Азески: Имаме план ако УЈП штрајкува, се надеваме нема да дојде до тоа

Може ли македонскиот извоз да стане национален приоритет во ситуација кога сега извезуваат само пет отсто од компаниите? Статистиката покажува дека само 440 производи од Македонија се пласираат на неколку десетици странски пазари. Јасно е дека извозната структура на Македонија е неповолна, а економијата ранлива. Но во Стопанската комора на Македонија сметаат дека ако креаторите на економските политики ѝ дадат приоритет на економијата пред политиката, ако се спроведат реформи и преструктурирање на економските ресори, тогаш во следните години извозот може да се удвои. На оваа тема во „Зум ин“ разговаравме со Бранко Азески, претседател на Стопанската комора на Македонија.

„На стогодишнината ние донесовме една декларација што ја потпишаа најголемите компании, најголемите бизнис-заедници, сите универзитети во државата, Македонската академија, сега ја потпишуваат политичките партии. Во неа бараме во наредните десет години да се склучи еден нов договор во кој економијата ќе има примат во севкупното работење на државата. Тоа ќе создаде услови да дојде до потпишување договор меѓу државата и приватниот сектор, каде што ќе ги регулираат меѓусебните односи, што е својствено за секоја од западните демократски земји. Со тоа практично ќе се создаде механизмот за спроведување на оваа основна цел на декларацијата“, вели Азески.

Тој посочува дека извозот треба да биде определен како врвен приоритет. „Формиравме национален совет за извоз во кој седат претставници на државните институции, на најголемите приватни компании во државата и сите потребни структури што треба да го обединат или да го стават под своја капа ова значајно суштинско прашање. Мислам дека стартот е добар и очекувачки. Знаеме точно во кој правец треба да одиме, што треба да се направи за да го удвоиме бројот на компаниите што извезуваат и да го удвоиме бројот на производите и услугите со додадена вредност или со компаративна вредност што ќе ја зголеми конкурентноста на нашата економија., објаснува Азески.

Во врска со образовниот систем, Азески потенцира дека конкретен исчекор е направен во системот на дуално образование во средното, додека во високото образование  состојбите и натаму се хаотични. Сепак, она што е важно е да се зголеми финансирањето во образовниот систем, што треба да достигне односно да биде 5 отсто од буџетот за образованието во следните десет години и да оди постепено.

Во однос на најавите за штрајк во Царинската управа и Управата за јавни приходи (УЈП), Азески вели оти се надева дека такво нешто нема да се случи, но доколку сепак границите останат затворени, а вработените во УЈП ја блокираат исплатата на платите – Комората веќе има разгледувано решение.

„Тоа би значело катастрофа за државата, затоа што со тоа ќе ја признае сопствената слабост на нефункционирање. Ние како стопанство ќе реагираме остро и таква работа нема да толерираме. Заедно со Здружението за банкарство, сепак, постигнавме согласност ако дојде до таква ситуација, да го решаваме прашањето на наш начин и платите да им се исплатат на банките, а даноците и придонесите да се стават на посебна наменска сметка до решување на прашањето со штрајкот. Одлуките на УО на Комората се донесени, но се надеваме дека нема да дојде до тоа“, вели Азески.

Азески во интервјуто ја истакнува и потребата да се скратат нерационалните трошења, да се престане со вработувања по партиска основа, со нерационално формирање институции што е прашање дали се потребни, со трошење што не одговара на продуктивноста.

Ние сме подготвени да го образложиме планот, но мора да има мораториум на нови вработувања и парите да се распоредуваат онака како што треба.