Каде се скри курсот на еврото во инфлацијата

Иако остана делумно надвор од фокусот, курсот на еврото во однос на доларот исто така имаше мало влијание врз зајакнувањето на инфлацијата во еврозоната во последните месеци. Марина Петров, виша аналитичарка за макроекономија и пазари на капитал во „Блумберг Адрија“, објаснува каква точно улога имал во целата приказна за движењето на цените, како и неговото влијание врз надворешната трговија во еврозоната.

Во светлината на сегашниот, сега веќе повеќегодишен, инфлаторен бран, промената на девизниот курс имаше директен таканаречен „минлив“ (pass through) ефект врз инфлацијата. Кога вредноста на еврото се намалува во однос на доларот, се зголемува цената на производот или суровината што се увезува од земјите што го користат доларот во размената, а со тоа се зголемуваат продажните цени, со што се врши притисок врз инфлацијата.

Сегашниот инфлаторен циклус беше специфичен во тој поглед, бидејќи инфлацијата не се увезуваше преку одреден трговски партнер чии цени пораснаа, туку преку одредени суровини што во еден бран поскапеа исклучително, особено цените на енергентите - нафтата и гасот. Тоа не значи дека промената на девизниот курс не се почувствувала кај стапките на инфлација, туку дека не била доминантна. Цените се прелеваат релативно брзо од еден пазар на друг, а нивниот ефект понатаму се гледа во трговските текови.

Ценовната конкурентност на еврозоната во однос на најголемите трговски партнери во голема мера е чувствителна на курсот евро/долар (ЕУР/УСД), особено ако се има предвид дека доларот е доминантна валута на глобално ниво. Секое зајакнување на еврото за пет проценти ја зголемува цената на извозните стоки на пазарите во долари за истите пет проценти.

А повисока цена значи помала побарувачка, на крајот и помал извоз. Иако на краток рок неизвесноста може да се ублажи со хеџирање на девизниот ризик, условите за хеџирање исто така се менуваат според очекувањата, па ефектот на девизниот курс не може целосно да се неутрализира.

Кога домашната валута слабее, конкурентноста се подобрува, а се дава можност за подобра продажба или дури и влез на нови пазари. Но, од друга страна, има и увозен дел, каде што поевтина домашна валута значи поскап увоз. Кои ќе бидат последиците за поединечна компанија зависи од тоа колку таа всушност се потпира на трговските текови. Колку повеќе извозот на одредена компанија го надминува увозот на суровини и полупроизводи толку повеќе на компанијата ѝ одговара слабеењето на домашната валута, поради ефектот врз растот на побарувачката, кој е поттикнат од подобрата ценовна конкурентност.

Долгорочно, ефектот од амортизацијата е секако позитивен за надворешнотрговското салдо, бидејќи извозот се подобрува, но се зголемува и домашната потрошувачка на домашните производи во однос на увозните, сега поскапи производи.

Секако, треба да се прави разлика помеѓу депрецијација на валутата, која е последица на движењата на пазарот, и девалвација. Девалвацијата е намерно намалување на вредноста на валутата и нешто што централните банки го прават за да го подобрат извозот, особено ако се смета дека валутата е преценета и како таква ѝ штети на економијата. Девалвацијата главно е условена од одредена макроекономска слика, поконтролирана и насочена. Депрецијацијата (или апрецијацијата) од друга страна е подложна на пазарните очекувања и сигнали, а макроекономското опкружување дополнително ѝ се приспособува и дава повратни информации.

Трендот на зајакнување на еврото ќе продолжи, монетарната политика на Европската централна банка (ЕЦБ) е чекор зад Федералните резерви на САД, а капиталните текови одат во корист на еврото, како и растот на склоноста на ризик. Тоа, секако, дополнително ќе се одрази на трговскиот биланс на еврозоната, бидејќи конкурентноста на цените ќе биде полоша, а со тоа и извозот. Сепак, побарувачката се покажа како многу упорна на глобално ниво, стапките на инфлација се смируваат, а довербата на потрошувачите закрепнува, па затоа ефектот врз намалувањето на извозот ќе биде помал од оној што го подразбира само зајакнувањето на еврото.

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар