Ретка колекција на монети по сто години оди на продажба за 72 милиони долари

Потомците на данскиот магнат за путер Ларс Емил Брун чекаа точно 100 години за да го побараат своето наследство од 72 милиони долари. Не по своја волја. Се вели дека најмалку еден внук се обидел, но не успеал да го оспори тестаментот на Брун, во кој е наведено дека неговата колекција од 20.000 монети треба да остане недопрена и зачувана, а потоа да се најде на аукција по сто години.

Сега, конечно, чукна тој час. Ризницата на монети и медали ќе се продава во текот на неколку години преку нумизматичката аукциска куќа и дилер „Стакс бауерс“ (Stack's Bowers). Првиот дел од колекцијата треба да се појави на аукција есенва. „Кога првпат слушнав за колекцијата пред неколку години“, вели Викен Јегпаријан, потпретседател за нумизматика на компанијата, „бев изненаден што може да постои вакво нешто“.

Зачувување на културното наследство

За време на својот живот, Брун (1852-1923) создал монументална колекција на монети, медали и банкноти, главно од земји со одредена поврзаност со Скандинавија.

„Ги имате Данска, Норвешка, Шведска, како и места со кои порано владееле тие земји“, вели Јегпаријан, спомнувајќи места како данска Западна Индија (сега Американски Девствени Острови) и Транкебар (сега Тарангамбади), поранешно данско упориште во Индија. Брун дури собирал англиски монети од времето кога Данците владееле со земјата. „Постои голема серија монети на англискиот крал Кнут“, вели Јегпаријан.

Меѓутоа, кога Брун ги собрал сите тие предмети, почнал да го проценува нивното национално значење.

Откако го преживеал пустошот предизвикан од Првата светска војна, Брун разбирливо бил претпазлив за културното наследство на Данска. Затоа, тој одлучил да ја претстави својата колекција како еден вид резерва на данската кралска колекција на монети и медали, „како резерва и заштита од сè што може да ѝ се случи на постојната колекција“, вели Брајан Кендрела, претседател на „Стакс бауерс“. Брун тогаш одлучил дека ако по 100 години националната колекција остане недопрена, ќе биде безбедно да ја продаде неговата колекција на јавна аукција. Приходите се оставени во аманет на неговите директни наследници.

„И така, во изминатите 100 години, неговата колекција стоеше во голема мера недопрена, достапна за научниците кога ќе побараат пристап и затворена за сите други“, вели Кендрела.

Живот со рудник за злато

Преку аукциската куќа неговите наследници одбија да коментираат. Данските медиуми со години се заинтересирани за приказната, а понекогаш и потомците на Брун јавно коментираат за очекуваното наследство, при што еден од нив забележува дека неговиот татко бил таксист и дека можеби би купил „нов сет за ’голф’“ ако и кога колекцијата ќе биде продадена.

Иронијата, вели Јегпаријан, е што со криењето на својата колекција сто години, Брун постигнал успешно да го зачува меѓугенерациското богатство на своето семејство. „Прочитав некаде дека во доцните 1910-ти или раните 1920-ти богатството на Брун било еквивалентно на 200 милиони долари денес“, вели тој. „Во текот на 100 години, вредноста на колекцијата достигна извонредна вредност во споредба со она што можеше да биде во 1923 година“, додава тој.

Така, денешните корисници „не се богати поради наследство или нешто слично“, вели Кендрела, кој преговарал со мала група наследници (вкупниот број не беше објавен во јавноста) за да добие дозвола за продажба на колекцијата. „Не сум разговарал со нив конкретно за тоа како е да се има ова во семејството во последните сто години и како влијаело тоа врз нив. Но по претходните неуспешни обиди да се раскине тестаментот, наследниците станаа некако мирно трпеливи  - 'ќе биде како што ќе биде' и навистина беше прекрасно да се работи со нив“.

Сè е на продажба

„Стакс бауерс“ сè уште ја каталогизира колекцијата, која последен пат била попишана по смртта на Брун и вклучува поединечни предмети како „43 медали“, вели Кендрела. „Но со сигурност можам да кажам дека колекцијата содржи околу 20.000 предмети. Има околу 15.000 монети, 4.600 медали и жетони, 330 банкноти, но и околу 1.800 книги, од кои многу се во повеќе томови“, додава тој.

Процената, вели Кендрела, е поставена на околу 500 милиони дански круни (72 милиони долари), за колку што е осигурена колекцијата. Иако вредноста на осигурувањето често може да се прецени, „во овој случај сè што направивме досега ја поддржува таа сума како доста разумна процена“, вели тој.

Со оглед на обемот на колекцијата, заедно со целните теми, аукциската куќа сè уште работи на тоа како да ја формулира својата продажба и кому да му ги продаде предметите. Неодамна беа поставени голем број рекорди на нумизматичкиот пазар: во 2021 година, „Сотби“ (Sotheby's) го собори рекордот, продавајќи златник за 18,9 милиони долари; на почетокот на овој месец, „Стакс бауерс“ продаде медал „Комиција Американа“ (Comitia Americana) за 900.000 долари, поставувајќи светски рекорд за бакарен медал некогаш продаден на аукција, според податоците од аукциската куќа.

На пазарот на монети, вели Кендрела, „не сме виделе такви луди поскапувања какви што видовме кај работи како спортски картички и можеби некои други категории“ за време и по пандемијата. „Мислам дека видовме многу постабилен, постојан и здрав раст“. Како резултат на тоа, продолжува тој, „цените што ги гледаме не забележаа пад во последните 12 или 18 месеци каков што сте забележале во другите категории“.

„Има неколку очигледни пазари за колекцијата на Брун“, вели Јегпаријан. „Мислам дека побарувачката е очекувана на домашен, скандинавски терен“, вели тој. „Но мислам дека има и поголеми реткости за кои интересот ќе биде меѓународен“. Како и повеќето колекционерски пазари, вели тој, пазарот на монети е поларизиран, при што на пазарот од висока класа има интензивна побарувачка, додека сè друго заостанува.

„Ќе има побарувачка од американски колекционери, европски колекционери и азиски колекционери што можеби не собрале значителен број на скандинавски монети“, вели Јегпаријан, „но тие ќе бидат фасцинирани од приказната, реткоста и вредноста на овие работи и ќе ги третираат како такви“.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар