.webp){kind=icon}
Превирањата меѓу САД и Кина претставуваат нова закана за нарушување на синџирите на снабдување, вели Сашко Самарџиоски, генерален директор на „Прилепска пиварница“ во интервју за серијата „Лидери“. Сепак, се надева дека геополитичките настани ќе се стабилизираат, Самарџиоски посочува дека најавите за промени во даночната политика се добри за бизнисот, но додава дека Македонија има највисока акциза на пивото, што влијае на работата на оваа индустрија и смета дека треба да се промени.
Блумберг Адрија ТВ
Колку е профитабилна пивската индустрија во Македонија? Податоците за првото тримесечје од годинава покажуваат дека растат приходите ама растат и расходите.
Самарџиоски: Првиот квартал во пиварската индустрија секогаш е деликатен за разгледување од проста причина што трошоците кои се прават за летната сезона најчесто се случуваат во првиот и почетокот на вториот квартал. Потоа, приходната страна за време на сезоната драстично се зголемува, па така расходите после се нивелираат на некое пристојно ниво. За очекување е дека до крајот на годината би имале позитивни резултати, меѓутоа оваа година, првиот квартал исто така се одликува со тоа што заради политиката на владата за замрзнати цени во коишто на листата беше внесено и пивото како производ трпевме доста негативни резултати и негативна калкулација и бележевме драстичен пат на добивката.
Минатата година ја завршивте со солидна добивка ако можам така да кажам од околу 2 милиони евра и мислам дека растот беше околу 58 отсто. Кои се очекувањата за годинава?
Самарџиоски: Минатата година беше позитивна година. Да речам една од подобрите години во последните пет-шест години. Од крајот на корона кризата полека работата почна да оди во нагорна линија. Продажбата се зголемуваше во нагорна линија меѓутоа следеа неколку нестабилни години во однос на ланецот на снабдување со репроматеријали, суровини. Потоа дојде и инфлацискиот притисок на цени на суровини. Во сите тие околности успеавме секоја година да имаме позитивно работење со едно заокружување минатата година каде што добивката ја зголемивме за 58 отсто во однос на 2022 година. За оваа година очекуваме да бидиме уште подобри. Имаме доста причини за тоа. Нормално имаме ребрендирање на главните производи Пепси и Златен даб, 100-годишнина на компанијата. Имаме доста активности околу тие настани и очекувам дека оваа година би требало добивката да биде најмалку на нивото на претходната а можеби и зголемено за десетина проценти.
Какви се сега синџирите на снабдување со оглед на геополитичките случувања и кои се очекувањата?
Самарџиоски: Мислевме дека конечно ќе се стабилизира состојбата меѓутоа на геополитичката сцена се случуваат постојани превирања така да се надевам дека оваа година нема да имаме некое поголемо драстично турбулентно поместување во односите на снабдување. Меѓутоа, последните информации на американската влада да ги затегне односите во однос на кинеските производи за американскиот пазар можат повторно да ги нарушат тие односи на геополитичка сцена со што неминовно може да се рефлектира и на односите меѓу Европа и Кина а ние како дел од ова поднебје сигурно исто така би трпеле некакви штети доколку се случат такви работи. Да се надеваме дека нема да дојде до такво ескалација на односите и дека ќе имаме помирно море за пловење во оваа година.
Блумберг Адрија ТВ
Даночната политика влијае на развојот на пивската индустрија што е она што сметате дека треба да се менува?
Самарџиоски: За оваа година, односите и политички се променети. Најавите се дека ќе имаме промена во даночната политика, да се воведе повторно рамниот данок и очекувам дека ќе имаме некој попредвидливи услови за работење во однос на претходниот период кога работевме во едно непредвидливо време со ад-хок решенија и неможност однапред да се предвидат некои работи што имаа финансиските импликации на работењето на компанијата.
Товар во работењето на којшто постојано алармирате тоа е високата акциза во оваа индустрија?
Самарџиоски: Можеби станавме досадни. Триесет години зборуваме дека имаме највисока акциза на пивото во целиот регион и пошироко во Европа и тоа дефинитивно придонесува потрошувачката на пиво по глава на жител да е во една лоша позиција односно нема драстичен пораст како што има во останатите држави во регионот. Имаме најмала консумација по глава на жител а највисоки давачки односно акциза за пивото.
Што значи тоа најмала потрошувачка колкави се бројките каква е споредбата?
Самарџиоски: Последните податоци од Заводот за статистика покажуваат дека по глава на жител трошиме 34 литри пиво додека за една компарација на пример во Србија имаат потрошувачка од 72 литри по глава на жител. Хрватска има 84 литри по глава на жител, Словенија има 90 литри по глава на жител. Така да може да видите дека на една држава којашто е во ЕУ Словенија со ист број на жители како Македонија има трипати поголема потрошувачка на пиво по глава на жител отколку Македонија..
Блумберг Адрија ТВ
Каква е состојбата во однос на извозот каде се извезувате што може дополнително да се направи за извозната стратегијата за да се подобри извозот?
Самарџиоски: Како компанија претежно сме домашно ориентирани меѓутоа имаме долгогодишни партнери во странство. Извезуваме во Австрија, Швајцарија. Од нашата позната прилепска Газоза извезуваме исто така во Австралија кај нашите иселеници, Малта стана интересна во последните години затоа што многу наши сожители се преселија да живеат таму посебно во текот на летниот период. Исто така Германија, САД. во соединетите имаме извоз на пиво меѓутоа тоа се некои симболични бројки.
Како до поголеми бројки во однос на извозот?
Самарџиоски: Како компанија ориентирани сме да се развиваме на овие простори. Од пред една година почнавме сериозно со извоз на нашето пиво во Албанија во Тирана. Сега сме во преговори со три компании во Србија за извоз така да сметам дека нашиот пат треба да биде развој и извоз во тука во регионот.
Колку инвестициите во технологија се клучни за развој исто така на оваа индустрија и колку вештачката интелигенција може да најде примена во компанијата?
Самарџиоски: Сигурно дека за да се добие висококвалитетен производ треба доста да се инвестира во однос на современи производни капацитети. Една од главните точки на раст и развој на компанијата ни е токму тоа континуирано инвестирање во производните процеси како би понудиле што повисока и поквалитетна палета на производи кон потрошувачите. Со развојот на вештачката интелигенција сигурно дека ќе дојде време да се имплементира во тековното работење во компанијата, можеби не толку во производство колку што е во продажниот процес
Како се справувате со работна сила тоа е главна болка на бизнисот во Европа?
Самарџиоски: Очигледно дека цела Европа има недостаток на работна сила а овој регион е посебно погоден затоа што нашите сожители и граѓани заминуваат во Западноевропските држави и во САД. Проблемот е заеднички и не може да се реши преку ноќ да се реши. Ние како компанија се грижиме нашите вработени да бидат задоволни на работното место кај што работат, да се развиваат тука во самата компанија, да бидат задоволни со примањата и со целиот пакет и услови на работа и преку тој начин да ги задржиме да останат кај нас. Како држава треба многу работи да се променат за да ги убедиме младите претежно младата работна сила да остане во државата и тука да го бараат својот раст и развој професионален
