Изборите за Европскиот парламент што ќе завршат во недела нема да одлучат само за 720-те пратеници кои ќе служат во собранието на ЕУ во следните пет години. Исто така, ќе даде индикација за тоа како блокот ќе се справи со критичните прашања, вклучително и војната во Украина, и како би се ориентирал кон евентуалното второ претседателство на Доналд Трамп.
Околу 360 милиони луѓе во Европската унија имаат право да гласаат на изборите. Изборите започнаа во четвртокот во Холандија, во петокот се гласаше во Ирска, во петокот и вчера во Чешка, а вчера гласаа жителите на Летонија, Малта, Словачка и на француските прекуморски департмани и територии. Во останатите земји, вклучително и во европскиот дел на Франција, ќе се гласа денеска, исто како и во Италија каде гласањето почна вчера.
Лидерите на ЕУ минатиот месец повикаа на „итна промена на парадигмата“ за да се спротивстават на геополитичките тензии и понаметливи акции од страна на земјите надвор од блокот. Францускиот претседател Емануел Макрон ги претстави изборите како егзистенцијална борба за континентот и клучна за битката на Украина против Владимир Путин.
Bloomberg Mercury
И покрај серијата неодамнешни неуспеси, екстремно десничарските партии се стремат кон изборни придобивки што би можеле да ја доведат миграцијата на врвот на политичката агенда и да го комплицираат напредокот во амбициозните климатски цели на ЕУ. Проекциите покажуваат дека националистичките групи ќе добијат пратенички места во споредба со изборите пред пет години, но фрагментацијата меѓу партиите може да го направи десничарскиот блок неостварлив.
Во прашање се критичните прашања за кои треба да се реши во текот на следниот парламентарен мандат, вклучително и како да се направат европските индустрии поконкурентни, како да се зајакнат одбранбените капацитети на блокот и како да се натпреварува со Кина. Идните трошоци за Украина би можеле да се соочат со одобрение од парламентот.
Победници и губитници
Се очекува централно-десничарската Европска народна партија да победи и, заедно со централно-левичарските социјалисти и демократи и центристичките либерали, да има удобно мнозинство во парламентот.
ЕПП се предвидува да освои 180 места, С&Д 138, а либералите 86, според просекот на анкетата составен од „Еуроп Електс“. Тоа ќе и даде на алијансата 404 места во парламентот од 720 места. Овој резултат треба да и даде простор за дишење на коалицијата. Но, тоа може да биде загрозено од силниот резултат на националистичките групи.
Зелените презедоа клучна улога во преговорите за усвојување на првиот климатски неутрален пакет политика на ЕУ, но нивните амбиции паднаа со енергетската криза што следеше по руската инвазија на Украина и зголемените трошоци за живот. Тие се предвидени да обезбедат 56 места, што е помалку од 72 во парламентот во заминување.
Bloomberg Mercury
Далечна десница
И покрај тоа што се очекува екстремната десница да заземе пратенички места во недела, внатрешните борби и скандалите ги оставија некои националистички групи во неред, потенцијално ограничувајќи го нивното политичко влијание. Германската Алтернатива за Германија е особено погодена, а нејзиниот главен кандидат Максимилијан Кра се повлече од кампањата поради скандалот со шпионската афера.
АфД на крајот беше исфрлена од нејзината паневропска политичка група Идентитет и демократија, откако Крах рече дека не сите членови на паравоената организација на нацистичката биле криминалци.
Без АфД, се предвидува дека ИД ќе освои 68 места во собранието. Тоа би било помало од декемвриската проекција кога се појави на пат да освои 93. Десничарската алијанса на европските конзервативци и реформисти - која ги вклучува Браќата од Италија на италијанската премиерка Џорџа Мелони - се очекува да добие 75 места.
.webp){kind=icon}