Инфлацијата нѐ научи дека се може и со помалку. Според статистичките податоци за трговијата на мало, која вклучува трговија со храна, пијалаци и тутун, лани и покрај номиналниот раст од над 15 отсто, реално е забележан пад од над пет отсто.
Трендот не само што продолжил во текот на оваа година туку и се засилил. Поради високите цени во август годинава номинално трговијата на мало се намалила за 4,7 отсто, реално падот изнесувал близу 13 отсто.
Земјава не е исклучок, скапата храна насекаде во светот ги натера луѓето да штедат дури и на јадење. Швајцарскиот гигант „Нестле СА“ неодамна соопшти дека вкупното количество храна и пијалаци продадени низ светот паѓа од почетокот на годината.
Прочитај повеќе
ММФ: Безбедноста на храната и зелената транзиција под закана
Минералите клучни за зелената транзиција, како и земјоделските производи како што е пченицата, се особено ранливи
04.10.2023
ББА-анализа: Големите маркети живеат на грбот на доставувачите
По пандемијата на ковид, деловните перформанси на трговците на мало беа предизвикани од високата инфлација.
25.09.2023
Цените на храната се враќаат на нивото од 1 август
Покачувањето на цените се случува најмногу по 1 август, затоа го зедовме како репер, вели премиерот Ковачевски.
15.09.2023
Прогнози: Како ќе се движат цените на храната?
Пченката и пченицата ќе имаат мал раст до првиот квартал идната година.
29.08.2023
Колку поскапеа состојките за нашите традиционални јадења?
„Блумберг Адрија“ анализира колку пари чинеа некои производи лани, а колку годинава.
21.08.2023
Медитеранската диета веќе не е добра идеја
Инфлацијата значително го зголеми цените на храната во Франција, Шпанија и Италија
12.08.2023
„Луѓето трошат помалку, јадат помалку, фрлаат помалку“, вели финансискиот директор на компанијата Франсоа-Ксавиер Роџер.
И на кафе сме си скратиле
Пребарувањето низ македонските статистички податоци покажува интересни резултати во однос на прометот во трговијата на мало во последните три години. Анализата на „Блумберг Адрија“ ги опфаќа овие три години затоа што се посебни - ги обележија здравствена, енергетска и криза на трошоците на живот.
Податоците покажуваат дека во карантинската 2020 година навистина се трошело многу, особено се јадело многу. Лани, пак, високите цени покажаа дека се може и со помалку.
Во годината на карантините, просечно македонско домаќинство трошело четири килограми чоколадо годишно. Сладоледот уште почесто бил на менито. Лани, пак, потрошувачката на овие два десерта изнесувала нешто над три килограми. Дури и на кафе сме штеделе. Од над девет литри, лани сме паднале на седум литри.
Ланската криза со високите цени ги смени и навиките. Помалку пари остануваа на располагање за спорт, театар, музеј. Статистичките податоци покажуваат дека лани за спорт и рекреација просечното домаќинство трошело 2.000 денари. Тоа практично значи дека во едно семејство со две деца, на спортска активност одело само едното.
Инфлацијата сепак најсилно удри на можноста да се отиде во кафеана. Лани едно домаќинство трошело за ресторани помалку дури и отколку за време на корона-кризата, кога угостителскиот сектор главно беше затворен.
Глобалната слика иста како кај нас
Како изгледала потрошувачката во 2020 година, кога светот беше во карантин, а каква била лани и годинава, кога цените беа на највисоко ниво во последните четириесетина години, најдобро се гледа на сликата добиена од анализа на податоците на терминалот на „Блумберг“. Прикажана е потрошувачката на месо и живина во САД од почетокот на 2020 година до август годинава.
Падот на потрошувачката во текот на времето на висока инфлација во САД најмногу се гледа кај трговијата со леб и бели печива. Од 164 милиони долари потрошени во јануари 2022 година, потрошувачката во август годинава паднала на 150 милиони.
Вкупната потрошувачка на Американците во овој период се намалила од 888,8 милиони долари во јануари лани, според податоците на Бирото за економски анализи, на 851,9 милиони долари во август годинава или за 13 отсто.
Едно истражување на ИРИ спроведено лани покажа дека дури 71 отсто од потрошувачите во Европа ги смениле навиките за трошење за да имаат доволно за да стават храна на трпезата. Вакво однесување - прескокнување оброци, намалување на храната, купување на промоции - не е забележано во Европа во последните 40 години, односно од почетокот на осумдесеттите години на минатиот век, кога светот се соочуваше со најголемата инфлација дотогаш.
Новиот глобален извештај за 2023 година за кризата со храна на Светската банка покажува дека 238 милиони луѓе во 48 земји се соочуваат со акутна несигурност кога станува збор за храната и исхраната. Девет земји доживеаја зголемување на акутната несигурност во однос на 2022 година. Според извештајот, постојат три главни причини за несигурноста со исхраната во 2023 година - конфликти, економски предизвици и екстремни временски услови предизвикани од климата.