Црна Гора забрзано го реформира својот финансиски сектор и гради услови за посилен пазар на капитал, дигитални иновации и одржлив развој - со јасна цел да стане следната членка на Европската Унија, беше потврдено на меѓународната конференција „Финансиски пазари на Црна Гора“ (Montenegro Financial Markets).
Оваа трета меѓународна конференција, организирана од Комисијата за пазар на капитал во соработка со Министерството за финансии и Централната банка на Црна Гора, се отвори вчера во Подгорица. Собирот, кој продолжува денеска (17 септември), ги собра претставниците на државните институции, банкарскиот и инвестицискиот сектор, берзите, како и меѓународните организации и технолошките компании.
Вуковиќ: Граѓаните ќе можат за прв пат да инвестираат во државни обврзници
На отворањето, министерот за финансии на Црна Гора, Новица Вуковиќ, изјави дека Црна Гора во претходната година усвоила 22 закони од областа на финансиите и администрацијата, со значајни резултати во економијата: јавниот долг е намален од 105,1 процент на 60,7 проценти од БДП, невработеноста падна на 9,03 проценти, а растот на БДП во првиот квартал изнесуваше 2,5 проценти.
Тој конкретно најави воведување на државни обврзници за граѓаните, приспособени за мали инвестиции.
„За прв пат, црногорските граѓани ќе имаат можност да инвестираат во државата, под подобри услови од традиционалното штедење“, нагласи Вуковиќ.
Новица Вуковиќ (Фото: Комисија за пазар на капитал)
Тој рече дека Црна Гора мора да стане „кредибилна и конкурентна инвестициска дестинација“ и дека целта е привремено да се затвори Поглавјето 4 од процесот на пристапување кон ЕУ - слободно движење на капиталот - до крајот на оваа година.
Радовиќ: СЕПА и ТИПС отвораат ново поглавје
Гувернерката на Централната банка на Црна Гора (CBCG) Ирена Радовиќ нагласи дека Црна Гора влезе во СЕПА зоната во рекордно време (ноември 2024 година), четири години пред планираното членство во ЕУ, додека системот за моментално плаќање ТИПС во евра исто така ќе започне на 7 октомври.
„Интеграцијата во европските платни системи не е само технички проект, туку сигнал за инвеститорите дека Црна Гора има стабилен и модерен финансиски сектор. Нашите банки се силни и подготвени за предизвици“, рече Радовиќ.
Според неа, овие реформи отвораат можност Црна Гора да го намали јазот во приходот по глава на жител со ЕУ од сегашните 50 проценти на 75 проценти во следните десет години, објавија медиумите.
Ирена Радовиќ (Фото: Комисија за пазар на капитал на Црна Гора)
Дринчиќ: Дигитализацијата и одржливите финансии во фокусот
Претседателот на Комисијата за пазар на капитал Жељко Дринчиќ нагласи дека конференцијата стана препознатлива регионална платформа за експертски дијалог и поврзување со европските и глобалните финансиски текови.
„Од претходната конференција се усвоени шест закони, кои ја зајакнаа регулаторната рамка и отворија нови поглавја во одржливите финансии. Фокусот е на дигиталната трансформација, електронските плаќања, вештачката интелигенција во финансиите и развојот на пазарот на корпоративни обврзници“, рече Дринчиќ.
Посебен фокус е ставен и на патоказот за финансискиот сектор – стратешки документ на Советот за финансиска стабилност.
Искуства од регионот: ИПО како пат кон посилна позиција
На панелот за корпоративно управување, претставниците на „Атлантик Група“, „Спано“ и „Хрватски Телеком“ ги споделија своите искуства од транзицијата од приватниот во јавниот сектор. Заклучокот е јасен - успешна ИПО бара транспарентност, одговорно управување и силна корпоративна култура, но и инвестиции во вработените.
Секретарката на „Атлантик Група“, Катарина Миндољевиќ, потсети дека ИПО-то од 2007 година беше пресвртница. „Нашата преговарачка позиција значително се зајакна и денес ни е многу полесно да ги дефинираме условите за соработка во наша корист“.
Петра Кеча Видовиќ од „Спано“ нагласи дека котацијата донесе нова енергија и ги поврза вработените и инвеститорите. „Интересот на вработените за ЕСОП, програма што им овозможи на вработените да станат ко-сопственици на компанијата, беше три пати поголем од очекуваното. Луѓето сега чувствуваат дека имаат вистински удел во компанијата“.
Секретарката во „Хрватски Телеком“, Марина Бенгез Седмак, ја нагласи улогата на меѓународните стандарди и грижата за вработените. Таа потсети на котирањето на депозитарните потврди (GDR) на Лондонската берза во 2014 година, што донесе знаење за комуникација со инвеститорите и барањата на меѓународните пазари. „Многумина на Загрепската берза научија од нашиот пример“.
Панелот заклучи дека преминувањето на берзата бара јасна стратегија и корпоративна култура што подеднакво ги цени инвеститорите, пазарот и вработените.
Агенти и трговија со вештачка интелигенција
Конференцијата, исто така, го покрена прашањето како вештачката интелигенција ги менува плаќањата и банкарството. Учесниците нагласија дека решенијата со вештачка интелигенција се веќе присутни, дека тие носат ефикасност и безбедност, но и предизвици во областите на регулација и заштита на податоците.
Извршната директорка на „Виза“ за Југоисточна Европа, Ана Драшковиќ, нагласи дека трговијата со вештачка интелигенција повеќе не е далечна иднина. „Тоа повеќе не е иднината кон која се стремиме, тоа е сегашноста“, истакна таа, нагласувајќи ја важноста на контролата и безбедноста, додавајќи дека „Виза“ инвестира значителни ресурси во стандардизацијата и сертификацијата на агентите за вештачка интелигенција, како и во заштитата од измами.
„Клучниот предизвик ќе биде да се обезбеди дека иновацијата оди рака под рака со заштитата на потрошувачите и зачувувањето на интегритетот на платниот систем“.
Од „Црногорска комерцијална банка“, членот на одборот Миле Грбин истакна дека вештачката интелигенција веќе им помага на вработените.
„Вештачката интелигенција не комуницира директно со клиентите, туку им помага на постојните оператори да користат однапред подготвени одговори со доволно детали за одредени категории“, рече Грбин.
Финансиски пазари на Црна Гора
Членот на одборот на „НЛБ Банка“, Зарија Милиќ, ги истакна практичните придобивки во кредитните процеси. „Времето до исплата треба значително да се скрати - одобрувањето и исплатата на кредитот ќе бидат многу побрзи“.
Милиќ, исто така, предупреди за регулаторните бариери и дека регулативите во ЕУ се четири пати построги отколку во САД, што значително влијае на брзината на иновациите.
Заклучокот од панелот, модериран од продуцентката на Блумберг Адрија ТВ, Асја Францисти, е дека вештачката интелигенција веќе го менува финансискиот сектор, но рамнотежата помеѓу иновациите и регулативата ќе биде клучна за неговиот понатамошен развој.
СЕПА трансакции веќе во октомври
На крајот од првиот ден, се одржа предавање за модернизацијата на платните системи. Вицегувернерката на Централната банка на Црна Гора, Зорица Калезиќ, истакна дека Црна Гора ги очекува првите СЕПА трансакции за 21 ден, додека надоместоците за физички лица се речиси укинати - само два центи по трансфер.
Кјелд Херман од консултантската куќа „Пејлум“ (Paylume) оцени дека СЕПА отвора простор за доаѓањето на дигиталните банки и поевтините услуги, нагласувајќи дека Црна Гора направила „импресивен чекор кон модернизација на платниот систем“.
.webp){kind=icon}
Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...