Со кои потези домашните бизниси се борат со високите цени и камати

Со дигитализација на повеќе процеси како роботизација на извештаи и дигитализација на доставата, дел од регионалните логистички компании се обидуваат да го оптимизираат работењето. Во глобално тешки услови, бизнисот во сиот регион го оптоваруваат повеќе предизвици, меѓу кои и поместувањето во синџирите на набавки, високите камати, ценовните промени. Анализираме како домашните компании кои имаат регионална позиционираност ги пребродуваат сите проблеми, но и кои се нивните очекувања во време кога следат и избори.

Каматите остануваат високи уште некое време

Сè поизвесно е дека каматните стапки во еврозоната ќе паднат, прашањето е само дали тоа ќе се случи в лето или малку пред тоа. Членот на Управниот совет на Европската централна банка (ЕЦБ) Јанис Стурнарас вчера изјави дека ЕЦБ мора двапати да ги намали трошоците за задолжување пред летниот одмор во август и уште двапати пред крајот на годината, без да биде под влијание на американската централна банка.

„Треба да започнеме со намалување на стапките наскоро за да не стане премногу рестриктивна нашата монетарна политика“, рече Стурнарас, кој исто така ја предводи грчката централна банка.

Според него, „економскиот раст во еврозоната е многу послаб од очекуваното и ризиците одат надолу, додека инфлацијата значително се намали и ризиците се избалансирани“.

ЕЦБ минатата недела ја остави политиката непроменета, и покрај тоа што инфлацијата се движи кон целта од два отсто, но чека дополнително уверување пред да биде донесена одлука за намалување на каматните стапки.

И Народната банка на Македонија неделава одлучи да ја задржи референтната камата непромената, на 6,30 отсто. Според прогнозите, и во земјава првото намалување може да се очекува на почетокот на летото. Сепак, стопанствениците во земјава велат дека годинава каматите ќе останат високи.

Сашко Блажевски, извршен директор на компанијата за транспорт и логистика, „Нелт Груп“, вели дека во ситуација кога не се очекува сериозно поместување на монетарната политика, свој придонес треба да дадат банките што може да даде посилен импулс на целата економија.

„Согласно случувањата на македонскиот пазар, од аспект на инфлацијата каматните стапки би требало да останат на моменталното, односно високо ниво во текот на 2024 година. Предлог до банките е да направат корекција на каматните стапките и да дадат поддршка на веќе издадените станбени кредити кон населението кои имаат варијабилни каматни стапки и кои во минатата година влијаеа кон значајно зголемување на ануитети кои ги плаќа населението. Ова е важно со цел да останат парите во населението, кои ќе го преточат кон бизнисот, а на тој начин ќе се влијае кон поголем економски раст на целата држава“, вели Блажевски.

Намалените каматни стапки, според него, би имале „позитивни ефекти врз купувачите како и крајните потрошувачи на мало, што би довело само до позитивни ефекти во целокупната индустрија и раздвижување на потрошувачката“.

Позитивни сигнали за раст на личната потрошувачка гледа и главниот аналитичар на „Блумберг Адрија“, Андреј Кнез. Своето предвидување, Кнез го темели на „растот на платите кој ќе го ублажи притисокот од растот на трошоците“.

Но, ризиците околу инфлацијата не се единствените. Посебен предизвик се синџирите за снабдување кои се покажаа како исклучително нестабилни во претходните години.

Тензиите во Црвеното море влијаат на регионот

Пандемијата и војната во Украина ја покажаа ранливоста на системот за снабдување, а сега уште еден проблем се покажува како сериозен. Тензиите во Црвеното море придонесоа бродовите да го избегнуваа Суецкиот канал што го зголемува и времето за патување и транспортните трошоци.

Последните податоци покажуваат дека од почетокот на кризата бројот на бродови што алтернативен пат бараат околу јужниот дел на Африка се зголемил за 85 отсто. Со ова патувањето е продолжено од просечно 19 на 31 ден. Затоа, компаниите се присилени да се преориентираат и набавките да ги прават на локалните пазари.

Bloomberg Mercury

Случувањата околу Црвеното море засега се не покажаа како сериозна закана за македонската економија, но влијанието врз регионот веќе се чувствува.

„За среќа нашите добавувачи географски се наоѓаат западно од нас, па предизвиците кои настанаа со испораките на стоката во Црвеното Море, немаа директен влијание на нашето работење. Од друга страна, регионот е дефинитивно погоден и има голем број на добавувачи кои се соочија со сериозни предизвици во поглед на задоцнети испораки на стоката и по неколку недели, како и повисоки цени за транспорт по подолгите маршрути, што секако влијае кон зголемување на цените на одредени артикли на пазарот“, вели Блажевски.

Проблемите со снабдувањето преку Суецкиот канал, според Андреј Кариш, регионален менаџер и директор на компанијата за логистика „Интереуропа“ Скопје, може да бидат причина и за ново подргевање на инфлацијата.

„Трошоците за транспорт по таа рута ќе растат, што може да има влијание на инфлацијата. Инаку, и без овие настани, транспортот преку каналите како Суецкиот или Панамскиот стануваат предизвик поради климатските промени. Од истата причина и транспортот преку Северно Море станува проблематичен“, вели тој.

Изборите најсериозен предизвик за економијата во земјава

Најголемиот предизвик за економијата во земјава, според него, сепак ќе дојде од дома. Земјава влегува во предизборен циклус кој секогаш има негативно влијание на работењето на компаниите што ќе резултира со ограничување на можностите за раст.

„Политичките случувања, секогаш влијаат врз бизнисот и без разлика на резултатите, често сме сведоци дека економијата е во „грч“ како последица на овие промени. Сè уште високата инфлација, како и последиците од минатите неколку години врз пазарот, ќе имаат ефект на ограничени можности во следниот период, односно, очекувањата се, стабилен до минимален раст на пазарот генерално“, објаснува Блажевски.

Оние компании кои ќе ја препознаат потребата од дигитализација и воведување на вештачка интелигенција во процесот на работа, многу полесно ќе се справат со идните предизвици, посебно во делот на недостиг на работна сила.

„Овој предизвик ќе биде присутен сега, а и во следните години. Секако можеби потешко во однос на претходно, но на краток рок сè уште може да се менаџира. На долг рок, дефинитивно вештачката интелигенција и роботизацијата на бизнисот ќе одиграат клучна улога во на работните позиции како во светски рамки, така и кај нас“, вели Блажевски.

„Нелт“ забрзано работи на дигитализација на своето работење. Веќе имплементираат роботизација на извештаите и дигитализација на доставата што ќе даде позитивен придонес и во борбата за исполнување на климатските цели затоа што на долг рок обезбедува отстранување на хартијата од употреба и користење помалку енергија и ангажман во работењето.