Увозот на храна во Македонија минатата година надмина 900 милиони евра, додека во 2013 година изнесуваше 513 милиони евра. Министерот за земјоделство, шумарство и водостопанство Цветан Трипуновски во интервју за „Блумберг Адрија“ посочува дека Владата предвидува сет мерки што ќе значат враќање на македонското производство.
„Веќе работиме заедно со земјоделците и науката, сите мерки што планираме да важат од 2025 година да бидат општоприфатени од страна на земјоделците, без разлика дали станува збор за директните плаќања, дали станува збор за програмата за рурален развој. Тие мерки треба да бидат максимално достапни и да бидат искористени од страна на земјоделците“, вели Трипуновски.
Дополнително се работи на измена на закони и подзаконски акти со кои ќе треба да биде дорегулиран откупот на земјоделските производи.
„Изминативе години се соочивме со фактот дека земјоделците не можеа да го продадат својот род или, пак, да си го наплатат, што од друга страна доведе до намалување на производството речиси во секоја култура“, додава Трипуновски.
Тој посочува дека во фокус ќе биде водостопанството, бидејќи смета дека без навремено и доволно количество на вода до земјоделските површини не може да сметаме на квантитативен и квалитативен производ од земјоделско производство.
„Една од мерките ќе биде и сето расположливо земјоделска земјиште да биде ставено во функција на вистинските земјоделци, без злоупотреби и манипулации. Едноставно, тој ресурс го ставаме во функција за да го зголемиме производството“, вели Трипуновски и посочува дека идејата е производството да биде рентабилно, а земјоделците да имаат сигурност во делот на пласманот на земјоделските производи.
Нов модел на субвенции
Трипуновски посочува дека во делот на субвенционирањето се планира нов модел.
„Ќе се обидеме да ја намалиме бирократијата за субвенциите да имаат ефект, бидејќи тоа е едно големо обременување на македонските земјоделци да губат повеќе време на бирократија отколку да му се посветат на производството“, вели Трипуновски.
Тој додава дека веќе почнале со отворање подрачни единици речиси во секоја рурална општина.
„Идејата е да се биде поблиску до земјоделците“, вели Трипуновски.
Дополнително, како што додава тој, се работи на зголемена контрола односно субвенциите да завршуваат кај вистинските земјоделци.
„Новиот модел ќе значи едно пријавување за субвенции и секако да им дадеме фокус на стратегиските производи што се битни за нас како држава, со цел да го задржиме производството и секако да го зголемиме, бидејќи стануваме сериозно увозно зависна држава“, вели Трипуновски.
Тој додава дека во постојниот модел на субвенционирање има двојно пријавување на основна мерка, која се пријавува во јуни, и дополнителна мерка, која се пријавува во декември. Така што минатата година околу 9.000 земјоделци не успеале да ја пријават оваа дополнителна субвенција токму од тие бирократски бариери.
Состојби со цените на пченицата
Трипуновски вели дека минатата година пченицата во Македонија се откупувала во просек по околу девет денари.
„Годинава она што е откупна пченица се движи околу 11-12 денари во согласност со квалитетот. Сакам да потенцирам дека квалитетот на пченицата годинава е исклучително добар и приносите се зголемени затоа што имавме поволни климатски услови во текот на зреењето на житото. Очекувам да имаме плодна жетва, да се собере последното зрно од македонските полиња, и да биде откупена“, вели Трипуновски.
Трипуновски додава дека како влада ќе работат на тоа да нема драстично зголемување на цените, а со мерките што ги планираат во идната година ќе се овозможи намалување на производствените трошоци за да има доволно храна, која ќе биде евтина.