Речиси половина од работниците се решени да ја променат професијата, а вие?

Не толку одамна изборот на образование односно професија беше од особено клучно значење со оглед на тоа што важеше непишаното правило дека кога ќе почнеш да работиш една работа, таа останува за целиот живот. Низ годините развојот на технологијата, глобализацијата и генерално урнатите бариери во многу сегменти од човековото живеење го променија тоа. Сега може слободно да кажеме дека ретки се токму тие што целиот работен век го поминале со една професија. Замирањето на „доживотните работни места“, според компаниите што го истражуваат и анализираат пазарот на трудот, е резултат на намалената лојалност и од страна на работодавците кон работниците и од страна на работниците кон компаниите, што особено порасна за време на пандемијата и потоа.

Глобалниот пазар на трудот доживува значајни промени во однос на тоа колку често луѓето ја менуваат својата кариера и денес е сосема нормално да сменат неколку различни кариери во текот на работниот век.

Сепак, важно е да се има на ум дека иако може да потрае некое време одлучувањето што да се работи следно, повеќето луѓе што ја менуваат кариерата на крајот се задоволни со новата професија што ќе ја одберат.

Според истражувањата во САД, над 39 отсто од луѓето што размислуваат за промени во кариерата се мотивирани од повисоки плати. Само 14 проценти од Американците веруваат дека имаат одлична работа и не би ја смениле. Околу 70 отсто од сите работоспособни луѓе активно бараат промена на работното место.

Колкав процент од луѓето прават промена на кариерата?

Речиси нема официјални статистички податоци за промена на кариерата на работоспособното население. Сите податоци во таа насока се добиени главно од анкети и истражувања или анализи на компании што посредуваат за вработување, што, секако, е релевантен податок, но нецелосен.

Па иако оскудна, сепак статистиката може да даде одредени индиции во која насока се движат работите на пазарот на трудот. Според една неодамнешна анкета во САД, над половината од вработените размислуваат да направат промена на кариерата, и тоа во текот на годинава. Проблемот со тоа е што не секој има можност или ресурси да го стори тоа. Ако немате пари или време, тешко е да ги истражите вашите опции без да преземете ризици што можеби на крајот нема да се исплатат.

Официјалните американски податоци покажуваат дека вработените во просек минуваат 4,6 години кај еден работодавец.

Која е просечната возраст кога луѓето ја менуваат кариерата?

Истражувањата покажуваат дека просечната возраст кога човек ја менува кариерата е 39 години. Работниците често се чувствуваат како да стагнираат откако ќе стигнат до одредено (солидно) ниво на искуство во работата. Ако не дојде до позначаен вертикален напредок во рамките на работната организација, таквата состојба резултира со промена на кариерата.

Зошто луѓето ја менуваат кариерата?

Анкетите меѓу работоспособните лица и истражувањата на пазарот на трудот генерално укажуваат на неколку позначајни причини за промена на кариерата.

• Повисока плата и подобри бенефиции

Уште на почетокот од текстот го споменавме фактот дека меѓу тие што размислувале или веќе ја промениле кариерата, 39 отсто го сториле тоа за поголема плата. Промената на кариерата може да биде најдобрата опција за зголемување на изгледите за плата бидејќи вообичаеното зголемување на платата е помеѓу три и пет отсто, сметаат од „Аполо техникал“ (Apollo Technical), американска агенција за регрутирање најквалификувани таленти.

„Многумина веруваат дека смената на работодавецот или дури на целата индустрија ќе им овозможи значителен скок во примањата или подобри придобивки (на пример здравствено осигурување, подобар пензиски план и слично)“, се посочува во истражувањето на „Аполо техникал“.

• Незадоволство од сегашната работа

Според „Брејн менаџер“ (brainmanager.io), незадоволство од работата и потрага по исполнетост се едни од клучните причини поради кои луѓето се определуваат за промена на професијата. Нивните истражувања покажуваат дека речиси половина од испитаниците (околу 46 проценти) ги наведуваат личното исполнување и задоволство како примарна причина за промена на кариерата.

• Филозофијата и целите се менуваат

Многу вработени сакаат да работат на поле што е од корист за светот, како што е справување со еколошките грижи или помагање на непривилегираните заедници. Како резултат на промена на животот или нова филозофија, промените во кариерата се вообичаени.

• Раководството во сегашната компанија е незадоволително

Луѓето што се чувствуваат принудено да продолжат во друга работна средина или сосема во нов кариерен правец, обично ја наведуваат неспособноста на раководството во нивната сегашна организација како дополнителна, но важна причина да заминат. На ефикасноста на вработените може сериозно да влијаат проблемите во раководството на сите нивоа во една компанија.

• Поголема флексибилност во работата

На одлуките за кариера влијаат и фактори како што е работната флексибилност. Вработените што жонглираат со кариерата и со барањата и потребите на нивниот личен живот често сакаат и имаат потреба од флексибилна улога. Тоа е една од многуте причини зошто луѓето ја менуваат кариерата во потрага по подобра рамнотежа помеѓу работата и животот.

• Незадоволство од актуелната кариера

Постои вообичаена заблуда дека луѓето што сакаат да го променат своето поле во кариерата се мрзливи, немотивирани или едноставно не ценат. Ова може да не е многу далеку од вистината.

Во реалноста, луѓето што прават промена во кариерата го прават тоа затоа што немаат задоволство од работата. Можеби чувствуваат потреба да направат нешто поинаку во својот живот.

„Статистиката за промена на кариерата ни покажува дека трасирањето нов пат не е секогаш лесно и може да биде тешко да се знае што сакате да правите следно. Постојат многу фактори што придонесуваат за донесување на таквата одлука. Сè додека не најдете нешто што ви одговара, може да се чувствувате како да сте во бескрајна потрага“, велат професионалците од „Аполо техникал“.

Сето горенаведено не е ништо ново, постоело и многу одамна, ама разликата е во тоа што порано беше многу потешко да се направи кариерна промена поради традиционалните начини на учење. Новите можности за учење преку интернет не само што дозволуваат детално да се истражи секоја професија пред да се одлучиме на промена туку самиот процес на едукација е многу поевтин и генерално подостапен, што ја прави промената полесна и побрза од кога било .

Не плашете се од промена на професијата, велат тие што веќе го сториле тоа

Елена Десковска Василев дипломирала на Економскиот факултет при УКИМ, сектор надворешна трговија, и работела во фирма што се занимава со меѓународни консалтинг-услуги.  Поради сплет на околности и влијанието од пандемијата на ковид, во 2020 година почнала да размислува за кариерна промена.

Елена Десковска Василев Приватна архива

 

„Во тој период обемот на работа беше намален и, генерално, работите станаа нестабилни. Сакав да направам промена и да почнам да работам работа што ќе одговара на мојот аналитички и логички мајндсет, па заради тоа се одлучив за софтверското тестирање како популарна и просперитетна професија во ИТ-секторот“, вели Десковска Василев, која веќе три години работи како информациски систем-тестер (Information System Tester). 

                      

„Преземете го првиот чекор што поскоро, не размислувајте. Преквалификацијата е некомфорна, но само доколу сте надвор од комфорот ве очекуваат убави работи“, вели Елена Десковска Василев, која дипломирала надворешна трговија на Економскиот факултет при УКИМ и од компанија за меѓународни консалтинг-услуги се преквалификувала и сега работи во ИТ-сектор.

  

 

Придобивките, вели нашата соговорничка, се повеќебројни, почнувајќи од континуираната надградба што ја добива со сите новости во областа на различните типови на тестирање, преку други технички курсеви и меки вештини, па до работа на различни и интересни интернационални проекти, а со тоа и прогрес во кариерата. Според неа, влогот во сопственото знаење е особено важен бидејќи нуди дополнителна вредност.

„Досега имам слушнато за различни искуства во однос на неформалното образование, некои од овие даватели на услуги ги исполниле професионално и квалитетно обуките, но не сите. Генерално, неформалното образование и сето она што го вложуваме плус, надвор од формалното - задолжителното образование, се тоа што ни дава додадена вредност и нѐ издвојува од толпата“, вели Десковска Василев, потенцирајќи дека промената на професијата е трнлив пат.

„На моменти ќе се чувствувате дека сте зад вашата генерација поради долготрајноста на процесот, но на крајот вреди затоа што конечно ќе го работите тоа што го посакувате, а со тоа ќе станете посигурна и истрајна личност“, вели Десковска Василев. 

Ако очекувате совет од неа, ќе ви рече без двоумење да го преземете првиот чекор за кариерна промена, и тоа што поскоро. „Преквалификацијата е некомфорна, но само доколу сте надвор од комфорот ве очекуваат убави работи“, вели Десковска Василев.

Промена на професија? – Нема мана, има само предност

Мирјана Крстовска има уште понепредвидлив кариерен пат од нашата претходна соговорничка. Крстовска е дипломирана правничка на Правниот факултет при УКИМ, а поради сплет на околности по дипломирањето почнала со работа како новинарка во утринската редакција во телевизијата „Сител“.

Мирјана Крстовска Приватна архива

 

„Работата ми стана интересна и креативна така што резултираше со раст и развој на мојата 10-годишна кариера како новинарка и репортерка пред сė, но и како водителка на утринската програма“, вели Крстовска. Сепак, во последните три години се чувствувала како да тапка во место кога станувало збор за работата.

„Успеав да научам сѐ кога станува збор за новинарството, се посветив и на новите и помлади колеги што доаѓаа да ја започнат својата кариера во оваа професија. Рутината стана дел од моето секојдневие, а немав никаков предизвик за да научам нешто ново. Истовремено се соочив и со сериозен здравствен проблем поради кој бев на повеќемесечно боледување“, раскажува Крстовска. Во такви околности, седејќи дома, сериозно почнала да размислува да го прошири своето знаење и да научи нешто ново.

                      

„Самата промена на професијата како чин – нема слабост, има само предност, самата одлука те става на тест колку си силна како личност и колку можеш да растеш и да се градиш како човек“, вели Мирјана Крстовска, која иако е дипломирана правничка, долги години работеше како новинарка и уредничка во ТВ „Сител“, за потоа да се преквалификува и да влезе во ИТ-светот, каде што гледа огромна можност за кариерен развој и напредок.

  

„Тогаш се појавија и беа актуелни повеќе приватни академии со понуда на курсеви наменети за лица со различна кариерна заднина, но и за лица што бараа промена на професијата. Се советував, разгледував, споредував и се решив за софтвер тестинг, една од професиите што ми овозможи да ја научам без да имам претходно познавање од програми и програмски јазици, алатки за тестирање, апликации. Една година посветив на учење, навистина ми беше интересен материјалот што го учев, но тука беа и менторите, кои безрезервно ни помагаа и насочуваа. Колку повеќе навлегував во материјата толку бев посигурна дека тоа ќе биде мојата нова професија“, вели Крстовска.

Таа сега веќе трет месец е во „Интек систем“ (InTec System), каде што работи поддршка за клиенти (Customer Support) и помлад софтвер-тестер (Junior Software Tester). Но, покрај тоа, таа веќе втора година работи дополнително како внесувач на податоци (Data Entry) во друга ИТ-компанија. 

Кога станува збор за придобивките од кариерната промена, Крстовска вели дека може најмногу да зборува на ова прашање, затоа што промената на работното место и кариерата за неа биле потег што променил многу во нејзиниот живот.

„Промена почувствував најмногу во однос на исполнетоста, која ми недостасуваше. Го прифатив предизвикот што си го зададов самата на себе и не се каам поради тоа. Добрата организација на обврските дома и на работа ми стана сојузник, одговорот на прашањето каде се гледаш за десет години, сега го знаев, затоа што почнувајќи од позицијата јуниор (junior) имаш можност да напредуваш, а тоа значи да учиш, да се надградуваш, да инвестираш во себе.

Удобноста во однос на работата те прави да се чувствуваш сигурно, но излегувањето од таа комфорна зона ќе те направи посилна за потешките одлуки што треба да ги донесеш во животот“, вели Крстовска. 

Според неа, неформалното образование нуди огромна предност - обезбедува вештини, вредности и ставови што се препознаваат како клучни за 21 век.

„Според мене, неформалното образование е алатка за доживотното учење, ги опфаќа сите возрасни категории и се спроведува и реализира преку различни средства и методи“, вели Крстовска.

Како слабост, пак, таа го издвојува моментот на правилна одлука во однос на изборот на обука и академија. „На пазарот има многу понуди на обуки и курсеви, искрено не се со цена што може да си ја дозволи секој, па добро би било да има некое ограничување во однос на таа понуда за да не лутаат таквите како мене при изборот“, вели Крстовска.

Во разговорот за „Блумберг Адрија“ вели дека додека учела имало и солзи, затоа што не можела да го напише кодот за домашна работа како што треба. „Но имаше и неизмерна радост кога го искуцав првиот код за дигитрон како и за баговите (англ. bug – програмерски дефект во компјутерскиот софтвер) што ги наоѓав во софтверот (да повторам дека немав никакво претходно знаење и познавање на багови, кодови, програмски јазици...)“, вели Крстовска, напоменувајќи дека времето поминува, а таа сѐ уште учи и, како што вели, така ќе биде и во иднина. „За сѐ има време и, најважно, треба да верувате во себе“, вели Крстовска.

„Самата промена на професијата како чин – слабост нема, има само предност, самата одлука те става на тест колку си силна како личност и колку можеш да растеш и да се градиш како човек“, вели Крстовска, советувајќи ги сите што размислуваат за такво нешто да го сторат тоа.

„Не поставувајте цел, туку поставете си предизвик и прифатете ја фрлената ракавица, затоа што ако не се притиснете, никогаш нема да знаете до каде можете да стигнете и колку можете да издржите. За годините – тие се само бројка, а за пензијата – можете да ја дочекате и на друго место 😊“, вели Крстовска.

ИТ-секторот се чини најпривлечен за промена на кариерата

Просечната исплатена нето-плата во декември во дејноста компјутерско програмирање, консултантски и сродни дејности изнесува 101.972. Тоа е за речиси два и пол пати повисока плата од просечната, која според Државниот завод за статистика изнесува 43.587 денари. Дополнителен плус за финансискиот дел во овој сектор е што платите на годишно ниво вообичаено растат за двоцифрен процент, а големата потреба од работници наметнува политика на постојани бонуси за вработените.

Фактот што ИТ-секторот во земјава нуди најголеми плати не е единствената причина поради која кариерните промени најчесто се движат во таа насока. Голема улога имаат и флексибилноста во работата, можноста за работа од далечина и низата други придобивки, почнувајќи од приватно здравствено осигурување, преку значајни бонуси, па до платена членарина за одредена физичка активност заради одржување добра кондиција и здраво тело. Голем број компании нудат бесплатна храна, пијалаци и закуски за вработените, им организираат редовни обуки и чести тим-билдинзи, како во земјава така и во странство.

Според последните податоци од Стопанската комора за информатички и комуникациски технологии (МАСИТ), кои се однесуваат на 2023 година, во земјава има 3.091 активна компанија со вкупно 21.640 вработени во ИКТ-секторот. Индустријата генерирала вкупно 1,47 милијарда евра приходи, со реализиран извоз во вкупна вредност од 553 милиони евра.

„Компаниите во 2023 година оствариле пораст и во приходите од работењето и во извозот, и тоа 15 односно 18 проценти пораст во однос на 2022 година“, пишува во анализата на МАСИТ.

Притоа, од МАСИТ посочуваат дека значителен пораст е забележан во исплатата на други трошоци за вработените во индустријата, кои се даваат на доброволна база и се надвор од редовната плата, надоместоците на плата и задолжителното осигурување. Имено, во 2023 година се исплатени над 30 милиони евра односно 37 проценти повеќе од претходната 2022 година, кога за други трошоци за вработените компаниите одвоиле нешто над 22 милиони евра.

„Овој индикатор јасно покажува дека компаниите во континуитет одвојуваат сѐ поголеми буџети во насока на зголемување на бенефициите и задоволството на своите вработени“, посочуваат од МАСИТ во својот годишен извештај.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар