ББА-прогноза: Цените на недвижностите догодина ќе паднат за 10 отсто

Градежната активност идната година ќе се намалува, а ќе паднат и цените на становите. Според извештајот на аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“, во 2023 година цените на недвижностите ќе забележат голема корекција во целиот регион. Намалувањето, споредено со нивото од оваа година, ќе биде во просек за десет отсто.

„Главни двигатели на ваквите движења се агресивните зголемувања на каматните стапки од страна на централните банки, рецесиското опкружување и инфлацијата. Шестмесечниот ЕУРИБОР, на пример, беше на ниво од -0,5 отсто на почетокот на годината, а на крајот на октомври порасна на 2,1 отсто, што значително ги зголемува трошоците за сите станбени кредити“, наведуваат нашите аналитичари.

Освен што поскапуваат, како што е наведено во анализата, кредитите стануваат и помалку достапни поради мерките на централните банки.

„Истражувањата за кредитирањето на банките во регионот покажуваат дека банките сѐ почесто не сакаат да ги кредитираат бизнисите и потрошувачите. Во вториот квартал од 2022 година, банките во регионот Адрија забележаа значително заострување на стандардите за кредитирање на домаќинствата“, наведуваат од нашиот аналитички тим.  

Друга причина што ќе влијае на намалувањето на цената на недвижностите, која во моментов е многу висока во сите земји во регионот Адрија, е инфлацијата, која ги „подјаде“ реалните плати, што ќе придонесе за намалување на побарувачката на станови.

Годинава цената на становите растеше со двоцифрени стапки

Годинава во сите земји од овој регион цената на становите имаше двоцифрена стапка на раст, што се должи на големата побарувачка, ниските каматни стапки за хипотекарните кредити што важеа досега, зголемувањето на бројот на вработените и платите, заштедите од времето на пандемијата, но и сѐ почестата појава на работа од дома.  

Освен овие причини, кои важат за сите пет земји, поединечни земји имаат и специфични причини за растот на побарувачката на станови. Во Србија, тоа е приливот на бегалци од Русија. Во Хрватска се неодамнешните катастрофални земјотреси, но и големото количество готовина што граѓаните не ја пријавуваат.

„Во случајот со Хрватска, готовината сега забрзано се влева во системот преку купување недвижности. Тоа се прави пред воведувањето на еврото во јануари 2023 година. Целта е хрватската куна ’лесно’ да се конвертира, без многу прашања од даночните власти“, пишува во извештајот.

Младите не си одат од родителскиот дом до 30 години

Заедничка одлика за целиот регион што има влијание на намалувањето на побарувачката на станови е тоа што младите тешко го напуштаат родителското гнездо и одлучуваат да создадат сопствен дом. Просечната возраст кога се одлучуваат на ваков чекор е 30 години. Ниту влезот на Словенија и на Хрватска во Европската Унија не донесе промена на овој план, па, така, просекот во 2021-та е на исто ниво како и во 2007 година.

Очекувањата за пад на цената на недвижностите се должат и на падот на издадените одобренија за градба, што, пак, ќе повлече намалување  и на градежната активност.

„Гледајќи напред, можеме да видиме дека вкупната градежна активност во регионот во најдобар случај забавува, а во најлош случај силно се влошува на крајот на 2022 година или почетокот на 2023 година“, велат нашите аналитичари.

И досегашните податоци упатуваат на тоа дека градежната активност се намалува во сите земји од регионот, освен во Словенија.

Македонија

„Градежништвото во земјава заклучно со јули бележи пад од 12,9 отсто, а тој е поттикнат главно од намалувањето на јавните инвестиции, кои поради политичките превирања се ставени на чекање“, велат аналитичарите на „Блумберг Адрија“. Од друга страна, силната побарувачка на станови има позитивно влијание на секторот. Градежните работи во високо градба се зголемени за 8,2 отсто на годишно ниво. Цената на становите заклучно со вториот квартал се зголеми за 21,2 отсто, овој процент е трет највисок во Европа. Само во БиХ и во Унгарија цената на квадратен метар има поголем раст споредено со земјава.

Србија

И Србија има негативна стапка на раст од -11,8 отсто на годишно ниво заклучно со вториот квартал. Таму позитивно влијание на градежништвото имаат државните инвестиции во инфраструктурни проекти. Исто така, има многу проекти во нестанбениот сектор (на пример, фабриката за автомобили во јапонска сопственост во Нови Сад, која треба да почне со производство во 2023 година), како и во станбениот сектор, поради големата побарувачка на станови, на што сега дополнително влијае и тоа што многу Руси бегаат во Србија.

Босна и Херцеговина

Земјата бележи пад на градежништвото од 1,6 отсто на годишно ниво, главно поради недостигот од јавни инвестиции во услови на предизборна кампања. „Изборите се одржаа во октомври и очекуваме дека овој негативен тренд ќе продолжи и во третиот квартал, но дека ќе се промени во последниот квартал на 2022 година“, пишува во анализата.

Хрватска

Градежништвото во Хрватска на годишно ниво бележи мал раст од 1,6 отсто заклучно со август. Но, според аналитичарите на „Блумберг Адрија“, целокупната активност во земјата неодамна почна да забавува, што е сигнал дека општиот тренд во градежниот сектор ќе стане негативен до крајот на 2022 година.

Словенија

Ова е единствената земја во регионот каде што градежништвото расте. Порастот во станбениот сектор изнесува 87 отсто, а во нестанбениот 75 отсто, што се должи на посилната побарувачка по пандемискиот период. Градежните работи, пак, во јавниот сектор забележаа помал раст од 13,2 отсто на годишно ниво.

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар