.webp){kind=icon}
Почетокот на годината е благодат за тие што се занимаваат со податоци во светот на климата и енергијата: ги добиваме целосните инвестициски текови и индикатори од претходната година, како и голем број прогнози за годината што претстои. Претходно, оваа недела, Ерик Ростон од „Блумберг грин“ уредно ги сумира климатските бројки што треба да се разгледуваат во 2023 година. Има некои работи на кои треба да се внимава, како индикаторите што ќе откријат што ќе значи 2023 година за обемот и брзината на енергетската транзиција.
1. Дали климатската технологија ќе успее во 2023 година во однос на финансирањето од 2022 година?
Климатската технологија во 2022 година забележа раст од 89 проценти на ризичниот капитал во однос на претходната година, според „Холон“ (HolonIQ), со повеќе од 70 милијарди долари инвестиции од јануари до декември. Тоа е уште повпечатливо затоа што 2022 година беше доста лоша година за финансирање ризичен капитал воопшто. На пример, инвестициите во долари се намалија за 42 проценти во првите 11 месеци од годината во споредба со истиот период од 2021 година.
Финансирање во климатски технологии на глобално ниво / Bloomberg Mercury
Во последните четири години климатската технологија претставува меѓу 20 и 30 отсто од вкупните вложувања во проекти. Тоа ниво се задржа и кога ризичниот пазар веќе не се зголемуваше за трипати, а и кога нагло се повлече. Со оглед на тоа што во 2022 година добиваме значајно повеќе податоци за вкупното корпоративно финансирање, може да се покаже дури и дека климатската технологија има уште поголем удел во глобалниот колач на вложувања.
Финансирањето во климатски технологии како процентен удел во вкупните инвестиции / Bloomberg Mercury
Минатогодишниот прилив на пари во климатската технологија беше значајно висок, над 35 пати поголем од пред една деценија. Сега распореден во компании во рана фаза од развојот, ќе поттикне бран нови производи и деловни модели. Ќе следам уште колку пари може да се соберат годинава, од кои инвеститори и за какви цели.
2. Дали соларниот полисилициум и литиумот ќе продолжат со истите ценовни трендови?
Во поголемиот дел од минатата година, трошоците се зголемуваа во два клучни инпута за декарбонизација на глобалниот енергетски систем. Сончевиот полисилициум, основниот метал за производство на повеќе од 90 проценти од соларните панели во светот, почна да поскапува во 2021 година и ја достигна највисоката цена во речиси една деценија, од 38 долари за килограм. Цените оттогаш паднаа на 17,51 долари за килограм, што значи дека се преполовиле од октомври 2022 година.
Просечна цена на сончевиот полисилициум / Bloomberg Mercury
Слично на тоа, литиумот неопходен за батериите што се користат во електричните автомобили и системите за складирање енергија имаше спектакуларна цена, зголемувајќи се за повеќе од 11 пати од почетокот на 2021 година пред да го достигне ценовниот врв во ноември. Тоа движење на цената беше доволно значајно за да ги зголеми цените на литиумјонските батерии за првпат по најмалку една деценија. Потоа и цените на литиумот почнаа да се намалуваат, иако не толку остро како цените на полисилициумот, и ја започнуваат годината со околу 13 отсто пониско од највисокото ценовно ниво достигнато во 2022 година.
Движење на цената на кинескиот литиум / Bloomberg Mercury
Ќе следиме до каде ќе паднат цените на полисилициумот и литиумот и како ќе влијае нивната цена врз бизнисите со соларна енергија и електрични возила. „Блумберг НЕФ“ (BloombergNEF) очекува околу 50 отсто повеќе испорачан полисилициум, што би требало да резултира со значителен пад на цените, дури и со уште една рекордна година на соларни инсталации. Снабдувањето со литиум годинава може да се зголеми за повеќе од 30 отсто. Продажбата на електрични возила се очекува да се зголеми, додека поширокиот пазар на автомобили се чини дека се враќа во нормала. За двата сектора, секое надолно движење на цената за клучните инпути ќе биде добредојдено.
3. Колку брзо данокот за јаглерод ќе ја мине границата од планирање кон имплементација?
Американските читатели сигурно се запознаени со Законот за намалување на инфлацијата и неговите стотици милијарди долари за поддршка на климата. Тие средства, како и дополнителните милијарди за климата во Законот за инфраструктура и за наука, сега мора да се придвижат. Ќе следиме како ќе се случи тоа. Тоа не е само до владите туку локалната опозиција може да биде убиец за многу проекти, а тоа може да дојде од двете страни, независно дали од левицата или десницата.
Во меѓувреме, преку механизмот за приспособување на границите на јаглеродот на ЕУ се постигна договор од привремена и условна природа во Европскиот парламент и сега треба да се потврди и усвои, пред да стапи во сила во октомври. Следните девет месеци од обврските за известување треба да дадат насоки за тоа какво влијание ќе има оваа политика врз домашната индустрија и меѓународната трговија.
4. Дали новиот крал на течниот природен гас ќе има проблеми дома?
Минатата година САД се изедначија со Катар како најголем светски извозник на течен природен гас. Катар долго време го држеше првото место, додека САД почнаа да извезуваат дури во 2016 година. Главна дестинација за американскиот течен природен гас во 2022 година беше Европа и тоа, секако, беше добредојдено таму, со оглед на тоа што Русија ги намалува своите испораки на гас.
Тука ќе го следиме влијанието на извозот врз цените на природниот гас во САД. Цената на природниот гас е значително помала во САД отколку во другите големи економии, благодарение на домашното изобилство. Но континуираниот извоз може да го промени тоа. Истражувањето на ФЕД Далас за индустријата за нафта и гас во третиот квартал покажа дека повеќето директори очекуваат добата на евтин американски гас да заврши во период од три години.
Растечките цени на бензините ќе влијаат на мешавината од горива за електрична енергија во САД, потенцијално доведувајќи повеќе јаглен во мрежата. Но речиси сигурно ќе повлече и повеќе обновливи извори на енергија. Повисоките цени би ја погодиле и индустријата, а доколку потраат, може да поттикнат големи инвестиции за декарбонизација.
(Нет Булард е виш соработник на „Блумберг НЕФ“ (BloombergNEF) и „Блумберг грин“ (Bloomberg Green). Тој е партнер за вложување во „Војаџер“ (Voyager), инвеститор во климатската технологија во рана фаза)
