Германија оди во десно и без АфД на власт

Две недели пред вонредните парламентарни избори, телевизискиот дуел покажа дека социјалдемократскиот канцелар во заминување Олаф Шолц и неговиот многу веројатен демохристијански наследник Фридрих Мерц имаат доста спротивставени визии за иднината на Германија, како за прашањето на миграциската и одбранбената политика така и за економската и буџетската политика. Дури и видливата физичка разлика меѓу двајцата политичари – бидејќи Мерц е речиси триесет сантиметри повисок од Шолц – како да ги прикажа резултатите од истражувањата на јавното мислење, но и тоа дека голем коментатори оценија дека од овој, на моменти жесток дуел, кандидатот на демохристијанскиот блок ЦДУ-ЦСУ (CDU-CSU) беше подоминантен во однос на канцеларот од редовите на Социјалдемократската партија (SPD).

Според најновото истражување, кое го објави агенцијата за испитување на јавното мислење ИНСА (INSA), ЦДУ-ЦСУ ужива поддршка од 29 проценти од гласачите и со тоа го задржа статусот на најпопуларна изборна листа, кој го има веќе две години. Следува десничарската Алтернатива за Германија (АфД) со 21 процент, додека социјалдемократите на Шолц (СПД) со 16 проценти се на третото место, иако на изборите во септември 2021 година беа на првото место.

Bloomberg

Анкетите покажуваат дека владејачките Зелени имаат поддршка од 12 проценти од гласачите, левичарскиот Сојуз на Сахра Вагенкнехт (BSW) шест, Левицата пет, а до скоро владејачките либерали (FDP) само четири проценти, што е под изборниот праг.

Телевизискиот дуел на моменти беше доста  жесток, па соговорниците ги оценуваа предлозите на конкурентот како „глупави“ или „смешни“, но изостанаа потешките зборови од предизборната кампања кога Мерц го нарекуваше Шолц „водоинсталатер на власт“, а овој него со подбивното име Фриц Мерц (Фриц е подбивно име за момче во вицевите како малиот Мујо).

„Не му ги зедов овие зборови за зло на канцеларот, а претпоставувам дека ни тој мене не ми замерува“, рече Мерц, со што се согласи и Шолц, а двајцата му го припишаа тоа на жарот на борбата во предизборната кампања.

Додека тврдеа дека се во најдобра позиција да ја вратат најголемата европска економија на патеките на значителен економски раст, двајцата учесници во телевизискиот дуел настојуваа да ѝ докажат на јавноста дека ултрадесничарската АфД ја држат на дистанца, но дека имаат силни ставови за решавање на проблемите со нерегуларната миграција и внатрешната безбедност на Германија.

Сè се врти околу АфД

Иако неодамнешното истражување на германската агенција Р+В (R+V) покажува дека повеќе од две третини од Германците (68 проценти) стравуваат од рецесија и економски колапс – значително повеќе отколку летоска, кога таков став имаа 48 проценти од испитаниците – добар дел од жестоката расправа на двајцата кандидати се однесуваше на евентуалната постизборна соработка на ЦДУ-ЦСУ со АфД.

По неодамнешниот напад со нож на еден Авганистанец, во кој беа убиени едно двегодишно дете и еден маж, прашањето за промена на миграциската политика и политиката за азил Мерц го истакна како една од најважните предизборни теми, предлагајќи му на Бундестагот две резолуции, една за пресврт во овие политики, а друга што се однесува на зголемување на внатрешната безбедност.

Мерц тогаш отстапи од својот бескомпромисен став дека за него и „случајната соработка“ во гласањето во Бундестагот со АфД е неприфатлива, а првата резолуција беше изгласана со поддршка на пратениците на ЦДУ-ЦСУ, АфД, ФДП и неколку независни пратеници, додека втората не помина во Бундестагот бидејќи 12 пратеници од демохристијанскиот блок на Мерц избегнаа да гласаат.

За канцеларот Шолц, но и за другите левичарски партии, тоа беше „прекршување на ветувањето“ и „уривање на табуто“ дека мејнстрим партиите никогаш нема да соработуваат со ултрадесничарски партии, бидејќи германската домашна безбедносна служба за АфД соопшти дека е под мерки како „осомничена за десничарски екстремизам“.

„Слушнавме од господинот Мерц минатата година дека нема да има соработка со АфД, а сега дојде до тоа“, рече Шолц, настојувајќи во повеќе наврати да ја предупреди јавноста дека демохристијаните по изборите би можеле да направат влада со АфД.

Шолц инсистираше на тоа бидејќи тоа загрижува и многу граѓани, покажуваат истражувањата на јавното мислење. Левоориентираните невладини организации изминатите денови во поголемите германски градови организираа демонстрации против поместувањето на Германија кон десно, при што само во Минхен на тој собир се собраа повеќе од 250.000 луѓе.

Мерц, сепак, се обиде да ги докаже двојните стандарди на Шолц, цитирајќи едно негово претходно интервју во кое не ја критикуваше соработката на неговата и другите партии со АфД на локално ниво. Освен тоа, истакна дека нема да има соработка на ЦДУ-ЦСУ со АфД бидејќи, како што вели, имаат различни политики по голем број прашања.

„Светови нè делат по прашањата за Европа, НАТО, еврото, Русија, Америка – нема допирни точки меѓу АфД и ЦДУ-ЦСУ, ниту збор за каква било коалиција“, рече Мерц, кој останува при својата намера да ја заостри миграциската политика преку постојани гранични контроли и враќање на бегалците на граница дури и ако бараат азил.

Двајцата кандидати за канцелар имаа различни ставови и за економската и буџетската политика, од тоа дали да се реформира уставната „кочница“ за поголемо задолжување на државата, преку тоа колку треба да се издвојува за одбрана и социјални давачки, до тоа како да се постигне економски раст.

Мерц: Трамп е „предвидливо непредвидлив“

Во надворешната политика, пак, беа евидентни извесни согласувања по прашањето на односите со Америка на Трамп и поддршката за Украина, при што двајцата ја истакнаа желбата Германија блиску и пријателски да соработува со САД, но и нагласија одбивање на предлогот на Трамп, САД да ја преземат и обноват Газа. Шолц го опиша овој план како „скандалозен“, имајќи го предвид обемот на разурнувањата и страдањата таму, додека Мерц повика на трпение за плановите на Трамп и рече дека „мораме да почекаме и да видиме што сериозно се мисли“ под тоа.

На прашањето на модераторот да ја коментира својата претходна изјава дека Трамп често се однесува непредвидливо на функцијата, Мерц рече дека претседателот на САД е „предвидливо непредвидлив“.

Шолц рече дека ќе се справува со Трамп исто како и порано, а тоа е стратегија на „јасни зборови и пријателски разговори“, но дека „не смееме да се залажуваме“.

„Она што го кажува американскиот претседател, тој тоа и го мисли“, рече Шолц и додаде дека на евентуалните царини на Трамп Европската Унија, во чија надлежност е трговската политика, е подготвена да реагира „во рок од еден час“.

„Ако САД усвојат царинска политика, постои една многу извозно ориентирана нација, која поради тоа многу ќе страда. Таа нација е Германија. И затоа зависиме од тоа другите (во ЕУ) да нè гледаат како солидарен партнер кога станува збор за царинската политика, но и за сите други политики“.

Мали шанси за Шолц

Андреа Ремеле, професорка по политички комуникации на берлинската школа „Херти“, рече дека дебатата била „претерано детална во однос на содржината“ и дека воопшто не ја „променила играта“.

Bloomberg

„Шолц нема да може да има корист од ова, Мерц едноставно се покажа премногу добро“, рече таа за „Блумберг“. „Немаше јасен победник  - а таков резултат му служи само на Мерц“.

За Шолц ова беше шанса да ја промени ситуацијата во која неговата СПД во сите анкети заостанува зад ЦДУ-ЦСУ за околу 12 процентни поени, па изгледа неверојатно да се постигне изборниот резултат од 2021 година, кога СПД имаше еден процентен поен повеќе од ЦДУ-ЦСУ. За евентуален пресврт, Шолц ќе има шанса за уште две дебати со Мерц, една на која ќе им се придружат и кандидатите за канцелар на Зелените и АфД, Роберт Хабек и Алисе Вајдел, и друга што ќе биде четири дена пред изборите, кои се одржуваат на 23 февруари.

И додека Мерц уште сега предвидува „дека ќе води добра нова успешна влада“, Шолц ја отфрли сугестијата дека заминува од власт, велејќи дека ќе одлучуваат гласачите, а не анкетарите.

„Влада што осигурува дека работите напредуваат и остануваат стабилни во Германија е можна само со глас за СПД“, им порача тој на гласачите.

Ако листата на Мерц добие најмногу гласови, нему ќе му биде потребен најмалку еден коалициски партнер за да формира парламентарно мнозинство во Бундестагот. АфД, тврди тој, е неприфатлив коалициски партнер, додека идеолошки најблиските либерали многу тешко ќе го надминат изборниот праг од пет проценти. Дури и ако го направат тоа, поддршката на нивните пратеници нема да биде доволна за формирање влада со мнозинска поддршка во парламентот.

Bloomberg

Како што стојат работите, СПД или Зелените се најверојатните опции, дури постои реална можност за стабилно мнозинство да биде потребна тричлена коалиција, која многу веројатно би страдала од истите проблеми со несогласувања околу клучните реформски прашања како што беше пропаднатата семафор-коалиција на Шолц, која ја сочинуваа СПД, Зелените и ФДП.

Мерц рече дека е подготвен да преговара со СПД и со Зелените, но дека предуслов е да се договори политика што спречува АфД уште повеќе да зајакне, додавајќи дека нема да поддржи левичарски политички пристапи што би довеле до зајакнување на оваа партија.

Со други зборови, Мерц сака како канцелар да ја насочи Германија кон десно, без разлика дали АфД е на власт. Сепак, тој го објаснува тоа поинаку и вели дека „сите оние што сакаат да владеат со нас ќе мора да се поместат кон политичкиот центар“.

Тонот и содржината на овој дуел, според оцената на некои аналитичари, оставаат отворени врати за уште една голема коалиција по изборите, иако преговорите за коалиција сигурно ќе бидат комплицирани и долги.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар