Рускиот напад на Украина поттикна многу од компаниите во САД, Обединетото Кралство и Европската Унија да воведат економски и финансиски санкции против режимот на Владимир Путин, но сега поединци од администрацијата на американскиот претседател, Џо Бајден, покажуваат загриженост дека санкциите ја јакнат инфлацијата, а повеќе им штетат на руските граѓани отколку на Путин.
Почетните реакции на многу западни компании за прифаќање на санкциите и за прекин на соработката со Русија, често преку продажба на тамошниот имот за мали пари, од политички аспект беа добро оценети, но сега кога се гледаат и некои негативни ефекти, како што е нарушувањето во снабдувањето или неможноста да се осигура извоз на житарки, работите повеќе не се црно – бели.
Во некои случаи, компаниите бараат прецизни упатства од американската администрација за тоа каква соработка можат да имаат со Русија, а во меѓувреме се многу внимателни за тоа да не се доживее како кршење на санкциите.
Некои компании одлучуваат сами
„Токму затоа што имаме премногу промени одеднаш, владите не се во состојба да дадат прецизни упатства и често гледаме дека заземаат различни позиции. Компаниите прашуваат дали треба да ги применат санкциите во одреден деловен однос и владите им кажуваат дека мораат сами да одлучат“, вели Justine Walker, една од експертките на глобалното здружение за борба против перењето пари, ACAMS.
Согледувајќи го проблемот, оддел на Министерствто за финансии на САД, ја продолжи општата дозвола која на компаниите им дозволува да продолжат со плаќање данок, надоместоци и царини врзани за работењето со Русија и тоа, засега, до 30 септември. Пораката е многу јасна: соработката со Русија е дозволена ако не се работи со оние кои се опфатени со санкциите.
Главно, колатералната штета од санкциите е поголема од очекуваната. Сега се гледа дека еден од ефектите е дополнителниот раст на инфлацијата и само-санкционирањето на западните компании кои го избегнуваат работењето со Русија.
Додека украинскиот претседател, Volodymyr Zelenski, повикува на целосно запирање на соработката со Русја, администрацијата на Бајден поттикнува определени облици на соработка како што е извозот на руските вештачки ѓубрива за растот на цените на храната да не се зголемува дополнително.
Губење на влијанието
„Погрешно е размислувањето дека санкциите создаваат проблем. Понекогаш компаниите се збунети околу тоа што е дозволено, а што не, и ние ќе се трудиме тоа да го разјасниме“, изјави Jim O'Brien кој во Стејт департментот е задолжен за одделот кој го координира спроведувањето на санкциите.
Околу илјади компании најавија доукинување на операциите во Русија, но добар дел од тоа е самонаметнато.
Според зборовите на Adam Smith, поранешниот советник во министерството за финансии на САД, САД би можеле да си наштетат себеси ако рускиот пазар биде препушен целосно на компании од други земји или на руските компании кои доаѓаат до имотите од Западот за малку пари.
„Заминувањето на угледни американски компании нанесува психолошка штета на Русија, но на крајот прашањето е дали отстранувањето на сите елементи на американското влијание е навистина тоа што САД го сакаат?“, се прашува Смит.