешните и надворешните чинители и да одредат како најдобро да се балансираат напредокот и трошоците.

 

- Авторката на текстот Гордана Маховиќ е менаџерка за консултантски услуги за вработени, PwC Хрватска.

- Содржината, ставовите и мислењата изразени во коментарите објавени на „Блумберг Адрија“ им припаѓаат на авторите и не мора нужно да ги претставуваат ставовите на редакцијата на „Блумберг Адрија“.

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар