.webp){kind=icon}
Од утрово цените на нафтата на светските берзи се во пораст по падот од претходните денови. Аналитичарите предупредуваат дека нафтениот шок не е завршен и дека растот на цените на горивата нема да заврши годинава, а барелот може да стигне до 150 долари.
И Македонија се подготвува за слично сценарио. На тоа неодамна предупреди претседателот на Регулаторната комисија за енергетика, Марко Бислимовски. Тој рече дека сегашните рекордни цени на горивата во земјава, за неколку месеци ќе бидат уште повисоки.
„Јас тоа што го гледам на светските берзи, ситуацијата со цената на нафтата ќе станува полоша и полоша. Многу се плашам, да не се доведеме во ситуација, во јануари или во февруари да кажуваме дека оваа цена што беше во мај и јуни беше супер“, изјави Бислимовски.
Цените во земјава меѓу највисоките, мерки нема
Во споредба со регионот, неделава горивата во Македонија се поскапи споредено со Србија, Црна Гора, Босна и Херцеговина, дизелот е поскап отколку во Хрватска, а безнинот споредено со Словенија. Поевтини горива има и во Бугарија. Рекордер по висината на цените во регионот е Грција со над две евра за литар.
Засега во земјава Владата не презема мерки за ублажување на ценовниот удар од високите цени на горивата. Мерките завршија на 31 мај до кога ДДВ наместо 18 изнесуваше 10 отсто. Од 01 јуни цените драстично се зголемија, дизелот за 25 денари по литар, бенизнот за 15. Министерот Бесими неодамна најави можност од повторување на мерките, но рече дека засега приоритет е одржувањето на ликвидноста на буџетот.
„Владата има опција доколку оцени, кога да ги активира тие можности. Сега, од друг аспект е клучно што кризата ќе трае и ние треба да обезбедиме дека ќе имаме доволна кондиција во буџетот за издржување на оваа криза. Распределбата на ефектите мора да биде рамномерно. Мерките мора да бидат потаргетирани и поефикасни доколку сакаме буџетот да издржи“, изјави Фатмир Бесими, министер за финансии.
За разлика од земјава, дел од Владите во регионот преземаат мерки за зауздување на цените на горивата.
Србија
Од февруари годинава Владата на Србија со уредба ја регулира цената на горивата. Важењето на уредбата се продолжува секој месец.За овие четири месеци цената се зголемила за околу 15 денари (30 динари), а според експертите, ако Владата не ја воведела мерката, сега на бензинските низ Србија горивото ќе чинише околу две евра.
Хрватска
Хрватската влада во понеделникот ги замрзна цените на горивата на околу 94 отсто од бензинските станици. Ограничување на цената нема на станиците кои се наоѓаат на автопатиштата.
„Со оваа мерка го чуваме стандардот на граѓаните. Таа придонесува за заштита на стандардот на нашите граѓани и овозможува интензивна туристичка сезона“, изјави хрватскиот премиер, Андреј Пленковиќ. Со мерката, цената на горивата во следните две недели ќе изнесува 1,74 евра за бензинот и 1,80 за литар дизел. На автопатите цените се повисоки, а Владата во Загреб нема одговор на прашањето што ќе се случи ако туристите во екот на сезоната почнат да ги заобиколуваат станиците на автопатите и создаваат метеж низ населените места.
Црна Гора
Црногорската Влада се откажа од 50 отсто од акцизата на горивата за да го ублажи ценовниот шок. Засега не се планирани други мерки.
„Приходите од акцизи во мај заостануваат, но ќе ја следиме ситуацијата и ќе ја проценуваме потребата од дополнителни мерки“, велат во Министерството за финансии во Подгорица.
Со мерката за намалување на акцизата за 50 отсто, државниот буџет во Црна Гора губи меѓу шест и осум милиони евра месечно. Загубата е поголема со оглед на тоа дека намалената акциза ја намалува и даночната основица, па помали се приходите и од ДДВ.
Босна и Херцеговина
Во Босна и Херцеговина засега нема мерки за зауздуваање на цените на горивата. Во оваа земја цените се различни во зависност од кантонот, но и од бензинските станици. Па така, бензин во може да се наточи и за 1,65 и за 1,82 евра. Дизелот чини од 1,70 до 1,92 евра.
Словенија
Мерки нема ни во Словенија, а таму неделава горивата драстично поскапеа, и тоа бензинот од 1,56 на 1,75 евра за литар, а дизелот од 1,67 на 1,85. Овие цени важат вон автопатите. Пред овој скок на цените, Словенија викендов се соочи со недостиг на гориво. Редици граѓани чекаа пред бензинските, а таму им велеле дека залихи нема заради зголемената побарувачка. Снабдувањето е нормализирано во понеделникот, а владата ги зголеми цените во вторникот.
