САД им кажале на сојузниците дека Русија би можела да распореди нуклеарно оружје или лажна боева глава во вселената уште годинава, според извори запознаени со ова прашање.
„Русија на тој начин би можела да уништи сателити со нуклеарно оружје од вселената“, велат изворите, кои сакале да останат анонимни. Нуклеарната боева глава во орбитата би го прекршила договорот за вселената од 1967 година, чиј потписник е Русија.
Веста доаѓа откако претседателот на Комитетот за разузнавање на Претставничкиот дом предупреди минатата недела на сериозна, но неодредена безбедносна закана од Русија. Претседателот Џо Бајден подоцна рече дека Кремљ развива антисателитско вселенско оружје што не претставува директна закана за човечкиот живот.
Портпаролите на Белата куќа одбија да коментираат.
„Отсекогаш сме биле категорично против - и сме против - распоредувањето нуклеарно оружје во вселената“, рече рускиот претседател Владимир Путин во вторникот на телевизиската средба со министерот за одбрана Сергеј Шојгу. „Во вселената, ние само го правиме она што го прават другите земји, вклучувајќи ги и САД“.
Наводните планови на Кремљ го зголемуваат она што безбедносните експерти и Вашингтон го опишуваат како растечка конкуренција меѓу САД, Русија и Кина за развој на способности за напад од орбитата. Новата вселенска трка е остар контраст со периодот на Студената војна, кога двете суперсили преговараа за серија договори за контрола на оружјето дизајнирани да спречат вооружување во вселената.
„Сегашната процена е дека Русија не планира да детонира никакво оружје од орбитата“, велат изворите. „Сепак, постои ризик од несреќа, а нуклеарна експлозија потенцијално може да проголта околу една третина од сателитите и да предизвика хаос со комуникациските системи на теренот“, велат тие.
Влијанието на која било експлозија ќе зависи од големината на боевата глава, а последиците не мора да вклучуваат уништување на сателитот, но може да предизвикаат прекини што бараат да се поправат грешките, според извор запознаен со вселенското оружје.
Според Канцеларијата на Обединетите нации за вселенски прашања, имало речиси 7.800 оперативни сателити во орбитата на Земјата.
Русија постојано прибегнува кон закани со нуклеарно оружје, бидејќи нејзините сили ослабеа по инвазијата на Украина, која започна пред две години. Во 2023 година Путин го суспендира новиот договор СТАРТ, кој го ограничува бројот на стратегиски нуклеарни боеви глави што САД и Русија можат да ги распоредат.
„САД и нивните сојузници работат на одвраќање на Русија од распоредување сили, особено преку Кина и Индија, за кои се смета дека имаат поголемо влијание врз Москва“, велат изворите. „Њујорк тајмс“ претходно објави за некои од тие напори.
„Политико“ во четвртокот објави дека високи функционери на разузнавањето и администрацијата се обидувале да допрат до Москва за да ја убедат да го прекине проектот неколку недели пред да излезе во јавноста.
Друг фактор што би влијаел на можните последици е висината на која би се случила експлозијата. Повеќето комерцијални сателити се во ниска орбита, на помалку од 2.000 километри од површината.
Експертите претходно изјавија за „Блумберг“ дека нуклеарното оружје детонирано во ниската орбита на Земјата може да ги уништи сателитите оддалечени стотици километри и дека добиената радијација може да предизвика кумулативно оштетување на сателитите што минуваат низ тој простор со месеци. Електрониката на вселенското летало исто така би ризикувала да биде оштетена како резултат на експлозијата.
„За ова може да разговараат министрите за надворешни работи на Групата седум кога ќе се сретнат во Италија во април“, велат изворите.