Берзански преглед: Трамп ги исплаши берзите, златото на врвот

Минатата недела на берзите може да се сумира, повеќе или помалку, со еден збор: царини. „За мене најубавиот збор во речникот е царина, која истовремено е мојата омилена мерка“, изјави американскиот претседател Доналд Трамп во интервју за „Блумберг“ (Bloomberg) кон средината на декември. Зголемените царински стапки беа главната точка на неговата предизборна агенда, како од економски така и од надворешнополитички аспект, и се прелеаја и на берзанските пазари.

Новиот претседател на почетокот на неделата воведе царини за Кина, Мексико и Канада – за последните две ги повлече во „пет до дванаесет“. Светските берзи реагираа на неговите дејства со црвени бројки, а на пазарите преовладуваше песимизам. „Кина му се одмазди на Трамп, но во областа на небитни увезени производи, како што се земјоделските машини – само два-три проценти од продажбата на американски земјоделски машини одат во Кина“, изјави аналитичарот на „Блумберг Адрија“ Михаел Блажековиќ.

Доларот минатата недела се искачи на високо ниво, додека берзанските индекси и дигиталните валути потонаа во црвено. Повеќето поголеми берзански индекси кон крајот на неделата влегоа во зелена зона, но стравовите остануваат.

Bloomberg Adria

Минатата недела беше различна за глобалните берзански индекси; најголем раст забележаа европските берзански индекси. Индексот STOXX600 забележа раст од 1,1 процент, додека германскиот Dax доби 0,8 проценти. Јапонскиот Nikkei изгуби 1,1 процент, додека трите главни американски берзански индекси тргуваа без поголеми промени.

„За финансиските резултати извести компанијата ’Алфабет’ (Alphabet), која не ги израдува инвеститорите, додека банките во Европа во последниот квартал од 2024 година, според нашите очекувања, успеаја да постигнат одлични резултати“, вели аналитичарот Блажековиќ и ги споменува добивките на берзанскиот индекс на европските банки, кои изнесуваа шест проценти. „Односот помеѓу цената и книговодствената вредност на секторско ниво изнесува 0,91, што е малку повисоко од претходните години, но одредени банки продолжуваат да откупуваат акции како награда за инвеститорите“, додава тој.

Капиталниот пазар влезе во многу интересна година, која ја обележуваат геополитички тензии, трговски војни и макроекономски неизвесности. Инвеститорите се соочуваат со прашањето каде да бараат безбедност кога нестабилноста на пазарот расте. Анализираме три клучни аспекти: дали американскиот индекс S&P 500 сè уште е добра опција за инвестирање, каква е иднината на златото и што ќе донесе политичката динамика во 2025 година.

Дали S&P 500 сè уште е најдобрата опција?

Иако водечкиот американски индекс S&P 500 традиционално се смета за квалитетна долгорочна инвестиција, предложените американски царини за клучните трговски партнери би можеле значително да ги намалат профитите на американските компании. Се проценува дека зголемените царини во најлош случај би можеле да елиминираат до две третини од очекуваниот раст на профитот по акција во 2025 година, што го отвора прашањето колку е отпорен индексот на вакви шокови.

Песимистичен е таканаречениот берзански Гандалф, поранешниот стратег на банката „ЏП Морган“ (JPMorgan Chase), Марко Колановиќ, кој предвидува намалување на индексот. Американските акции се соочуваат со толку многу ризици, од висока концентрација до геополитички потреси, што сè уште ги очекува значителен пад, вели тој. Индексот S&P 500 се движи над 6.000 поени и пред две недели достигна ново највисоко ниво, но Колановиќ смета дека ќе падне за 1.000 поени или повеќе.

„Мислам дека годинава ќе се вратиме на ниво од 5.000 поени“, изјави Колановиќ во поткастот „Од лотс“ (Odd Lots) на „Блумберг“. „Можните потреси поради новата политичка клима би можеле да го спуштат индексот многу пониско, на 4.000 поени. Мислам дека постои одредена веројатност за тоа“, вели тој.

Марко Колановиќ Bloomberg

 

Што значи заострувањето на трговските односи меѓу ЕУ и САД за еврото?

Најавите за царини од страна на Трамп ги потресоа валутните пазари, кои сега се обложуваат на поголема нестабилност на еврото и очекуваат дека Европската Унија ќе биде следната цел на американскиот претседател. Европската заедничка валута годинава доживува најголема нестабилност од 2022 година, кога вредноста на еврото се изедначи со вредноста на американскиот долар. Сега нагло расте побарувачката за опции што се исплаќаат ако трговските опсези се прошират.

Инвеститорите сакаат да се заштитат од остри потези во можната трговска војна од едната или другата страна на Атлантикот. Бидејќи еврото според царинските планови на Трамп веќе ја достигна најдолгата низа на загуби во споредба со доларот во последните три години, постои ризик дека ќе падне до паритет со доларот – или ќе закрепне ако царините за Европската Унија некако се спречат.

 

Што се случуваше на криптопазарот?

Најголемата и најстара криптовалута, биткоинот, се повлече од неделниот врв од нешто над 102 илјади долари по монета во понеделникот, пред воведувањето на царините на Трамп, под границата од 100 илјади долари. Во моментот на пишување на статијата се движеше над 97 илјади долари по монета.

Сепак, на пазарот на криптовалути не се сите криви надолу, барем еден показател е во пораст – таканаречената доминација на биткоинот. Делот на пазарната капитализација на биткоинот на целиот пазар на криптовалути расте и сега е на 60 проценти. Капитализацијата на биткоинот, односно вредноста на сите биткоини на пазарот, моментално изнесува 1.891 милијарда долари. Пазарната капитализација на целиот криптопазар изнесува 3.120 милијарди долари.

Која е причината за таквото движење на цените? Инвеститорите мораат да прифатат дека дигиталните средства во основа се поделени на биткоин и други, одговара Марко Павловиќ, управител на портфолија во платформата за тргување со криптосредства „Икономи“ (Iconomi).

„Блекрок“ ќе издаде биткоин-фонд во Европа

„Блекрок“ (BlackRock), најголемиот управител на средства во светот, по успехот на американскиот биткоин-фонд, кој котира на берзата (ЕТФ) во вредност од 58 милијарди долари, се подготвува за котирање биткоин ЕТФ во Европа. Познавачите на овие планови, кои не беа овластени за давање јавни изјави, велат дека фондот веројатно ќе има седиште во Швајцарија. „Блекрок“ би можел да почне да тргува со тој фонд веќе месецов, дознава неофицијално „Блумберг“.

„Блекрок“ предводи во издавањето фондови што котираат на берзата и управува со повеќе од 4,4 билиони долари средства преку такви производи. Иако со вакви производи поврзани со криптовалути веќе со години се тргува на европските берзи, новиот фонд на „Блекрок“ би бил првиот негов производ поврзан со криптовалути надвор од Северна Америка.

Bloomberg

 

Има ли уште простор за раст на златото?

Златото традиционално служи како безбедно засолниште во несигурни времиња, а неговиот раст во последните години ја потврдува зголемената потрага на инвеститорите по безбедност, покрај тоа што важи за чувар на вредноста во периоди на зголемена инфлација.

Тековните цени на златото покажуваат дека голем дел од потенцијалниот ризик веќе е вклучен во неговата вредност. Сепак, постојат причини за понатамошен раст на побарувачката. Покрај стравот од трговски и геополитички несигурности, централните банки низ светот продолжуваат да ги зголемуваат своите златни резерви, што обезбедува стабилна поддршка на пазарот на благородни метали.

Цената на златото минатата недела достигна нов рекорд. Во средата за унца злато требаше да се плати 2.882 долари, а кон крајот на неделата цената на благородниот метал падна за неколку десетици долари.

На што ќе обрнеме внимание неделава?

„Неделава во фокусот ќе бидат инфлациските податоци во САД и резултатите на една од најголемите криптоберзи ’Коинбејс’ (Coinbase), додека на европскиот пазар главен фактор ќе бидат резултатите на банката ’Уникредит’ (UniCredit), каде што очекуваме сличен тренд како кај другите банки“, вели Блажековиќ и додава дека на страниците на „Блумберг Адрија“ ќе ги следиме и градежниот сектор и поврзаните индустрии.

Понеделник, 10 февруари

- Кина ќе ги објави податоците за инфлацијата ден порано
- Ќе стапат во  сила кинеските возвратни царини на американските производи

Вторник, 11 февруари

- „Кока-кола“ и „Уникредит“ ќе ги објават деловните резултати
- Во Франција ќе бидат објавени податоците за невработеноста
- Претседателот на Федералните резерви, Џером Пауел, ќе зборува пред Сенатскиот комитет за банкарство

Среда, 12 февруари

- Во САД ќе бидат објавени податоците за инфлацијата
- „Софтбанк“ ќе ги објави деловните резултати

Четврток, 13 февруари

- Во Обединетото Кралство ќе бидат објавени податоците за БДП
- Во Германија ќе бидат објавени податоците за инфлацијата
- Европската комисија ќе ги објави економските прогнози за ЕУ
- „Евростат“ ќе ги објави податоците за индустриското производство
- Во САД ќе бидат објавени податоците за поднесоците за невработеност
- „Нестле“ и „Сименс“ ќе ги објават деловните резултати
- Индискиот премиер Нарендра Моди ќе го посети Вашингтон

Петок, 14 февруари

- „Евростат“ ќе ги објави податоците за БДП и вработеноста
- Во Минхен ќе започне Минхенската безбедносна конференција