Долгот на САД и силата на американскиот долар. Кои се ризиците?

Америка повторно ja зголеми горната граница на својот долг. Овој пат дури за 5 трилиони долари, што е најголемото зголемување во историјата на САД. Таквиот потег отвора голем број прашања за неговото влијание врз економијата. Имено, земјата е веќе многу задолжена, а јавниот долг надмина 100 отсто од БДП, додека проекциите покажуваат дека овој однос ќе продолжи да расте во наредните години.

Прашањето за „плафонот на долгот“ (од англиски: debt ceiling) на САД редовно станува тема од глобален интерес поради неговите последици за финансиските пазари, особено пазарот на државни обврзници. Секојпат кога САД ќе го достигнат законски дефинираното ниво на долг, Конгресот мора да одобри зголемување за да избегне технички банкрот и да продолжи да го финансира владиното трошење.

Америка го зголемува плафонот на долгот затоа што нејзиното буџетско трошење систематски ги надминувало нејзините приходи со години, а финансирањето на дефицитот речиси целосно се потпира на издавање должнички инструменти. Сепак, растечкиот јавен долг, во комбинација со повисоките каматни стапки, го прави сервисирањето на овој долг сè поскапо. На долг рок, таквата динамика станува фискално неодржлива бидејќи сè поголем дел од буџетот оди за каматни плаќања, што го ограничува просторот за други јавни расходи, ги зголемува ризиците за инвеститорите и потенцијално ја ослабува довербата во американската фискална дисциплина.

Зошто националниот долг е важен за пазарот на обврзници и економијата на САД

Јавниот долг на САД (моментално околу 36 трилиони долари) претставува темел на голем, ликвиден и „сигурен“ пазар на државни обврзници, кој е клучен за домашната и глобалната финансиска стабилност. Сепак, растечкиот долг и политичката неизвесност околу зголемувањето на државниот лимит ја намалуваат довербата на инвеститорите, што може да се одрази во зголемувањето на приносите од обврзниците или на бараните каматни стапки. Кога приносите од обврзниците растат, дел од даночните приходи оди за каматни плаќања наместо за јавни програми, а зголемувањето на каматните стапки поради дополнителното задолжување влијае на трошоците за задолжување низ целата економија.

Зголемувањето на ограничувањето на долгот од една страна го отстранува ризикот од моментален технички банкрот, но во исто време ги зголемува долгорочните фискални ризици. Иако ограничувањето на јавниот долг на САД се зголемува приближно на секои две години и не е невообичаена појава, растот на јавниот долг е растечка загриженост. Но сè додека глобалниот БДП расте, овој тренд не треба да претставува непосреден проблем за САД. Една од клучните причини за тоа е статусот на американскиот долар како доминантна светска валута, со удел од повеќе од 60 проценти во девизните резерви на централните банки. Овој статус генерира постојана побарувачка за доларот и им овозможува на САД да продолжат да позајмуваат големи заеми.

Единствениот сериозен ризик би бил губењето на доларот како глобална резервна валута, но во моментов нема сериозни сигнали дека би можело да се случи тоа. Клучното прашање за одржливоста на јавниот долг во иднина е структурата на неговото финансирање, односно дали ќе преовладуваат долгорочните или краткорочните инструменти. Доналд Трамп постојано се залага за намалување на каматните стапки, што може да укажува дека задолжувањето би можело да биде насочено кон пократки рокови на достасување, дополнително зголемувајќи ја чувствителноста на идните промени во трошоците за позајмување.

Што значи зголемувањето на горната граница на долгот за приносите од американските обврзници?

Иако ова теоретски треба да ги зголеми приносите од американските обврзници, тоа не се случило од почетокот на годината. Тоа е контраинтуитивно, но, од друга страна, последиците од неуспехот да се зголеми горната граница на долгот и неплаќањето на долгот кон доверителите би биле катастрофални. Тоа би ја уништило довербата на инвеститорите во најголемиот пазар на долг во светот, би ги довеле цените на американските обврзници до пад и сериозно би ги нарушило финансиските пазари низ целиот свет.

Друг важен фактор што влијаеше на недостигот од раст на приносите е очекувањето за забавување на економскиот раст или дури и рецесија, главно поради враќањето на трговските тарифи. Во таква средина, инвеститорите бараат сигурност и масовно инвестираат во американски обврзници, кои се сметаат за безбедно засолниште. Тоа ја зголемува побарувачката за обврзници, а како што расте побарувачката, приносите се под притисок за намалување.

Што значи слабеењето на доларот за приносите од обврзниците

Американскиот долар го забележа својот најголем пад во првите шест месеци од годината од 1973 година, ослабувајќи за повеќе од 10 проценти во однос на кошничката на главните светски валути. Причините за овој пад лежат во зголемената фискална неодговорност, растечките трговски тензии и политичкиот притисок врз Федералните резерви, што ја наруши довербата на инвеститорите, предизвикувајќи ги да се свртат кон еврото и златото.

И покрај падот на доларот, во моментов нема значително слабеење на побарувачката за американски обврзници. Индиректниот ефект има поголемо влијание, на пример инвеститорите од еврозоната, иако постигнале принос од обврзници или акции деноминирани во долари, од почетокот на годината бележат негативен принос во евра поради неповолниот девизен курс.

Јапонските инвеститори, традиционално меѓу најголемите иматели на американскиот јавен долг, заслужуваат посебно внимание. Со оглед на растот на приносите на јапонските државни обврзници, наскоро би можело да стане попрофитабилно за нив да инвестираат на домашниот пазар. Во ова сценарио масовната продажба на американски обврзници од страна на јапонски институционални инвеститори како што се инвестициски куќи, осигурители и конгломерати би можела да предизвика зголемување на американските приноси. Сепак, ваквите случувања сè уште не се видливи на пазарот. Исто така, треба да се има предвид дека иако условите се поволни, недостигот од ликвидност на јапонскиот долг е многу ограничувачки фактор за овој тренд, барем на краток рок.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар