Економската криза во еврозоната се продлабочи со првата двоцифрена стапка на инфлација, што дополнително го зголеми притисокот врз Европската централна банка (ЕЦБ) поагресивно да ги зголеми каматните стапки.
Потрошувачките цени во септември се зголемија за 10 отсто на годишно ниво, покажуваат податоците објавени од „Евростат“ во петокот. Ова ги надмина очекувањата на економистите во истражувањето на Bloomberg, кои очекуваа раст на цените од 9,7 отсто. Ова е петти пат по ред стапката на инфлација да ги изненади аналитичарите.
Цените на енергијата и храната уште еднаш ја поттикнаа инфлацијата, иако бројката по исклучувањето на наведените категории е повисока во однос на прогнозите и изнесува 4,8 отсто на годишно ниво.
Во претходните месеци, ваквите податоци беа клучен фактор за одлучување за повисоки каматни стапки, а оваа бројка може да ја принуди и ЕЦБ да донесе уште една слична одлука на 27 октомври. Пазарите почнаа да сметаат на уште едно зголемување на стапката од 75 базични поени оваа недела.
„Следниот чекор ќе мора да биде голем бидејќи сè уште сме далеку од каматните стапки кои се во согласност со целта за инфлација од 2 проценти“, рече членот на Извршниот одбор на ЕЦБ, Мартинс Казакс. Во Литванија, од каде што тој доаѓа, растот на цените достигна годишно ниво од 22,5 отсто. „Би се согласил со уште едно зголемување од 75 базични поени“, рече тој за време на интервју во Вилнус.
Иако претставниците на ЕЦБ се одлучија за поагресивни промени на 8 септември, тие исто така нагласија дека ситуацијата во еврозоната е поинаква од онаа во САД, инсистирајќи дека растот на цените во еврозоната е многу повеќе под влијание на факторите од страната на понудата, додека во САД главната причина за зголемувањето на стапката на инфлација е побарувачката.
Дури и ако се земе тоа предвид, централните банкари ќе ги мачи уште еден рекордна вредност. Борис Вујчиќ, гувернер на Народната банка на Хрватска (НБХ), која ќе ѝ се придружи на ЕЦБ во јануари, предупреди претходно оваа недела дека „инфлацијата станува болест сама по себе кога се приближува до двоцифрени вредности“.
Руското скратување на природен гас за Европа и претстојната зима само ќе ја влошат ситуацијата во следните неколку месеци. Растот на цените може дополнително да се забрза во некои земји, а шансите за рецесија се зголемуваат.