Најбарани професии: Во светот земјоделци, во Македонија оператори во кол-центри

Околу 170 милиони нови работни места ќе бидат отворени во следниве пет години на глобално ниво, според извештајот за иднината на работните места на Светскиот економски форум за 2025 година. Извештајот укажува на глобалните макротрендови што ја поттикнуваат промената на пазарот на трудот. Во документот се посочува дека поради технолошкиот развој, зелената транзиција и економските и демографските промени, глобалниот пазар на трудот се преобликува. Се превидува дека 92 милиона улоги ќе бидат заменети поради ваквите трендови.

Кои ќе бидат тие работни места и кои вештини ќе треба да ги поседуваат луѓето за да добијат едно од нив? За да дојдат до одговор на ова прашање, од Светскиот економски форум анкетирале повеќе од илјада најголеми работодавци низ светот, кои претставуваат 22 индустриски кластери и повеќе од 14 милиони работници.

Расте побарувачката за работници во технолошкиот сектор, но поголема потреба има од други улоги

Од Светскиот економски форум посочуваат дека некои работни места растат брзо – процентуално главно поради побарувачката за работни улоги поттикнати од технолошкиот напредок како што е вештачката интелигенција. Тие работни места вклучуваат специјалисти за големи бази на податоци, финтек-инженери и специјалисти за вештачка интелигенција и машинско учење.

Но што е со апсолутните бројки? Комбинирајќи ги процените од анкетираните компании со податоците за вработувањето на Меѓународната организација на трудот, во извештајот се наведени 15-те професии што ќе забележат најголем нето раст и пад. На листата работни места за кои се очекува да има најголем раст доминираат улоги клучни за многу економии. Имено, земјоделските работници се на врвот на листата.

„Трендовите на зелената транзиција, вклучувајќи ги и напорите за намалување на емисиите на јаглерод и приспособување на климатската криза, ќе го поттикнат растот, што ќе создаде дополнителни 34 милиони работни места до 2030 година во агросекторот (кои би биле дополнување на двестете милиони земјоделски работници, колку што има денес во светот)“, наведуваат од Светскиот економски форум.

Возачите за испорака, развивачите на софтвер, градежните работници и продавачите во малопродажбата ги комплетираат првите пет. Работниците за преработка на храна се исто така меѓу занимањата за кои се очекува да има најголема побарувачка, додека работните места за нега - вклучувајќи медицински сестри, социјални работници и професионалци за советување - се предвидува значително да пораснат во следните пет години.

„Ова може да се објасни со демографските трендови, особено со стареењето на работоспособното население“, се наведува во извештајот.

Каква е моменталната состојба во Македонија?

Во нашата земја веќе со години се посочува дека младите лица ги напуштаат руралните средини и не сакаат да се занимаваат со земјоделство. Тие мигрираат во градовите или надвор од земјата, каде што среќата си ја бараат во различни дејности, но претежно во градежништвото, како општи работници или како возачи.

Според податоците на Агенцијата за вработување, во Македонија меѓу петте занимања за кои има најголем број слободни работни места се: оператор во кол-центар, општ работник, продавач, хигиеничар во станбен и деловен простор и возач на камион.

Трка по работници

„Блумберг Адрија“ веќе пишуваше дека на европско тло се развива своевидна трка по работници, во која Македонија веројатно ќе заврши на некое од последните места, бидејќи не може да им конкурира на повеќе европски земји кога станува збор за висината на платите и животниот стандард. Податоците на „Евростат“ покажуваат дека стапката на слободни работни места во Европската Унија изнесувала 2,4 проценти заклучно со вториот квартал од 2024 година и е на повисоко ниво од македонската, која во истиот период изнесувала 1,95 процент. Тие се показател дека работодавците од нашата и од европските земји се мачат да најдат работници, меѓутоа и дека на пазарот на трудот во Европа има голем простор за апсорпција на работна сила од Македонија. Поради лошите демографски трендови, станува јасно дека трката допрва ќе се разгорува и дека ќе прерасне во спринт кога станува збор за одредени дејности во кои недостигот од работници е најизразен.

Добар пример за тоа е податокот дека вкупниот број македонски државјани регистрирани како странци што живеат во Германија заклучно со декември минатата година изнесувал 156.845 лица, што е двојно повеќе отколку пред десет години, кога во таа земја имало околу 77.000 лица од Македонија, покажуваат податоците на германскиот Федерален завод за статистика. 

Само во изминативе пет години (од 2019 до 2023 година) бројот на македонски граѓани евидентирани како странци во Германија се зголемил за повеќе од 41.000 лица.  

 

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар