Стопанската комора на северозападна Македонија (СКСЗМ) бара од Владата да го либерализира пазарот на трудот, да се зголемат квотите за увоз на работна сила и да се елиминираат бариерите што го спречуваат регрутирањето работници од други земји.
„Состојбата со пазарот на трудот во Македонија е многу алармантна, бидејќи нашите млади заминуваат во странство. Приоритет на Владата треба да биде да го либерализира пазарот на трудот со земјите од регионот, што веќе е започнато со некои земји. Бараме тоа да се направи и со Косово“, рече претседателот на СКСЗМ, Менди Ќура, на денешната прес-конференција.
Тој нагласи дека мора да се зголемат квотите за увоз на работна сила дури и од Азија, бидејќи земјава има недостиг од работници, особено во угостителството, туризмот и градежништвото. Пред да се направи тоа, како што додаде тој, мора да се искористат сите капацитети што ги имаме во земјава.
„Агенцијата за вработување треба да биде поажурна и тие што се пријавени за невработени да се вклучат во работната сила и да се вработат во компаниите што бараат работници. Од ден на ден нашата земја останува без работна сила. Иако во последните три години дипломирале околу 15 илјади студенти, за жал, тие заминуваат во странство. Се согласуваме дека треба да расте минималната плата, но настојуваме да се зголеми и средната (најчеста) плата на 500-600 евра, а не просечната, за колку-толку да се спречи одливот на кадри во странство“, рече Ќира.
За да се направи тоа, комората предлага да се намалат придонесите на плати, кои во Македонија се прогресивни и, според нив, многу високи.
„Бараме од Владата да се намалат придонесите за да можат да пораснат и другите плати, а не само минималната. Компаниите веќе можат да исплаќаат средна плата од 500 до 600 евра, но за да се случи тоа мора да се намалат придонесите што почнуваат од 46 отсто од платата и се прогресивни. Тоа значи колку поголема плата даваш, толку повеќе давачки имаш, а од друга страна нема никаков повратен ефект во делот на здравството, каде што и тој што плаќа 150 евра придонеси и тој што плаќа 500 евра имаат ист третман“, потенцира Ќура, додавајќи дека Владата мора да интервенира во овој дел и заедно со работодавците да го ублажи одливот на кадри од земјава.
Наместо замрзнување цени, да се намалат даноците за производите да поевтинат
Како многу битен проблем Ќура го истакна и замрзнувањето на цените на основните производи. Комората бара и да се прекине со замрзнување на цените на основните прехранбени производи и, наместо тоа, да се најдат други можности за намалување на цените за крајните корисници, како што се намалување даноци и ДДВ или интервенирање преку државните резерви.
„Инсистираме да се престане со замрзнувањето на цените и да се најдат алтернативи, односно да се интервенира со државните резерви и да се побараат други можности за намалување на цените за крајните корисници, како што се намалување даноци и ДДВ“, рече Ќура.
Тој истакна дека се против замрзнување на цените зашто стопанството сè уште е во криза, иако не како за време на пандемијата и енергетската криза.
„Сите производи треба да бидат на слободен пазар и не се согласуваме тие да се замрзнат и да се централизираат. Ние сме демократска држава, во која слободниот пазар е главен столб на стопанството. Нормално дека сакаме цените да бидат попристапни за крајниот потрошувач и да се помогне во тој дел, меѓутоа не со контрола на цените, туку со намалување даноци и со други интервенции. Има можност да се направи тоа и да се зачува слободниот пазар, бидејќи дава реална цена и квалитет на стоката и производството. Во спротивно, со замрзнувањето на цените, ќе имаме неквалитетна стока на пазарот, бидејќи некои компании не можат да ги издржат замрзнатите цени“, рече Ќура.
Проблем за бизнисот е и инфраструктурата
Претседателот на СКСЗМ нагласи дека земјава има проблем и со патната инфраструктура, а како пример ги посочи патните правци Скопје - Блаце и Кичево - Охрид - Струга.
Претседателот на индустриската зона Визбегово и потпретседател на СКСЗМ, Нухи Алиу, посочи дека зоната, која има повеќе од 5.000 вработени, генерира годишен приход од над 800 милиони евра, има над 40 милиони евра годишен профит и учествува со 7,5 отсто во БДП на државата, се соочува со огромни инфраструктурни проблеми, иако профитот што го остваруваат тие компании целосно останува во земјава.
„Индустриската зона Визбегово со години има инфраструктурни проблеми и уште функционираме со септички јами, кои самите си ги правиме“, рече Алиу, додавајќи дека досега немале некоја поголема поддршка од локалната и централната власт.
„Јавно ги повикуваме државата и локалната власт повеќе да мислат за зоната и повеќе да бидат присутни во неа и да ги решат елементарните инфраструктурни потреби што ги има, а да не зборуваме за главниот и споредниот пат во зоната, кои се во катастрофална состојба. Дури и инвестицијата на Министерството за транспорт и врски во делот на водоводот и канализацијата сè уште не е приклучена, а работите се лошо изведени на терен“, посочи Алиу.