.webp){kind=icon}
Кога Кевин Систром и Мајк Кригер ја создадоа апликацијата што подоцна стана Инстаграм, тие донесоа бран на голема технолошка промена со креација на една едноставна алатка. Ајфонот доведе до брз пораст на фотографирањето со паметни телефони, па дуото направи апликација која нуди бесплатни софтверски филтри за да го подобри изгледот на сликте. Опциите за социјално вмрежување кои го претворија Инстаграм во еден од најуспешните производи за широка потрошувачка на сите времиња се појавија подоцна. „Инстаграм за многу луѓе најпрво беше апликација за филтри, а потоа социјална мрежа“, вели Систром. „Прилично е јасно дека најдобрите социјални мрежи обично започнуваат како алатка која прави нешто друго и некако прераснува во социјална мрежа со текот на времето“.
Креаторите надминаа неколку слични апликации за фотографирање и станаа релевантни во технолошките кругови, да не зборуваме за богати, со продавање на Инстаграм на Фејсбук во 2012 година. Речиси четири години по заминувањето поради несогласувања со главниот извршен директор на „Мета“ (Meta Platforms Inc.), Марк Закерберг околу насоките на Инстаграм, Систром, сега 39-годишен, и Кригер (37), повторно се заедно за да создадат нешто ново: апликација за читање вести наречена Артефакт (Artifact).
Најпопуларни социјални платформи во САД
Според просечниот број на месечни корисници
Bloomberg
Нивната долгорочна надеж е да се повтори успехот на Инстаграм како социјална мрежа, но Артефакт се заснова и на идејата дека за да се постават цврсти темели најпрво е потребно да се изгради едноставна, корисна алатка. Апликацијата се базира на фид со написи со вести што може да се скрола, при што тие се тематски персонализирани за вкусот на секој читател. Од корисниците се бара да внесат најмалку 10 категории на вести за кои се заинтересирани (на пр., политика, НБА, вселена) и медиумите кои им се важни. Алгоритмите потоа го следат однесувањето на корисниците и одредуваат кои написи да им ги прикажат. Апликацијата бара од читателите да кликнат на најмалку 25 статии во текот на две недели за да може соодветно да ја персонализира понудата, а напредокот се прикажува во долниот десен агол на страницата. На крајот, Артефакт ќе вклучи и функции за вмрежување за луѓето да можат да разговараат со други во врска со она што го читаат. „Се надеваме дека апликацијата ќе може да прерасне во социјална мрежа“, вели Систром, „доколку тоа е насоката за која ќе се одлучиме“.
Сепак, рака на срце, овој вид на апликации и не е особено нова идеја. Очигледен - и застрашувачки - конкурент е „Епл њуз“ (Apple News), кој има почетна предност со тоа што апликацијата е инсталирана на секој ајфон. Покрај тоа, денес е многу тешко да се изгради голема социјална мрежа, најмногу поради доминацијата на „Мета“ и другите играчи од сличен калибар. Но, постои чувство на можност во воздухот. Фејсбук се впушти, па се повлече од вестите во својата апликација, ставајќи крај на договорите со издавачите и корисниците ги турка повеќе кон кратки видеа, што е стратегија поттикната од успехот на Тикток. Во меѓувреме, Твитер, кој има репутација дека е најпосакувана социјална мрежа за зависниците од вести, е во опасна состојба откако Илон Маск ја купи платформата во октомври, што доведе до појава на неколку слични мрежи кои се надеваат дека ќе ги привлечат разочараните корисници кои бараат алтернативи. Ова, по еден подолг период, можеби е најдоброто време за да се направи обид за нова социјална мрежа, особено таква која е фокусирана на вести.
Апликацијата Артефакт
Извор: Artifact
Систром вели дека не се фокусира премногу на драмата во „Твитер“, туку повеќе следи една друга приказна што во последно време ја маѓепса Силициумската долина: подемот на новите алатки за вештачка интелигенција. Неодамнешните достигнувања во софтверот за вештачка интелигенција драматично го подобрија начинот на кој компјутерите можат да разберат и произведуваат текст, што може да се покаже корисно за апликација како Артефакт.
Иако вештачката интелигенција со години е симбол за технолошката индустрија, сегашниот подем на таканаречените генеративни алатки за вештачка интелигенција, кои создаваат свои текстови, фотографии или видеа, убеди многу луѓе дека ова е период на значајна трансформација. Систром вели дека подобрувањата во јазиците за моделирање би можеле да создадат голем број стартапи, исто како што ајфоните го поттикнаа пазарот за мобилни апликации. „Вратите обично се отвораат кога се случуваат фундаментални промени во технологијата“, вели тој.
Најпрво, Систром вели дека Артефакт би користел таква технологија за да пребарува низ морето наслови со цел да одлучи кои приказни ќе сака да ги чита секој човек. Во иднина, вели тој, неговата компанија би можела да креира сопствена содржина, можеби преку користење на софтвер за генерирање на текст за да ги сумира или анализира најактуелните новости.
Градењето на технологијата е само првиот чекор. Артефакт ќе треба да излезе со одржлив бизнис модел и, најверојатно, привлечна понуда за медиумските партнери доколку апликацијата продолжи да се шири. Систром и Кригер навистина имаат некои предности, вклучително и нивното лично богатство - тие засега сами го финансираат Артефакт - а тука е и препознатливоста на нивните имиња, што ќе натера многу луѓе во и околу технолошката индустрија да обрнат внимание. И покрај тоа што вели дека тајмингот не може да биде подобар, Систром признава дека шансите за нов пробив во сферата на социјалните медиуми никогаш не се големи. „Навистина е тешко да се изгради платформа од нула“, додава тој.
