Што е дупката де минимис во царинскиот систем и зошто Трамп сака да ја затвори?

Претходно речиси непознат поим надвор од круговите на царинските посредници, латинскиот термин „де минимис“ (de minimis) годинава стана дел од насловите. Причината за тоа е одлуката на американскиот претседател Доналд Трамп да го затвори царинскиот пропуст за таканаречената де минимис стока.

Фразата – што во груб превод значи „премалку за да биде важно“ – се однесува на мали пакети што се испраќаат директно до потрошувачи од странство. Пакетите што ги исполнуваат условите за де минимис имаат голема предност: не подлежат на царинска декларација и на тарифи. Иако секој поединечен пакет е мал, вакви пратки се испраќаат во огромни количества кон САД преку онлајн платформи за евтина стока како што се кинеските „Шејн“ (Shein Group Ltd.) и „Тему“ (Temu).

Што претставува изземањето де минимис во САД?

За еден пакет да се квалификува, неговата малопродажна вредност не смее да надмине 800 долари, што е значително повеќе во споредба со други земји. На пример, во Канада таа граница е околу 40 долари, а во еврозоната околу 150 долари. Кина, пак, генерално ги ослободува од царина пратките со вредност до околу 7 долари.

Ова изземање датира од 1938 година, кога Конгресот направил измени во тарифните правила за да ги укине давачките за нисковредни артикли, со цел да се избегнат непотребни трошоци за мала добивка или, како што рекол еден поранешен службеник од Министерството за финансии, „да потрошиш еден долар за да наплатиш 50 центи“. Почетно, лимитот бил поставен на еден долар, каде што останал со децении, пред да порасне на пет долари во 1990 година, на 200 долари во 1993 година, а потоа да скокне на 800 долари во 2016 година, за време на претседателството на Барак Обама.

Како се менуваа ставовите на Трамп за правилото де минимис?

Само неколку дена по преземањето на функцијата, администрацијата на Трамп го суспендира правилото де минимис за копнената Кина и Хонгконг, но наскоро ја одложи промената додека Американската пошта се справуваше со начинот на имплементација. На 2 мај неговата администрација ефективно го врати ограничувањето, воведувајќи давачки за купувачи на пакети со вредност до 800 долари што пристигнуваат од континентална Кина и Хонгконг или со наметнување такса во висина од 120 отсто од вредноста или со фиксна тарифа од 100 долари. Подоцна, кога САД и Кина објавија договор за намалување на трикратните тарифи на меѓусебниот увоз, Трамп потпиша извршна наредба со која царината за де минимис беше намалена на 54 проценти.

Потоа, на 30 јули, Трамп објави дека изземањето де минимис ќе се укине и за артиклите што се испраќаат од која било земја во светот. Од 29 август пакетите испратени по пошта ќе се царинат со процентуална давачка според новите реципрочни царини што неговата администрација ги одреди за трговските партнери на САД.

Каков ефект имаше дупката во американскиот царински систем позната како де минимис?

Поради високиот праг на ова ослободување во САД, во текот на 2024 година во земјата влегувале околу 4 милиони мали пратки дневно што се повикувале на исклучокот де минимис. Тие пратки најчесто не биле контролирани, туку директно пренесувани во камиони за достава до вратата на потрошувачите.

Тоа им овозможи на Американците да купуваат евтини производи од кинеските онлајн продавници. Но истовремено го оптовари глобалниот синџир на снабдување, ги зголеми трошоците за воздушен карго-превоз и ги преплави царинските служби.

Се смета дека овие пратки биле еден од начините преку кои во САД се шверцувале нелегални дроги како фентанил, но и други производи што прекршувале закони за увоз од региони познати по прекршување на човековите права. Администрацијата на претседателот Џо Бајден веќе презела мерки за сузбивање на злоупотребите на де минимис, пред тој да загуби на изборите во ноември 2024 година, така што одлуката на Доналд Трамп за укинување на оваа поволност не беше целосно изненадување.

Колкав обем на трговија беше засегнат од правилото де минимис?

Исклучокот де минимис влијаеше на значителен дел од трговијата – и по обемот и по вредноста – а двата показатела експоненцијално се зголемија. Првично, ваквите пратки најчесто содржеа маици или мали електронски уреди, но денес опфаќаат и поскапи производи, како електрични велосипеди со цена од 799 долари.

Според податоци од Белата куќа во 2024 година, бројот на индивидуални пратки до САД што се повикувале на ослободувањето де минимис надминал 1 милијарда годишно, за разлика од околу 140 милиони пред десет години. Додека Кина официјално пријавила извоз на мали пратки кон САД во вредност од околу 23 милијарди долари, компанијата „Номира“ (Nomura Holdings Inc) проценува дека реалната бројка е двојно повисока – до 46 милијарди долари. (Оваа разлика произлегува од огромниот број пратки, што ја отежнува нивната прецизна евиденција во официјалната статистика.)

Сепак, сето ова претставува само мал дел од вкупната вредност на американскиот увоз на стоки, кој минатата година надмина 5,3 трилиони долари. Поради тоа, суспензијата на правилото де минимис не се очекува да има големо влијание врз економијата на САД.

Што значат новите правила за американските потрошувачи?

Укинувањето на ослободувањето од давачки според правилото де минимис не значи дека Американците повеќе нема да можат да нарачуваат мали пакети од странство. Но отсега производите ќе мора да минуваат низ царина и ќе бидат предмет на давачки, кои или ќе ги покријат продавачите или ќе се префрлат врз потрошувачите. Тоа може да биде индиректно, преку повисока малопродажна цена, или директно, така што купувачот ќе ја плати царината.

Многу испораки преку е-трговија веројатно ќе станат побавни, бидејќи дополнителните трошоци ќе го направат авиопревозот, кој и онака е скап, неисплатлива опција за евтините производи. Наместо да летаат со авион и да стигнат за неколку дена, пратките би можеле да патуваат три недели со контејнерски брод од Кина до западниот брег на САД.

Кои компании ќе бидат најмногу погодени од промената?

Онлајн трговците на мало со ниски цени, како „Тему“ (Temu), „Шејн“ (Shein) и „Алиекспрес“ (AliExpress) од „Алибаба груп“ (Alibaba Group Holding Ltd.), со години ја користат поволноста де минимис за да го прошират своето присуство на американскиот пазар, тренд што особено се засили во времето на ковид-бумот на е-трговијата. Прекуграничната онлајн продажба стана спас за многу кинески производители што работат со минимална заработка, откако потрошувачката на домашниот пазар драстично опадна за време на пандемијата и никогаш не  закрепна целосно.

„Шејн“ беше пионер во моделот на целење на ценовно чувствителните Американци со блузи од 2 долара и маички од 10 долари за време на пандемијата. „Тему“ се појави околу 2022 година со слоганот „Купувај како милијардер“ (Shop Like a Billionaire).

 

 

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар