Од издавањето на народната обврзница, која Министерството за финансии ја најави за јуни, бенефиција ќе имаат и граѓаните и државата, смета дел од домашната стручна фела.
Универзитетскиот професор Зоран Ивановски, во гостување во емисијата „Зум ин“, вели дека оцените за овој инструмент се позитивни и државата може и во иднина да размислува за вакви алтернативни инструменти, кои би се нуделе за обезбедување на планираните буџетски средства.
„Станува збор за пазарен механизам што е познат во развиените економии и овозможува државата да ги собере планираните приходи по пат на емисија на должничка хартија од вредност. Станува збор за обврзници како инструмент што е речиси без ризик и обезбедува сигурен и соодветен принос. Бенефиција има пред сè за граѓаните, бидејќи добиваат алтернатива каде можат да ги вложат своите слободни финансиски средства. За државата е голема бенефиција бидејќи ќе успее да обезбеди финансии по стапка што е значително пониска од онаа на финансиските пазари, финансискиот пазар самиот се збогатува со дополнителни инструменти со кои може да се тргува, така што и финансиските посредници што се активни на овој пазар ќе имаат дополнителни инструменти за тргување“, вели Ивановски. Тој очекува каматната стапка да биде околу 4,5 отсто.
„Одзивот мислам дека ќе биде висок, бидејќи каматната стапка ќе биде конкурентна на пазарот, а имајќи предвид дека станува збор за безризичен инструмент и знаејќи дека најголемиот процент инвеститори се аверзни кон ризикот, односно не сакаат да прифаќаат поголем ризик, очекувам голем интерес, со тоа што веројатно за да го лимитира тој одзив или тој голем интерес, државата ќе ја спроведе продажбата на обврзниците преку деловните банки во краток временски интервал, сè со цел да не се предизвикаат поголеми потреси кај депозитите на граѓаните што се во деловните банки. Затоа што сега постои страв или опасност добар дел штедачи да ги разорочат своите денарски заштеди и истите тие да ги пренасочат кон овој инструмент, што не би влијаело позитивно, односно би имало негативно влијание на банкарскиот сектор. Сепак, имајќи предвид дека во овој момент обемот на денарските депозити е над 5,5 милијарди евра во македонскиот банкарски систем, а знаејќи дека обемот на планираната емисија е околу 50 милиони евра, не очекувам дека истото тоа ќе предизвика сериозни потреси кај деловните банки, но, како што веќе нагласив, очекувам во наредниот период емисијата на оваа обврзница да предизвика и нагорна корекција на каматните стапки на пасивните камати, односно на каматите на депозитите. А тоа, пак, ќе се преслика секако и на активните каматни стапки, односно на каматите на кредитите“, вели Ивановски.
Професорот истакна дека е важно како државата ќе ги троши парите од народната обврзница – дали за капитални проекти или за покривање на зголемените плати на администрацијата, непродуктивни трошоци и слично.
Со него зборувавме и генерално како државата управува со јавниот долг и какви се условите на финансиските пазари. Целиот разговор погледнете го во видеото.