Компаниите од секторот храна и пијалаци во регионот Адрија лани оствариле продажба во вредност од над 3,5 милијарди евра. Оваа сума е за околу 300 милиони евра или 8,6 отсто повисока од пандемиската 2020 година. Во однос на претпандемиската 2019 растот изнесува 7,7 отсто.
Лидер од овој сектор во регионот, според извештајот што го подготви аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“, се хрватските компании, кои реализирале близу половина од вкупните продажби во целиот регион.
Прва по овој параметар е хрватската компанија Атлантик која лани остварила продажби во висина од околу 770 милиони евра, следи Подравка, исто така од Хрватска со продажба од околу 615 милиони.
Од македонските компании од секторот храна и пијалаци, во групата 14 најголеми од овој регион, според нашите аналитичари, место заслужи само „Витаминка“. Фабриката од Прилеп лани остварила продажби во висина од близу 46 милиони евра, што е раст од околу 20 отсто во споредба со претходната година. Поголем раст на продажбата од „Витаминка“ во регионот Адрија има остварено само српската фабрика за масло „Дијамант“ (35,9 отсто).
Компаниите од регионот Адрија подобри од нивните конкуренти на запад
Според обемниот извештај на аналитичарите на „Блумберг Адрија“, производителите на храна и пијалаци се покажуваат како поиздржливи дури и во турбулентни времиња како сегашните. Прекините во синџирите за снабдување, карантините во времето на пандемијата, високите влезни трошоци кои следеа, не влијаеа значително на нивните финансиски перформанси.
Дополнително, овие фирми зајакнаа во периодот по пандемијата што се гледа од нивната профитабилност, а споредбата со слични компании од запад покажува дека фирмите од регионот Адрија имаат подобри резултати од нивните западни конкуренти. Аналитичарите на „Блумберг Адрија“ го објаснуваат тоа со лојалноста на купувачите кон локалните брендови. За разлика од регионалните играчи, глобалните од типот на Данон, Нестле, Бондуел не можат да сметаат на ваква лојланост.
Друга предност на компаниите во овој регион е тоа што суровините (житарките, млекото, водата, шеќерот итн.) им се поблису, а со тоа и им се поевтини. Третата предност е достапната работна сила затоа што стапките на невработеност се уште се над европскиот просек. Според аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“, токму во ови три факти локалните производители треба да го засноваат својот иден успех.
Што ги очекува производителите на храна и пијалаци од регионот Адрија?
Сегашните околности вклучуваат негативни ефекти и од макро и од микро гледна точка што значи дека цените на суровините растат, исто како што растат каматните стапки, трошоците за енергенси и платите на работниците.
Нашите аналитичари, и во вакви услови, прогнозираат дека компаниите и годинава ќе продолжат да бележат раст на продажбата (од 9 до 12 отсто). Деловните расходи во 2022 ќе се зголемат за 12 до 15 отсто што ќе резултира со намалување на EBIT за 15 до 20 отсто годинава.
Што се однесува до 2023 година, се очекува првиот квартал да биде тежок затоа што ќе следи забавување на потрошувачката. Високата инфлација ќе ги влоши потрошувачките навики на домаќинствата, но некои од овие негативни фактори ќе бидат неутрализирани заради фактот дека граѓаните од овој регион, сепак, повеќе трошат за храна споредено со еврпскиот просек. Уделот во Србија изнесува 26, во Македонија 36, а во БиХ 29 отсто, во споредба со ЕУ каде просекот изнесува 16 отсто, што е приближно со просекот во Хрватска (19) и Словенија (16 отсто). Во овие две земји притисокот за индустријата ќе биде поголем.
Приватната потрошувачка, според аналитичарите на „Блумберг Адрија“, ќе закрепне дури во 2024 година, тогаш и амбиентот за поголема профитабилност на овие компании ќе биде поповолен.
Целата секторска анализа е достапна на линкот подолу: