.webp){kind=icon}
Со векови, реката Рајна служи како сигурен бродски пат и го поттикнува создавањето на индустриски гиганти долж нејзините брегови. Сепак, тие денови се при крај, ситуацијата станува уште поитна а германската влада не успева да најде брзо решение. Нивото на водата редовно опаѓа што ја попречува навигацијата. Ова ги натера компаниите долж најважниот трговски пат во Европа да почнат да се прилагодуваат, нагласувајќи дека климатската криза влијае дури и кај напредните економии.
Bloomberg Mercury
„БАСФ“ (BASF) ја преориентираше логистиката на возови и камиони. Производителот на пластика „Ковестро“(Covestr¬o¬) веќе има план за вонредни ситуации кои вклучуваат преместување на дел од неговото производство во Белгија. Производителите складираат залихи, компаниите складираат дополнително гориво, а превозниците почнаа да ја обновуваат својата флота од бродови што можат да пловат по плитките води. Целта на овие скапи и комплицирани привремени решенија е да се избегнат масовни прекини поради проблеми со клучната сообраќајна артерија. Овој проблем станува се почест бидејќи потоплите зими значат помалку снег за одржување на нивото во текот на сушните летни месеци.
Откако екстремните температури ја опустошија јужна Европа, реката Рајна во Кауб, клучна точка западно од Франкфурт, го достигна нивото ова лето што значеше дека некои бродови можеа да пренесат само околу половина од вообичаениот товар. Иако неодамнешните дождови ја ублажија ситуацијата, и малите промени можат да имаат големо влијание. Според Флоријан Ротлингсхофер, директор на швајцарските пристаништа на реката Рајна, пад од 10 сантиметри значи дека по брод може да се транспортира околу 100 тони помалку товар.
Bloomberg Mercury
„Она што може да го гледаме како исклучок денес ќе стане нормалност во иднина. Со тоа ќе следуваат повеќе ограничувања“, вели Кристоф Хајнцелман, директор на Германскиот сојузен институт за инженерство и истражување за вода.
Обновувањето на флотата на Рајна со 8.900 бродови за пловидба во плитки води би можело да чини околу 90 милијарди евра. Сепак, ова е само дел од трошоците за одржување на комерцијалниот сообраќај. Има и дополнителни залихи и потребниот простор за нив, како и плановите на Владата за обнова на реката.
Долги години, се работи на иницијативи кои вклучуваат системи за рано предупредување и побезбедно патување на делницата долга 50 километри. Се протега од барокната палата Бибрих во близина на Мајнц до Кауб, вклучувајќи ја и легендарната карпа Лорелеи. Германската влада проценува дека проектот ќе чини 180 милиони евра.
Bloomberg Mercury
По минатогодишната суша, администрацијата на канцеларот Олаф Шолц се обиде да ги забрза напорите за реализација на проектот, кои во мометов е ставен во мирување поради вирократијата и предизвиците со кои се соочува најголемата европска економија.
Рајна минува низ речиси 1.300 километри од швајцарските Алпи низ индустриското срце на Германија пред да се испразни во Северното Море во холандското пристаниште Ротердам. Превезува повеќе од 10 отсто од швајцарската трговија и годишно околу два тона по жител на Германија. Тоа сега е под закана.
Според Денис Мајснер, синоптичар во Германскиот сојузен хидролошки институт, кон крајот на летото топењето на снегот повеќе не игра значајна улога за Рајна, а снабдувањето со вода е исцрпено уште порано оваа година. „Ваквите високи температури главно се причина за ниското ниво на водата“, рече тој.
Bloomberg Mercury
Првото предупредување дојде во 2018 година, кога Рајна достигна историски ниски нивоа и сообраќајот по реката речиси запре. Ова го намали германското индустриско производство за пет милијарди евра. Според германската статистичка агенција, минатата година Германија забележа најмал обем на трговска размена на Рајна и другите води од 1990 година.
Реката е во незаменлива за друга локација на огромната фабрика „БАСФ“. Ова е најголемата хемиска фабрика во светот, која се простира на десет квадратни километри долж реката, товара и истоварува по 15 бродови секој ден, што сочинува околу 40 отсто од нејзиниот транспортен волумен. „БАСФ“ користи систем за рано предупредување кој предвидува какво ќе биде нивото на реката шест недели однапред. Фарбриката почна се повеќе го користи железничкиот транспорт. Поизложена е германската фабрика за челик, која е сместена во Дуизбург на сливот на реките Рајна и Рур. Фабриката „Тисенкруп“ (Thyssenkrupp) бара 60 илјади тони суровини дневно.
Фабриките на „Ковестро“ во германската сојузна покраина Северна Рајна-Вестфалија поголемиот дел од суровини ги добиваат преку Рајна и транспортираат околу една третина од нивните готови производи. Компанијата има специјален тим кој алармира кога нивото на водата станува критично. Мерките вклучуваат изнајмување повеќе бродови за да се овозможи полесен товар и префрлање на производството на други локации во Германија и Белгија.
Bloomberg Mercury
Товарните компании почнаа да нарачуваат редизајнирани бродови како „Столт Лудвигсафен“(Stolt Ludwigshafen). Овој брод е долг 135 метри и е поширок од вообичаените верзии за да може побезбедно да плови во плитки води.
Сепак, префрлањето на вакви бродови чини најмалку десет милиони евра по брод. Ова претставува високи трошоци, а транзицијата е само почеток. Превозникот „ХГК“ (HGK) со седиште во Келн оперира со 350 бродови на Рајна и другите европски реки, но само четири се прилагодени на ниското ниво на вода, додека три се уште се во изградба.
Има и ограничен капацитет. Холандскиот бродоградител „Де Герлиен ван Тием“( De Gerlien van Tiem) кој изгради два брода за Ковестро, вели дека е резервиран до крајот на следната година. Политичката поддршка е малку веројатна во блиска иднина. Плановите за олеснување на пловидбата по Рајна станаа вмешани во расправии меѓу трите партии во владејачката коалиција на Шолц.
Bloomberg Mercury
Водните патишта сè уште не се целосно вклучени во законодавството дизајнирано да го забрза одобрувањето на клучните инфраструктурни проекти бидејќи Зелените се судрија со либералите поради загриженоста за влијанието на рударството врз животната средина.
Продлабочувањето на пловните канали околу Кауб останува клучниот транспортен проект на Германија, а иницијативата продолжува да има корист од владините напори да се постави четиригодишно ограничување на одредени процедури за одобрување, рече портпаролот на Министерството за транспорт на прашањето на Блумберг. Според долгорочниот план за расходи на Владата, се очекува до 2030 година да инвестира 270 милијарди евра во транспортната инфраструктура. Речиси половина од таа сума е наменета за патишта, додека помалку од десет отсто оди за водни патишта.
Bloomberg Mercury
Во ноември минатата година, кога Рајнската област повторно беше зафатена од суша, Министерството за транспорт свика таканаречена комисија за забрзување. Предлозите требаше да бидат претставени до средината на 2023 година, но сега се очекуваат во септември.
За разлика од бавниот пристап на Германија, Швајцарија веќе направи ископ во реката за го олесни пристапот до нејзините пристаништа. Во меѓувреме коалицијата на Шолц тврди дека сака да преземе водечка улога во климатската политика, според Клаудија Кемферт, професорка по енергетска економија во истражувачкиот институт „ДИВ“ (DIW) во Берлин, таа не го прави доволно брзо.
„Во моментов, ниту една земја не дејствува со потребната итност. За жал, дури ни Германија“, рече таа. „Имаме огромна обврска бидејќи произведуваме големи емисии на стакленички гасови и не успеваме во нашата одговорност да ја препознаеме оваа климатска криза како реална.
