Македонија

Земјоделското производство паѓа: Ги губиме и брендовите и земјоделците

Автор: Наташа Хаџиспиркоска Стефанова

9 април 2025, 06:00

Минатата година се намалиле вкупните засеани површини за околу два отсто

Најголем пад има кај производството на ориз и сончоглед

Годишно губиме во просек по 10.000 грла говеда

Земјоделското производство паѓа: Ги губиме и брендовите и земјоделците

Depositphotos

Наташа Хаџиспиркоска Стефанова

Најдоцна за две недели треба да почне сеидбата на оризот од новата реколта, а во магацините на земјоделците неоткупени стојат над половина од количествата произведени лани. Според производителите, за околу 10.000 тони арпа од вкупно произведените 18.600 тони нема купувачи.

Тоа ја прави новата сезона целосно неизвесна, а оризот е само една од културите што ги снемува од македонските полиња. Според податоците на Државниот завод за статистика, минатата година земјоделците произвеле помалку сончоглед, домати, луцерка…

Се намалиле и вкупните засеани површини за околу два отсто. Со житни култури биле засени близу три отсто помалку површини, нешто помал е падот кај фуражните и градинарските посеви.

 

На што се должи намалувањето на засеаните површини и произведените количества во услови на сѐ поголеми трошоци за субвенции од централниот буџет? „Блумберг Адрија“ побара одговори во Министерството за земјоделство на 27 март годинава. Заклучно со вчера, коментар не добивме.

Заштита на кочанскиот бренд – едно од решенијата

Оризопроизводителите соочени со откуп со слаба динамика, пред да почнат да садат за новата сезона, очекуваат спас од државата односно од стоковните резерви. Стојче Ташовски, производител на ориз од Кочанско, за „Блумберг Адрија“ вели дека за послабото производство вина има кај сите. Конкретно лани земјоделците задоцниле со сеидбата.

Проблем е и лошата состојба со браната „Калиманци“. Поради лошата хидролошка состојба нејзиниот капацитет е преполовен. Ташовски вели дека врнежите од последните денови можеби и ја подобриле состојбата за да може да се пушти вода, но површните не се подготвени.

Според него, клуч за надминување на состојбата е регулативата што ќе го заштити оризот како што е заштитен тутунот. „Мораме да ги вратиме нашите карактеристични сорти, кочанскиот бренд“, вели тој и додава дека државата презема мерки во овој правец со зголемување на субвенциите.

„За годинава државата предвиде поголеми субвенции за производителите на ориз. Наместо ланските 1.800 денари по декар, годинава земјоделците ќе добиваат по 2.100 денари. Ако засадат крупна сорта „сан андреа“ односно познатиот кочански бренд, тогаш субвенциите ќе изнесуваат по 3.000 денари за декар. Овие мерки се добри“, вели Ташовски.

Нема земјоделство без земјоделци

На крајот на минатата година беше извршена среднорочна процена на остварувањата во сите потсектори во земјоделството за период од десет години. Анализата покажа дека и покрај зголемените субвенции, производството се намалува во најголем дел од секторите. Раст заклучно со 2023 година има само кај овоштарството и свињарството. Во текот на 2024 година, растот кај овоштарството продолжи, но бројот на свињи се намали.

Најалармантна е состојбата во потсекторот говедарство. Вкрстувањето на податоците покажа дека годишно „исчезнуваат“ во просек по 10.000 грла.

 

Во прилог не одат ниту статистичките податоци за бројот на земјоделци. „Блумберг Адрија“ неодамна објави дека бројот на вработени во секторот „земјоделство, шумарство и рибарство“ за шест години се намалил за 29.147 лица.

Токму поради ова експертите сметаат дека клучно е да се вратат луѓето на нивите, а за да се случи тоа може да помогне промена на моделот на субвенционирање.

Во моментов најголем дел буџетски средства (околу 90 отсто) завршуваат како директни плаќања за земјоделците, односно субвенции.

Вашата претплата не може да се зачува. Ве молиме обидете се повторно.
Вашата претплата е успешна.

„Нашите определби, но и стратегиските цели се поставени така што субвенциите треба да заземат 65 отсто, а преостанатите 35 отсто да одат за програмата за рурален развој. На тој начин ќе се подобруваат и условите за живот во руралните средини и ќе се овозможи запирање на процесот на депопулација на овие средини, а особено на младите“, изјави неодамна за „Блумберг Адрија“ професорот на Факултетот за земјоделски науки и храна Драги Димитриевски.

Земјоделците чекаат да профункционира Законот за забрана на нефер трговски практики
Блумберг Адрија ТВ

Земјоделците чекаат да профункционира Законот за забрана на нефер трговски практики

Носењето на законот се очекува да влијае на намалувањето на цените на земјоделските и прехранбените производи, а со тоа и на квалитетот на производите.

04.09.2024

Автор: Наташа Стојановска

Сите новости од рубриката Економија

Годишнина од војната во Украина: Колку е отпорна „силно прегреаната“ руска економија?
Свет

Годишнина од војната во Украина: Колку е отпорна „силно прегреаната“ руска економија?

„Има многу аларми и голем број симптоми што укажуваат дека не е далеку сериозна криза за руската економија“, вели Денис Манцевич, експерт за руската економија.

24.02.2025

Автор: Mihael Šmirmaul

Економија

сите новости од рубриката Економија

Регистрирајте се за да продолжите со читање. Регистрирајте се

Продолжете со читање со одбирање на една од опциите подолу

БЕСПЛАТЕН НАЛОГ

Прочитајте го овој и уште четири други текстови (не се однесува на премиум текстови)

Бесплатен билтен

Регистрирај се

Претплата

Неограничен пристап до премиум содржина на сите 5 портали

Неограничен пристап до ТВ и видео содржина

Ексклузивни приказни и анализи од Businessweek Adria

Истражете ги понудите

Активирајте уште една бесплатна статија и продолжете со читање.

Отклучи сега

Искористивте еден бесплатен текст.

Го цениме вашиот интерес за веродостојни информации. Активирајте уште една бесплатна статија и продолжете со читање.

Отклучи сега

Искористете ја ексклузивната понуда денес! Читајте неограничено за 1 € неделно.

Добијте неограничен пристап денес

Продолжете

Искористете ја ексклузивната понуда денес! Читајте неограничено за 1 € неделно.

Вашите конкуренти веќе го знаат ова. Дали ќе останете тивки?

Приклучете се сега за само 11 € месечно!

Истражете ги понудите