Анкетата на Народната банка за инфлациските очекувања и за движењето на реалниот БДП за периодот 2023 ‒ 2025 година спроведена во јуни покажува надолна ревизија на очекувањата за просечната стапка на инфлација, а малку пониски се очекувањата и за растот на БДП.
„Економските аналитичари ги поврзуваат ваквите очекувања пред сѐ со ефектите, времетраењето и текот на воениот судир во Украина, при што нагласуваат дека сѐ уште постои висок степен на неизвесност околу текот на идните случувања“, соопшти Народната банка.
Во однос на инфлацијата, испитаниците и натаму очекуваат нејзино постепено забавување, по високите остварувања во 2022 година кога таа во просек достигна 14,2 проценти. Имено, очекувањата на испитаниците упатуваат на просечна стапка од 9,3 проценти за 2023 година (10,4 проценти во претходната анкета), 5,1 проценти за 2024 година (5,5 проценти во претходната анкета) и 3,4 проценти за 2025 година (4,1 проценти во претходната анкета).
Прочитај повеќе
Инфлацијата во САД падна на 3 отсто, точка на пресврт за ФЕД
Не значи дека играта е завршена во борбата против ценовните притисоци - особено за Банката на федералните резерви
13.07.2023
Причините за инфлација и зошто е тешко да се намали во Македонија
Од 2000 година инфлацијата во земјава се движи на највисока стапка од 4 отсто со исклучок на финансиската криза во 2008 година
13.07.2023
ЕЦБ пред тешка одлука кога да му стави крај на растот на каматите
Мерките донесени од страна на монетарната политика во моментов тешко може да се измерат во реалната економија за да може да се одлучи до кога ќе трае зголемувањето на каматните стапки, оценуваат од ОЕЦД.
10.07.2023
Лагард: ЕЦБ ќе реагира ако компаниите ги зголемат и платите и маржите
Компаниите треба да се откажат од профитот за да ги компензираат платите на работниците или да ги зголемат маржите и платите, со што ќе се зголемат инфлаторните ризици.
07.07.2023
Во јуни едноцифрена инфлација
За 9,3 отсто се зголемиле трошоците за живот во јуни споредено со истиот месец лани.
07.07.2023
Проблем за ЕЦБ, базичната инфлација во еврозоната повторно забрза
Базичната инфлација во еврозоната повторно забрза во јуни, што e назадување за Европската централна банка (ЕЦБ).
30.06.2023
Голем дел од испитаниците очекуваат поумерени притисоци врз инфлацијата со постепеното стабилизирање на цените нa храната и енергентите. Се очекува дека за забавување на инфлацијата во 2023 година ќе придонесат и мерките што ги преземаат носителите на монетарната и на фискалната политика, како и повисоката споредбена основа од 2022 година, посебно во втората половина од годината.
„Сепак, како ризици коишто би можеле да предизвикаат нагорни притисоци на инфлацијата и натаму се посочуваат продолженото траење и неизвесноста околу разрешувањето на војната во Украина, продолжувањето на санкциите и трговските рестрикции кон Русија, повисоките цени на увезените добра, како и нарушувањето на глобалните синџири на снабдување“, велат од Народната банка.
Исто така, испитаниците сметаат дека евентуалните нови влошувања во снабдувањето со енергија и пораст на цените на регулираниот пазар би можеле да доведат до дополнителни инфлациски притисоци.
Во поглед на економската активност, кај очекуваната стапка на раст е направена мала надолна ревизија, пред сѐ за 2023 година. Имено, испитаниците очекуваат економски раст оваа година од 2,2 проценти (2,4 проценти во претходната анкета), за 2024 година се очекува раст од 3 проценти (3,1 процент во претходната анкета), а за 2025 година се задржани очекувањата за раст од 3,6 проценти, како и во претходната анкета.
„Притоа, најголемиот дел од испитаниците очекуваат прелевање на негативните ефекти од 2022 година и слични движења и во 2023 година, додека за 2024 и 2025 година се очекува постепено подобрување“, соопшти Народната банка.
Во однос на факторите, испитаниците посочуваат на неизвесноста од идниот тек на војната во Украина, како и идните движења на цените на енергијата и храната на светските берзи и проблемите во синџирите на снабдување. Врз растот може да делува неповолно и воздржаноста на домашните и на странските инвеститори, при затегната монетарна политика во глобални рамки и натамошен раст на трошоците за финансирање. Исто така, испитаниците и натаму ги наведуваат неизвесноста поврзана со домашниот политички амбиент, како и со текот на преговорите со ЕУ, како потенцијални фактори на ограничување на економскиот раст во следниот период.
„Од друга страна, испитаниците сметаат дека економските мерки преземени за справување со енергетската криза и за поддршка на населението и компаниите, како и растот на платите би можеле да придонесат за раст на личната потрошувачка и инвестициите, што би се одразило позитивно врз економскиот раст“, велат од Народната банка.
Исто така, побрзиот напредок на преговорите за интеграција во ЕУ, враќањето на оптимизмот кај субјектите во економијата (кај потрошувачите и инвеститорите), поефикасното спроведување на капиталните инфраструктурни проекти, како и остварувањето на плановите за заздравување и за забрзан економски раст и реформитево фискалната политика би можеле да имаат позитивно влијание врз растот и да придонесат за побрзо посткризно закрепнување на економијата на среден рок.