Минатогодишнaта прослава на Први мај во Франција беше многу бурна - речиси милион демонстранти излегоа на улиците поради непопуларниот предлог на претседателот Емануел Макрон да ги принуди луѓето да работат подолго пред пензионирањето. Меѓутоа, годинава на улиците имаше само 120.000 луѓе, што може да се сфати како своевидно кревање раменици, ако чинот го преведеме во гестикулација.
Дали тоа може да значи дека Французите се подготвени да ја прифатат револуцијата на Макрон? Не сметајте на тоа.
Во земјата позната по сечењето на главите на своите лидери во минатото, ова повеќе се однесува на поголемата преговарачка моќ што ја имаат работниците во 2024 година. Олимписките игри што ќе се одржат во Париз ги турнаа работодавците во спринт кон плати за „медал“, особено во секторите од кои зависи организацијата на овој настан. Штрајковите на железницата и на авиокомпаниите беа спречени преку зголемување на платите и дополнителни денови за одмор, а државната железничка компанија СНЦФ (SNCF) им понуди на работниците да не мора да работат со 75 отсто од платата 15 месеци пред пензионирањето.
Како што изјави еден контролор на лет за весникот „Лес ехос“ (Les Echos), ова не е прослава на трудот, туку барање „повеќе пари за помалку работа“, игра со зборови од слоганот на претходникот на Макрон, Никола Саркози. И министерот за финансии Бруно Ле Мер го повика шефот на СНЦФ, Жан-Пјер Фаранду, за да ја објасни наводната провокација. Иако овие договори вредни десетици милиони евра се само капка во морето на францускиот фискален дефицит, тие секако не изгледаат добро кога ќе се погледне намерата на Франција да заштеди 20 милијарди евра, делумно и од вработување повеќе луѓе.
Фаранду може да им каже на политичарите дека ова е цената на реиндустријализацијата на Франција и дека другите извршни директори низ целата земја мора да се однесуваат како Мајка Тереза, а не како Големиот брат. Недостигот од работна сила и квалификувани работници ги принудува компаниите да даваат различни бонуси и по Олимпијадата, а невработеноста е на историски низок процент. Компанијата „Мишелин“ (Cie Generale des Etablissements Michelin SCA), која произведува гуми за возила, сега на своите работници им плаќа двојно повеќе од минималната плата, што би било околу 21.000 евра годишно за парижанец.
Сепак, сè уште постои проблем што ги брка келнерите и воспитувачите (ценовно) од градот во кој живеат, а студентите на елитните универзитети со завист гледаат на нивните американски колеги, кои заработуваат четири пати повеќе. Преферирањето на слободното време пред парите е длабоко вкоренето во 35-часовната работна недела во земјата, но демографскиот пад и падот на продуктивноста се закануваат да го променат тоа.
Франција е рангирана на четвртото место по данок на доход во однос на трошоците за работна сила во целата група на ОЕЦД. Шефот што би сакал да награди работник со минимална плата со покачување од 100 евра, за тоа ќе треба да издвои 485 евра, изјави Гилберт Сет од бизнис-школата НЕОМА (NEOMA).
Мит е дека Французите се задоволни од моменталната ситуација и ако приказната за пензиите крена толкава врева минатата година, тоа само значи дека пензионерите се подобри од сите други.
Сега постои ризик и економскиот раст и побарувачката за работници да избледат, а Макрон во моментов се подготвува за следната реформа, која би донела повеќе работници на пазарот. Иако Франција сега е попривлечна за странските инвеститори отколку што беше, директорите на компаниите уште еднаш се жалат дека таа сепак е поскапа од соседните земји.
Од друга страна, додека синдикатите на авиокомпаниите и железниците слават, оние што се надвор од секторот имаат помалку причини да бидат среќни. Како што расте популарноста на екстремната десница, работничкиот мир може да излезе само затишје пред бура.