До изборите струјата нема значително да поскапи

Цените на суровините годинава паднаа од ланските рекордни нивоа, но и натаму се во зоната на нестабилност.

Кога станува збор за електричната енергија, годинава побарувачката беше намалена, што се должи главно на забавената економска активност, но за следната година се очекува раст на побарувачката, што ќе влијае цените да останат повисоки, напишаа аналитичарите на „Блумберг Адрија“ во својата анализа за очекувањата за 2024 година на пазарите на суровини.

Според нив, цената на гасот ќе се движи околу 50 евра за мегават-час, со тенденција за дополнително намалување поради полните капацитети во европските земји, што најмногу ќе зависи од тоа каква ќе биде зимата, но во секој случај веројатноста за екстремно студена зима е мала.

Цените на нафтата ќе флуктуираат околу 90 долари за барел, но тие ќе зависат од геополитичката ситуација и од одлуките на ОПЕК+ за натамошното производство.

Ако ЕСМ го купуваше вишокот струја од ОИЕ, цената ќе беше пониска за сите

„Цената на струјата во земјава барем до изборите нема значително да оди нагоре“, вели во анализа за „Блумберг Адрија“ Сања Божиновска, енергетска експертка. На унгарската берза, која е релевантна за земјава, цените за следната година се на нивото од 98 евра за мегават-час.

Во земјава цените се регулирани и од половината на годинава чинат 4,26 денари за киловат-час во висока (скапа) и 1,40 денари за киловат-час во ниска тарифа.

„Во споредба со другите држави, цените за домаќинствата во Македонија споредено со берзанските цени се пониски, меѓутоа, ако ги земаме животниот стандард и просечните примања, овие цени не се најповолни. Ако се водиме од пазарната економија, во цените за 2024 година би можело да има корекции и зголемувања, меѓутоа тоа е оставено на политичките субјекти. Но 2024-та е изборна година (мај) и јас не очекувам никакви сериозни поскапувања до изборниот период“, вели Божиновска.

Таа вели дека во моментов во Македонија има изградено близу 600 мегавати од обновливи извори, што е сериозна бројка. И со оваа струја државата можеше да изигра многу подобро и да обезбеди пониска цена за сите.

„Цените што ги плаќаа фирмите што се снабдуваат на слободниот пазар и кои купуваат струја индексирана на берзата беа и до 800 евра за мегават-час и беа принудени да изградат фотонапонски централи за да можат да продолжат со своите бизниси. На многу од нив бизнис-плановите им беа направени на повисоки цени на електричната енергија, а како што гледаме сега цените се стабилизирани и се околу 100 евра за мегават-час. Во случај ЕСМ (државата) да се јавеше како фирма што ќе ја откупи оваа енергија, тогаш верувам дека ќе постоеше можност за намалување на цените, меѓутоа струјата ја откупуваат трговците со електрична енергија по берзански цени и таа енергија завршува на странските берзи“, објаснува Божиновска.

Сања Божиновска, енергетска експертка

ОИЕ може да нè чинат многу поскапо

Обновливите извори на енергија (ОИЕ) за земјава се и проблем. И покрај заложбата за декарбонизација и праведна транзиција кон чиста енергија, сè уште не постои начин целата струја добиена од еколошки извори да дојде до мрежата. За да се случи тоа се потребни големи инвестиции во инфраструктурата, што на крајот ќе влијае на крајната цена на струјата.

„Во Македонија има повеќе барања за приклучок отколку што нашата мрежа може да прими енергија од обновливи извори. Секако оваа енергија е само во часовите што се на врвот и не е базна енергија. Да не заборавиме и на стратегиските инвестиции потпишани од Владата, кои се над 1.500 мегавати. Ако се реализираат сите овие проекти, мислам дека веројатноста да се добие приклучок за сите проекти е нула. Македонија мора веднаш да направи студија и да пристапи кон обнова и надградба на постојната инфраструктура. Тука секако се мисли и на конекциите со соседните држави. Ова се сериозни проекти, за кои се потребни експерти, време и, секако, сериозни финансии, за да се реализираат инвестициите во мрежата, кои на крајот неминовно ќе имаат влијание на крајната цена“, вели Божиновска.

Во земјите од регионот Адрија, цените на струјата следната година ќе имаат растечки тренд, велат нашите аналитичар,и што ќе претставува постојан притисок врз потрошувачите и ќе резултира со намалување на нивната куповна моќ.

Но, од друга страна, цените на струјата во регионот во голема мера се субвенционираат од страна на владите, што значи дека товарот врз потрошувачите и врз енергетските компании ќе биде олеснет.

Кога станува збор за гасот, земјава е целосно увозно зависна и ќе плаќа берзанска цена. Добра вест за земјава е тоа што Бугарија се откажа од дополнителната давачка за транспорт на рускиот гас, која можеше да има сериозно влијание на цената на енергентот што во земјава се користи во некои индустриски капацитети и помалку во домаќинствата во Струмица и во Куманово.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар