Како јакнењето на еврото влијае врз заштедите и инвестициите?

Зајакнувањето на еврото во однос на американскиот долар ја менува реалната вредност на штедењето низ целата еврозона и пошироко. Националните валути на Србија, Босна и Херцеговина и Македонија се првенствено врзани за девизниот курс на еврото, преку фиксен девизен курс или управуван флуктуирачки девизен курс кој е де факто фиксиран во однос на еврото.

Девизниот курс на еврото се движи на нивоа невидени од енергетската криза во 2022 година, зајакнувајќи во однос на американскиот долар и во исто време менувајќи ги пресметките за компаниите и граѓаните. Главните ефекти се однесуваат на растот на реалната куповна моќ на штедењето во евра, влијанието на падот на цените и падот на реалните приноси врз странските инвестиции во долари.

Слабеењето на доларот во однос на еврото започна со изборот на Доналд Трамп за претседател на САД. Дотогаш, во текот на последниот квартал од 2024 година, еврото слабееше во однос на доларот, а до почетокот на оваа година, паритетот помеѓу еврото и доларот беше речиси достигнат, односно еврото вредеше речиси еден долар.

Од почетокот на годината, еврото се зајакна од околу 1,025 за долар до сегашните околу 1,175 за долар. Трендот ќе продолжи, предвидуваат аналитичарите на „Морган Стенли“, а американскиот долар би можел да ослабне за околу девет проценти до крајот на првиот квартал од 2026 година, мерено според индексот на американскиот долар (DXY).

Најголемиот дел од индексот е девизниот курс на американскиот долар во однос на еврото, 57,6 проценти. Јапонскиот јен сочинува 13,6 проценти од индексот, британската фунта 11,9 проценти, канадскиот долар 9,1 процент, шведската круна 4,2 проценти и швајцарскиот франк 3,6 проценти. Оттука следува дека слабеењето на доларот ќе има најголемо влијание врз неговиот девизен курс во однос на еврото.

Еврото зајакнува во однос на доларот, а со тоа и сите национални валути во регионот

Најниската вредност на доларот во однос на еврото оваа година е забележана на 13 јануари, 1,0198 евра за долар, односно во дофат на паритет. Максимумот е забележан на 1 јули, 1,18 евра за долар. „Морган Стенли“ предвидува дека девизниот курс би можел да биде 1,25 евра за долар до средината на 2026 година, а дури и 1,3 евра за долар во песимистички сценарио.

Поставено на заштеда од 10.000 евра, ова значи дека истиот износ на заштеда во евра на почетокот на годината вредел 10.198 американски долари, на 1 јули 11.810 долари, до средината на следната година треба да вреди 12.500 долари, а во песимистички сценарио дури 13.000 долари.

Како да се искористи слабеењето на доларот?

Слабеењето на доларот автоматски ја зголемува реалната куповна моќ на еврото во странство. Секако, ако заштедите во евра не се допрени, тогаш оваа промена е теоретска. Во моментот кога еврата се користат за плаќање за нешто со цена во американски долари, промената на девизниот курс станува реална.

Ова е добра вест за оние кои планираат да патуваат во САД, за туризам или бизнис, бидејќи нивните евра вредат повеќе во реални услови и ќе можат да платат за повеќе стоки и услуги со нив само поради промената на девизниот курс, односно слабеењето на американскиот долар во однос на еврото.

На пример, според прогнозите на „Морган Стенли“, илјада евра ќе достигнат цена од 75 долари повеќе во средината на 2026 година отколку денес (125 во песимистичкото сценарио), што е приближно цената на оброк во ресторан со среден квалитет во Њујорк.

Нарачките од САД исто така ќе станат поевтини, на пример производите од „Амазон“. Со 100 евра денес, можете да купите производ вреден 117 долари, а ако се остварат прогнозите на „Морган Стенли“, до средината на следната година ќе биде можно да купите производ вреден 125 или 130 долари. Секако, зборуваме за хипотетички производи, но поентата е дека со иста количина евра ќе биде можно да се купи повеќе во долари само поради промената на девизниот курс.

Ефектот индиректно ќе го почувствуваат сите

Ефектот ќе го почувствуваат и оние кои не купуваат преку „Амазон“ и не патуваат во САД. Зајакнувањето на еврото во однос на доларот, како и на сите валути чиј девизен курс е поврзан со еврото (што се сите национални валути во регионот Адрија), ќе го направи увозот од САД поевтин.

Ова е првенствено важно поради изворите на енергија како што се нафтата и гасот, од кои ЕУ е голем увозник од САД. Секоја испорака на нафта и гас од САД ќе стане поевтина изразена во евра, а овој ефект ќе се прелее не само кон пониски цени на горивата и поевтини комунални услуги (цени на гасот), туку ќе дејствува кон намалување на цените на сите производи бидејќи трошоците за енергијата што се користи во производството се вклучени во конечната цена на сè што е произведено.

Ефектот од поевтиниот увоз на енергија не е ограничен само на оние што доаѓаат директно од САД, туку на повеќето земји во светот, бидејќи нафтата и гасот првенствено се тргуваат меѓународно во долари. Затоа, дури и Србија, која не увезува нафта и гас од САД, ќе има корист од зајакнувањето на еврото бидејќи девизниот курс на српскиот динар првенствено се одржува во однос на еврото, а со тоа станува посилен во однос на доларот, исто како и еврото.

Влијанието на промените на девизниот курс врз профитабилноста на инвестициите

Зајакнувањето на еврото во однос на доларот, исто така, има силен ефект и кај оние од ЕУ и земјите со национални валути фиксни (или делумно фиксирани) во однос на еврото, што инвестирале во класи на средства деноминирани во долари, како што се акции, обврзници и ЕТФ-ови.

Да претпоставиме сценарио во кое некој заштедата од 10.000 евра одлучил да ја инвестира во ЕТФ кој инвестира во американски акции по курс од 1,2 евра за долар. Вредност 12 илјади американски долари. ЕТФ-от остварува принос од 10 проценти, што ја зголемува вредноста на 13.200 американски долари. Но, инвеститорот го продава својот удел во ЕТФ-от по курс од 1,3 евра за долар и му се исплаќаат 10.153,85 евра наместо 11.000 евра, што би му биле исплатени доколку девизниот курс останел ист. Наместо илјада евра, исплатата е само 153,85 евра.

Ризикот од курсни разлики дефинитивно треба да се земе предвид при изборот на влез и излез. Секако, потенцијалната загуба од промена на девизниот курс не се реализира сè до моментот кога ќе се направи излезот, но влијанието врз профитабилноста на инвестициите може да биде многу големо.

Треба да се следи курсот

Многу може да се изгуби, а многу може да се добие со промена на девизниот курс. Затоа е важно да се следат промените и прогнозите за идните трендови. Во зависност од тоа како се користат, промените на девизниот курс можат да се користат за поголем принос на инвестициите, поевтини купувања, полесно подмирување на патните трошоци итн.

Девизните курсеви не се само апстрактна работа за која треба да се грижат само банките. Нивните промени имаат силно, директно и индиректно влијание врз граѓаните. Тие можат да ги отежнат или олеснат работите, во зависност од тоа како се управуваат.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар