Забревтан раст на прометот има кај македонските трговци кои се занимаваат со продажба на храна и непрехранбени производи на големо и на мало, а главна причина за тоа е рекордната инфлација односно зголемувањето на цените на речиси сите производи во малопродажбата во изминативе месеци. Статистичките податоци откриваат дека прометот во внатрешната трговија на големо и на мало урива рекорди кај повеќе групи производи, но станува збор за номинален раст што значи дека растат сумите што завршуваат во касите на трговците, но не и продадените количини.
Во септември 2022 година, во споредба со септември 2021 година единствено реално зголемување на прометот од 24,6 проценти има во малопродажбата на автомобилски горива. Номинално, прометот во овој сектор е зголемен за дури 59,9 проценти.
Кај сите останати производи, за кои има достапни податоци има реален пад на прометот. Имено, во трговијата на мало со храна, пијалаци и тутун, прометот во септември, годинава е номинално зголемен за 13,7 проценти, а реално е намален за 7,4 проценти во однос на истиот месец, минатата година.
Во трговијата на мало (освен трговијата со горива) прометот е номинално зголемен за 7,7 проценти, а реално е намален за 6,3 проценти.
Во трговијата на мало со непрехранбени продукти прометот е номинално зголемен за 2,1 проценти, а реално намален за 4,9 проценти.
Ваквите трендови главно се должат на намалената куповна моќ на граѓаните кои поради зголемувањето на цените, пред се на храната и на енергентите сега мора да ги преструктуираат семејните буџети и да се откажат од некои производи коишто до вчера редовно ги купувале. На тоа укажа и Народната банка во последниот октомвриски извештај за макроекономските показатели.
„Од аспект на расположливите податоци за движењата кај личната потрошувачка за третиот квартал од 2022 година, и натаму се забележува реален годишен пад кај дел од компонентите на расположливиот доход (пензиите и платите), а продолжува и реалниот годишен пад кај кредитите на населението. Исто така, и натаму има пад кај увозот на стоки за широка потрошувачка. Од друга страна, по падот во претходниот квартал, во овој период раст е забележан кај домашното производство на потрошни добра, а продолжи и растот кај трговијата на мало и бруто-приходите од ДДВ, но поумерено“, информираа од Народната банка.
Оттаму додадоа дека во однос на показателот за довербата на потрошувачите, тој упатува на понеповолни согледувања за третиот квартал од 2022 година во однос на претходниот квартал во однос на финансиската и општата економска состојба во земјата. Показателот за довербата на потрошувачите исто така е понеповолен и во споредба со истиот период од 2021 година.
Аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ во септември годинава анализирајќи ги трендовите во малопродажбата во земјите од регионот прогнозира намалување на стапките на реален раст во трговијата во идниот период главно поради задржување на покачените цени на производите на сегашно рамниште и во идниот период, падот на реалните нето-плати, како и очекувано зголемување на невработеноста поради намалената економска активност предизвикана од енергетската криза.