Блаж Бродњак за растот на НЛБ: „Имаме отворени очи“

Минатата година „НЛБ Групацијата“ втора година по ред ја надмина границата на добивка од половина милијарда евра. Тоа беше седум проценти или добри 36 милиони евра, пониско од претходната година. Даноците, меѓу другото, имаа влијание и на пониската нето добивка, велат од банката. Минатата година групацијата оствари нето приход од 1,244 милијарди евра, што е за 14 отсто повеќе од претходната година. Сепак, и тоа е малку над прогнозите - планирале околу 1,2 милијарди евра приход. Годината беше одбележана со успешното преземање на хрватската групација СЛС и „Генерали Инвестментс Скопје“, а секако и со неуспешниот обид за преземање на „Адико банка“. Значаен раст бележат и кај кредитите, каде што очекуваат натамошен раст, и во делот на кредитирањето на стопанството. 

Банката се фокусира на дигитализација и заштита од сајбер криминал. За идниот развој на банката и банкарството во Словенија разговаравме со Блаж Бродњак, претседател на Управниот одбор, кој сега брои седум члена.

НЛБ лани оствари повисоки приходи, но нешто помала добивка. Каква реакција на пазарот очекувате оваа година? Што конкретно ќе има најголемо влијание врз работењето?

Најважна порака е дека банката всушност генерираше подобри резултати од редовното работење отколку претходната година. Кога тие се нормализираат за еднократните ефекти, односно ослободувањето на одредени даночни ефекти во 2023 година и данокот на вкупниот биланс на состојба, кој беше воведен во 2024 година, добивката пред резервациите беше значително повисока. Годината првенствено беше одбележана со екстензивен раст на кредитното портфолио, како во банкарството на мало, така и во корпоративното банкарство на сите пазари каде што сме присутни, и успешно преземање на најголемата лизинг компанија во Словенија, а со тоа и индиректно, помал влез на хрватскиот пазар.

Токму кредитната активност, која значително се зголеми, ве изненади и вас. На што конкретно му припишувате толку голем скок?

Верувам дека се работи за нормализација и приближување на развојот со другите пазари. Стапките на економски раст на пазарите, особено надвор од Словенија, се меѓу три и четири проценти, додека срцето на Европската унија расте со стапка практично под еден процент или стагнира. Словенија порасна со стапка од 1,6 отсто. Ако се погледне обемот на кредити за бизнисите и домаќинствата во овој регион како процент од бруто домашниот производ и се спореди со најразвиените европски пазари, ќе се види дека сме на една третина, на некои места можеби и половина од долгорочниот потенцијал. Значи, тоа е нормализација. Ако растете од ниска основа, стапките на раст може брзо да бидат високи. Се разбира, ние сме среќни што можеме да работиме во регион кој има такви стапки на раст и такви перспективи.

Како планирате да го реализирате вашиот целосен потенцијал? Што очекувате во однос на кредитите оваа година? Главно поради неизвесната економска состојба и разладувањето на пазарите, како и очекувањата за пад на потрошувачката.

Тоа во голема мера зависи од очекуваното стабилизирање на кризната состојба во Европа. Се зборува за некаква форма на прекин на огнот во Украина и следствено на тоа враќање на економската активност. Можеме да замислиме што би значела обновата на Украина за целата европска економија. Во одбранбената индустрија секако доаѓаат големи инвестиции, нема сомнеж. Како резултат на тоа, инвестициите ќе бидат присутни и во градежништвото и во некои други клучни индустрии, вклучително и автомобилската индустрија, која ќе биде пренасочена за напојување на одбранбената индустрија и ќе има мултипликативни ефекти врз другите индустрии.

Очекуваме да има некое загревање на економската активност, а доколку се воспостави позитивно емотивно опкружување, вклучително и за луѓето, ќе има примирје, враќање, очекуваме и зголемување на потрошувачката. Секако, тоа се можеби шпекулации, очекувања, но оценувам дека ситуацијата барем ќе биде стабилна и нема да се влошува.

На кои деловни сегменти во моментов најмногу им позајмувате и во кои индустрии можеби би сакале уште посилно да влезете?

Нашето портфолио се карактеризира со висока диверзификација, што ја следи високата диверзификација на словенечката економија. Ако се погледне структурата на словенечката економија, таа е меѓу најразновидните во Европа, а ние сме и меѓу најиндустриските земји. Учеството на индустриското производство во националниот производ е меѓу највисоките во Европа. Нашата структура на портфолио го следи овој економски состав. Има малку поинакви дистрибуции во регионот, но немаме голема изложеност на ниту една индустрија. Ние главно го следиме готовинскиот тек. Онаму каде што се воспоставени услови за нови плодни инвестиции и создавање парични текови, секогаш ќе најдете банкарски пари.

Што е со кредитирањето на одбранбената индустрија и известувањето за ЕСГ, како тоа би одело рака под рака?

НЛБ ова нема директно да го спроведе и ние сме посветени на тоа. Ние сме пацифисти во нашиот систем на вредности, подготвени сме да поддржиме се што штити животи, а не она што одзема животи.

Според некои аналитичари, приказната за „Адико банка“ во Хрватска се уште не е завршена. Кои се вашите понатамошни планови и за „Адико банка“ и за целиот хрватски пазар, кадешто се уште не сте влеговте како што сакавте?

Не можам јавно да зборувам за „Адико банка“. НЛБ и „Адико банка“ се јавни акционерски друштва. Никогаш не сме криеле дека сè уште сме заинтересирани да се појавиме како потенцијален купувач. Сепак, за ова мора да се исполнат одредени услови. За секој купувач што ќе се појави, мора да има и расположен продавач. Ќе видиме како ќе се одвива ова.

Нашите планови не се базираат само на овој потенцијален проект, ниту се базираат само на влез на хрватскиот пазар. Кога ја соопштувавме новата стратегија, бевме јасни дека ќе растеме органски без никакви аквизиции со висока маржа. Со годишен раст меѓу осум и девет проценти, до 2030 година би достигнале вкупен биланс од 44 или 45 милијарди евра.

Доколку има можности да се стекне банка во Албанија, Федерацијата на Босна и Херцеговина или на друго место на нашите целни пазари, можеби во осигурителната индустрија, ние јасно ставивме до знаење дека ќе бидеме заинтересирани. Заинтересирани сме и за лизинг, како и за влез во компании за финансиска технологија. Неодамна го објавивме стекнувањето на платформата за тргување со автомобили (doberavto.si). Со ова се обраќаме на целиот синџир на мобилност, преку нашето работење со лизинг. Имаме отворени очи и глави и навистина темелно ги анализираме сите потенцијални можности.

Колку би биле интересни необанките за вас? Знаеме дека тие го туркаат традиционалното банкарство кон забрзана дигитализација.

Ние го следиме ова. Тврдам дека домашната задача на традиционалните играчи е целосно да го изедначат корисничкото искуство со овие нови провајдери, и ние работиме на тоа. Во НЛБ почнавме многу да инвестираме во ова, поради што минатата година трошоците исто така се зголемија малку повеќе отколку што се очекуваше, бидејќи свесно решивме да ги забрзаме инвестициите во трансформацијата на нашиот бизнис модел во претежно дигитален. Сакаме повеќе од 80 проценти од сите рутински стандардни трансакции да се вршат преку мобилен телефон до 2030 година. На овој начин го следиме корисничкото искуство на необанките. Не ја исклучуваме можноста да се појави можност за стекнување. Се разбира, во глобален контекст, не можеме да си го дозволиме тоа.

Ќе работиме напорно за да се трансформираме на начин што ќе го направи нашето корисничко искуство целосно споредливо со оние што ги нудат необанките. Сигурно ќе има многу потенцијални дилеми во делот на платните трансакции. Ние внимателно и темелно ги следиме сите потенцијални можности од ваков вид.

Дека дигитализацијата е сè поважна тема во банкарството покажува и фактот што вашиот седми член на управниот одбор, Рајнхард Хол, ќе работи токму во оваа област. Кога велите дека до 2030 година повеќето услуги ќе бидат на телефоните, што значи тоа конкретно? Зошто сепак ќе мора физички да ја посетиме банката? Кога ќе можеме да договориме кредити преку телефон?

Тоа можете да го направите и денес. Денес, не мора да доаѓате во филијала, освен за еден производ, а тоа е станбениот кредит поддржан со хипотека. Денес, можете да затворите зделка 24 часа на ден преку видео разговор со контакт центар во 2 часот по полноќ од каде било во светот. Денес со мобилната апликација можете да го зголемите лимитот на вашата картичка, да одобрите лимит на вашата трансакциска сметка или да договорите потрошувачки кредит до 40.000 евра во неколку чекори и пет минути. Може да отворите штедна книшка, фиксен депозит итн. Ќе додадеме и платформи за тргување, ќе се поврземе со необрокери, ќе додадеме дополнителни осигурителни услуги, услуги за управување со средства и постепено ќе станеме целосно на исто ниво со нео-банките за неколку години.

Она што не можете да го очекувате за сериозен период е тргувањето со криптовалути, бидејќи во Словенија постои чувство за заштита на потрошувачите во смисла дека, не дај Боже, постои потенцијален колапс на вредноста на овие криптовалути. Верувајте, првиот што ќе биде тужен за отштета во овој случај би била банката, а банката не може да си го дозволи тоа. Ризикот за репутацијата е едноставно преголем.

STA

Зголемената дигитализација носи и зголемени сајбер ризици.

Ова е клучен предизвик. Денес, кредитниот ризик повеќе не е доминантна форма на ризик во банкарството. Нашето портфолио е толку диверзифицирано што падот, дури и на цела индустрија, нема да не потресе до точка каде што нашиот бизнис би бил изложен на ризик. Сајбер ризиците се значителни. Замислете да бидете недостапни за вашите клиенти 48 часа. Што значи тоа? Не постои банка во светот што би преживеала таканаречен „bankrun“ (бегство на депозити или бегство на штедачите). Сајбер ризиците се во срцето на нашиот интерес. Веќе инвестираме речиси 10 милиони годишно за да ги заштитиме информациите, податоците и имотот на нашите клиенти и на банката. Ова ќе биде убедливо најголемиот предизвик во наредниот период.

Додека дигитализацијата е голема предност од една страна, што ни го олеснува животот, од друга страна носи нови ризици кои треба да ги разбереме и активно да ги управуваме. Не е толку едноставно. Луѓето слободно ги даваат своите корисничко име и лозинка врз основа на некои измамнички повици или пораки и слично, и сите ние треба цело време колективно да се едуцираме за ова и да бидеме крајно внимателни.

Што мислите, како ќе продолжи консолидацијата на банкарството во следната деценија, или да речеме до 2030 година? Како се гледате себеси, вашата банка, конкретно?

Консолидацијата во регионот во кој работиме ќе продолжи. Убеден сум дека во Словенија сè уште не е завршена и покрај тоа што имаме две банки кои имаат многу силна пазарна позиција. „Адико банка“ беше таков пример, се зборуваше за продажба на „Дежелна банка“. Имаме и штедилници. Значи, процесот на консолидација сè уште не е завршен.

За пет до седум години ќе имаме можеби шест банки. Три големи столбови и уште три средни и можеби штедилница.

Слична шема ќе се види низ целиот регион. Се чини дека Србија е најинтересна за многу инвеститори бидејќи е најголемиот пазар и има високи стапки на раст. Хрватска има голем број силни меѓународни играчи. На друго место, пак, ќе има поинтензивна консолидација. Србија расте исклучително брзо, а исто така е на најниско ниво во однос на учеството на кредитите за домаќинствата и претпријатијата во споредба со меѓународните пазари. Белград, Војводина и Западна Србија особено имаат голем потенцијал.

Рековте дека гледате силен раст во Србија.

Србија расте исклучително брзо, а исто така е на најниско ниво во однос на учеството на кредитите за домаќинствата и бизнисите во споредба со меѓународните пазари. Белград, Војводина и особено Западна Србија имаат голем потенцијал. Се отвораат нови можности, многу патни врски се отвораат и кон југ, Виенскиот автопат кон романската граница. Ова отвора големи можности за економски развој, го олеснува и животот на луѓето и очекуваме дека ќе можеме да постигнеме највисоки стапки на раст во Србија во релативна смисла.

 

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар