Инфлацијата се намалува, но не и цените на храната и горивата

Во септември, во споредба со август годинава, поевтиниле само зеленчукот, овошјето и маслото за јадење. Во однос на лани, кога земјава се ближеше кон највисоката точка на инфлацијата, сите цени се зголемиле, освен на маслото за јадење.

На годишно ниво септемвриското мерење покажа раст на трошоците на живот од 6,6 отсто. На месечно ниво, според Државниот завод за статистика, забележано е незначително намалување од 0,1 отсто.

Во однос на лани, најголем раст бележи цената на зеленчукот, од близу 20 отсто. Двоцифрен раст на цените има и кај месото, овошјето, кафето и безалкохолните пијалаци.

На месечно ниво значителен раст бележат цените на горивата. Според статистичарите, горивата во однос на лани се поевтини, но во однос на август горивата за сопствени потреби поскапеле за 4,1 отсто, а течните горива за 6,2 отсто.

Пиши-бриши на цените на храната

Во изминатите две недели топ тема во земјава се цените на храната. Владата најпрво донесе одлука за замрзнување на цените на основните прехранбени производи. Одлуката претпостави формирање таканаречена гарантирана цена, која се врати на нивото од 1 август годинава, за кога Владата процени дека почнал новиот бран на поскапување.

Министерот за економија Крешник Бектеши проверува дали маркетите ја почитуваат мерката „гарантирана цена“ ФБ-профил на Крешник Бектеши

Но еден месец подоцна, со измени во Законот за ДДВ, цените на најголем дел од производите опфатени со гарантираната цена повторно се зголемија затоа што наместо повластена стапка од пет, сега имаат стапка на ДДВ од 10 отсто.

Владата образложи дека повисока стапка на ДДВ имаат полуксузните прехранбени производи, но и нездравата храна.

Реакциите на јавноста се огромни затоа што на листата луксузна и нездрава храна се најдоа цвеклото, чајот, брашното, сирењето, урдата, млекото, павлаката, дел од кашкавалите.... значи сите производи што една недела претходно поевтинија.

Министерот за финансии Фатмир Бесими организира и брифинг за да ја објасни намерата на Владата. Тој вели дека зголеменото ДДВ нема да влијае на раст на инфлацијата, затоа што нема да ги зголеми цените на производите.

„Има нешто во економијата што се вика ценовна еластичност. Еве еден пример: ако давачките за еден производ се зголемат за пет отсто, цената на тој производ не мора да се зголеми. Доколку побарувачката е голема, самиот трговец нема да ја зголемува. Сите истражувања покажуваат дека на инфлацијата влијаат и маржите кај кои може да се интервенира. Затоа ова не мора да значи дека цените ќе се зголемат“, рече Бесими.

Листата со производи за кои се зголеми ДДВ е фер

На истиот брифинг министерот Бесими ја остави отворена можноста да е направена грешка при креирањето на листата со производи кај кои ќе се зголеми ДДВ.

„Тоа се должи на фактот што тарифните броеви за некои производи се исти. Значи дека под ист тарифен број има повеќе производи, и такви што спаѓаат во основни, но и други. Можно е да има превид кај еден или два производа и тука ќе извршиме измени“, рече Бесими.

Министерот за економија Крешник Бектеши сè уште не ја видел целосната листа на производи за кои е зголемен ДДВ, но и тој вели дека доколку се утврди дека со неа се опфатени и некои од основните прехранбени производи со гарантирана цена, веднаш ќе биде коригирано тоа. 

„На прв поглед двете одлуки, за гарантирана цена и за зголемено ДДВ, можеби се контрадикторни, но листата на производи со замрзната цена е направена врз основа на анализи и факти. Основните прехранбени производи опфатени со одлуката за гарантирана цена ќе бидат само намалени, не може да се случи да бидат зголемени. Нема опција тие да бидат поскапени“, вели министерот. 

И за премиерот Димитар Ковачевски зголемување на ДДВ за дел од храната е оправдана мерка, затоа што Македонија има најниска стапка на овој данок за храна споредено со земјите во регионот, а таа останува повластена затоа што редовната стапка изнесува 18 отсто.  

„На листата на производи со повластена стапка, Северна Македонија има најголема стапка на производи со пет проценти – 1.600 производи. Сите тие се основни производи, кои се користат во најголеми количества. Има одреден број производи што исто се на овластена стапка од 10 проценти, бидејќи да не заборавиме основната стапка на ДДВ е 18 проценти. Листата на производи што се сметаат за луксузни е листа на производи што се сметаат за неосновни во најголем дел домаќинства. Некои од нив што не се толку здрави за населението, како што е чипсот, и други за кои секој ќе ви каже дека не е добро да се дел од основната исхрана, исто така се наоѓаат на повластена стапка од 10 проценти. Сметаме дека тоа е фер листа“, рече Ковачевски.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар