.webp){kind=icon}
Без разлика дали шири теории на заговор или организира немири, апликацијата за пораки Телеграм стана центар за екстремистичка активност на интернет. Услугата лансирана во 2013 година е една од најсимнуваните апликации во светот.
Опцијата за приватен разговор му овозможи на Телеграм да стане слободен простор за отворени дискусии во земји со авторитарни режими. Сепак, поради релативно слабите мерки за умереност на содржината, Телеграм сега е главна цел на владите што сакаат да ги запрат криминалните активности и ширењето дезинформации што можат да ги дестабилизираат општествата.
На 24 август француските власти го уапсија извршниот директор Павел Дуров за наводно непреземање мерки за спречување криминална употреба на Телеграм, вклучувајќи и ширење материјал што прикажува сексуална злоупотреба на деца. Компанијата објави соопштение во кое се наведува дека е во согласност со европските закони.
Што е Телеграм?
Тоа е услуга за текстуални пораки, со дополнителни функции слични на оние што ќе ги најдете на платформи како X или Фејсбук. Телеграм ја користат стотици милиони луѓе во светот како едноставно средство за секојдневна комуникација.
Корисниците исто така можат да објавуваат приказни, да создаваат групи за дискусија или да воспостават т.н. канали. Каналот може да привлече милиони претплатници и да стане влијателно место за вести и информации.
Новите корисници мора да се согласат да не испраќаат спам или лажни содржини, да не промовираат насилство и да не објавуваат нелегални порнографски содржини. Меѓутоа, во пракса, умереноста на содржината е помалку строга во споредба со големите социјални мрежи со седиште во САД. Модераторите генерално ги отстрануваат експлицитните повици за насилство.
Колку е приватен Телеграм?
Нивото на шифрирање на Телеграм останува нејасно. Додека конкурентските услуги за пораки како Сигнал стандардно користат шифрирање открај-докрај, што се смета за еден од најдобрите начини за заштита на корисничките пораки, Телеграм не го прави тоа.
Наместо тоа, Телеграм нуди само шифрирање открај-докрај за корисниците што иницираат „таен разговор“, правејќи ги пораките нечитливи за Телеграм и за секој што би можел да се обиде да ги пресретне. Телеграм исто така се потпира на сопствените протоколи за шифрирање, што значи дека, за разлика од Сигнал, безбедносните експерти не можат да тестираат и да потврдат дека компанијата го прави она што го тврди.
Павел Дуров
Зошто Телеграм е толку моќна алатка за екстремистите?
Содржината на Телеграм не се дистрибуира до корисниците врз основа на нивната историја на ангажман на ист начин како и на другите платформи, како X, Тикток или Фејсбук.
Сепак, говорот на омраза и дезинформациите сè уште можат да станат вирални на Телеграм. Една од причините за тоа е можноста на корисниците да ја префрлаат својата содржина од еден на друг канал. Корисниците што следат канал за поддржувачи на американскиот претседателски кандидат Доналд Трамп, на пример, може да бидат цел на теоретичарите на заговор што објавуваат линкови до нивните канали со поагресивна политичка содржина.
Ако корисниците ги следат овие врски, може да се најдат во интеракција со порадикални корисници што споделуваат поекстремни ставови.
Зошто владите се загрижени за Телеграм?
За владите е многу тешко да ги следат екстремистите што користат Телеграм за да испраќаат лажни информации директно до поединци во собите за разговор или каналите. Агенциите за спроведување на законот имаат поголема моќ над компаниите како Фејсбук, кои се во сопственост на „Мета“, за да им помогнат да ги идентификуваат корисниците вклучени во нелегални активности, бидејќи „Мета“ е јавно тргувана компанија со седиште во САД. Меѓутоа, кога станува збор за Телеграм, кој е со седиште во Дубаи, владите се покажаа главно немоќни.
Особено се активни проруските сметки на Телеграм, кои шират дезинформации за да ја поткопаат поддршката за Украина. Руските разузнавачи го користеа Телеграм за да регрутираат ситни криминалци да вршат саботажа во европските метрополи. Телеграм го користат и многу Украинци, вклучувајќи го и претседателот Володимир Зеленски.
Апсењето на Дуров претставува вонреден момент за Телеграм, кој со години ги одбива барањата за отстранување злонамерна содржина. Француските власти го испрашуваа Дуров како дел од случајот поведен од одделението за компјутерски криминал на париското обвинителство. Истрагата се фокусира на низа наводи, вклучувајќи и тврдења дека Дуров одбил да им помогне на властите да спроведат законско прислушување на осомничените и дека Телеграм ја олеснил продажбата на материјал што прикажува сексуална злоупотреба на деца, соопшти владата.
Телеграм ги нарече обвинувањата апсурдни во соопштението по апсењето на Дуров.
Која беше улогата на Телеграм во немирите во Обединетото Кралство?
Телеграм беше искористен за поттикнување и координирање на антиимигрантските немири во Обединетото Кралство на почетокот на август. По убиството на три девојчиња во Саутпорт, северна Англија, на 29 јули, екстремистите користеле канали на Телеграм за да поттикнат омраза против муслиманите, да споделуваат локации и цели за напади и да шират практични совети за потенцијалните бунтовници, според студијата на лондонскиот институт за стратегиски дијалог базиран на контраекстремизам.
Студијата разгледа 16 истакнати канали и групи на Телеграм што „активно објавуваа, поставуваа и споделуваа антимуслимански и антимигрантски содржини поврзани со немирите“. Шест канали, создадени како директен одговор на немирите, беа отстранети од платформата на 5 и 6 август.
Bloomberg
На прашањето за улогата на Телеграм во немирите во Обединетото Кралство, портпаролот на Телеграм рече дека нивните модератори „активно ја следат ситуацијата и ги отстрануваат каналите и објавите што содржат повици за насилство“. Мониторингот вклучува директно следење на јавните делови на платформата, употреба на алатки за кориснички интерфејс и најавувања на корисниците, додаде портпаролот.
Премиерот Кир Стармер одговори со ветување дека ќе го засили надзорот на социјалните медиуми што помогнаа да ги поттикнат немирите.
Кои се корените на Телеграм?
Телеграм е основан од Павел Дуров, руски претприемач, и неговиот брат Николај, програмер и математичар. Браќата го создадоа своето богатство со основањето на руската социјална мрежа ВКонтакте (ВК) во 2006 година. Павел избега од земјата и го продаде својот удел во ВКонтакте. Во тоа време се роди идејата за Телеграм, при што Николај разви системи за пренос на податоци на платформата.
Телеграм стана нераскинливо поврзан со криптовалутите и издаде своја почетна понуда на монети (ICO) во 2018 година, наречена Телеграма отворена мрежа.
Како се финансира Телеграм?
Во 2020 година Павел Дуров ги објави плановите за монетизација на платформата откако не генерира никаков приход од нејзиното создавање. Верзија заснована на претплата, Телеграм премиум, лансирана во 2022 година. Корисниците можат да платат надомест за подобрено искуство со Телеграм, вклучувајќи побрзо преземања и поголеми датотеки за прикачување.
Телеграм исто така воведе систем за наградување, кој им овозможува на креаторите на содржини да задржат 50 отсто од приходите генерирани од рекламирањето на нивните канали. Најголемиот дел од финансирањето на платформата, сепак, сè уште доаѓа од самите основачи.
