Статистички, инфлацијата се намалува. Надлежните се фалат со позитивните бројки на годишно ниво. Но лани ова време трошоците на живот итаа кон својот врв, кој го достигнаа во октомври, кога стигнаа до близу 20 отсто. Затоа, кога власта споредува со лани, инфлацијата паѓа забрзано.
Но во продавниците сликата е поинаква. Оние што пазарат редовно знаат дека цените во однос лани за некои производи се исти, многу малку од нив се поевтини, а најголем дел од она што секојдневно го купуваме е и многу поскапо од лани.
„Блумберг Адрија“ анализира колку пари чинеа некои производи лани, а колку годинава. Притоа не ги користевме статистичките податоци, туку се зафативме со макотрпно разгледување на цените од старите летоци на маркетите (што значи предвид сме ги зеле најниските, промотивни цени).
Прочитај повеќе
Медитеранската диета веќе не е добра идеја
Инфлацијата значително го зголеми цените на храната во Франција, Шпанија и Италија
12.08.2023
Светските цени на храната повторно растат
Прекинот на црноморската иницијатива за житни култури и новите трговски ограничувања за оризот најмногу придонеле да се зголемат цените.
04.08.2023
Како ќе се прехраниме: Сушите и поплавите се новото нормално
Растат притисоците врз почвата, водата, земјоделските култури и домашните животни.
12.06.2023
Скапото ѓубриво ќе ни ја „изеде“ храната
Тројно поскапите ѓубрива ги принудуваат земјоделците да штедат на нив, а тоа ќе ги намали и квалитетот и приносот.
24.11.2022
Колку поскапеа состојките за порција Болоњезе?
Порција болоњезе во „Кафе Мурано“ од 2013 чини 10 фунти, сега треба да чини 16 фунти
17.08.2022
Италијанците тешко ќе го „сварат“ најновиот пица-индекс
Pizza Margherita Index на „Блумберг“ покажува дека цените во Италија пораснале.
26.01.2023
Колку инфлацијата ја поскапе подготовката на еден сендвич?
Цените на состојките се зголемени за двоцифрен процент, што придонесе за пораст на индексот American Diner Index.
22.09.2022
Истражувањето покажа сериозни разлики. На пример сега, на средината на август, за една просечна диња плаќаме и по 500 денари, затоа што килограм надминува 100 денари. Во едно друго време, не толку далечно, килограм чинел 30 денари. Слична е ситуацијата и со редица други основни намирници.
Колку чинеше, а колку чини сега приготвувањето полнети пиперки?
Едно од најубавите традиционални јадење се полнетите пиперки. Пребарувањето рецепи на интернет ни покажа многу различни варијанти, па се одлучивме за најчестата.
Потребни состојки за полнети пиперки:
мелено месо
бабури
домати
кромид
ориз
масло за јадење
зачини
Со сегашните цени приготвувањето убав традиционален ручек за семејството ќе ве чини околу 450 денари, пред кризата помалку од 350 денари. Значи, еден семеен ручек со убава тава со полнети пиперки е поскап за близу 30 отсто.
Колку ќе нè чини ајварот годинава?
И тука доаѓаме до основното прашање: вреди ли човек воопшто да се мачи? Доаѓа сезоната за правење ајвар, традиционален македонски производ, кој бара многу работа за цело семејство. Цел ден печење и лупење пиперки, па следниот ден долго пржење, што вклучува мачно мешање со огромната лажица во огромното тенџере, кое никако не смее да загори.
За приготвување 20 тегли ајвар, според кажувањата на домаќинките што редовно го приготвуваат, потребни се околу 40 килограми пиперки, па 40 парчиња модри патлиџани, меѓу три и четири килограми масло за јадење и сол. Се разбира, и дрва за печката на која ќе пржите.
Прашавме колку чини пиперката ајварка или кутровска капија во моментов. Сега ја има само во струмичкиот регион и е од пластеници. Има неколку класи.
Екстра-класа 47 денари за килограм
Прва класа 42 денара за килограм
Втора класа 32 денара за килограм
Трета класа 22 денара за килограм
Во текот на септември, па и октомври, ќе стасаат пиперките што се посеани на отворено и во Струмичко и во Пелагониско. Но, според познавачите на пазарот, побарувачката од страна на преработувачите е голема и не се очекува значителен пад на цената.
Домаќинките ни кажаа дека за ајвар, пиперките не мора да се екстра или прва класа. Може да се направи и некоја комбинација за да се помине поевтино. Па, така, во пресметката ставаме дека килограм пиперки чинат 30 денари, плус 15 денари за парче модар патлиџан. Маслото за јадење сега има и за 70 денари литар.
Математиката покажува дека една тегла домашно приготвен ајвар, без работна рака и дрва, чини нешто над 100 денари. Во маркетите, готов ајвар се наоѓа и за 140 денари тегла.
Што покажува статистиката?
Според последните податоци за цените што ги пресметува Државниот завод за статистика, во јули годинава во однос на истиот месец лани храната е поскапа за 12 отсто. Од тоа, најголем раст има кај цените на зеленчукот, над 20 отсто, следува овошјето со близу 18 отсто повисоки цени. Намалување на цената има само кај маслото за јадење, од 30 отсто.
Што се однесува до трошоците на земјоделците за производство на скапата храна, највисоки беа ланилето. Од август 2022 година тие континуирано се намалуваат.