Автомобилската индустрија излезе од кризата предизвикана од пандемијата, затворањето на економиите и проблемите со снабдувањето. Производителите на полуксузни модели полесно се прилагодуваа. Но, откако се стабилизира пазарот, тие се соочија со нов предизвик - да го зголемат уделот на продадените електрични возила.
Производителите се соочуваат со високи казни до крајот на 2025 година, бидејќи просечната емисија на автомобилите продадени во Европа требаше да падне на 95 грама CO₂ на километар. Но, поради послабата продажба на електрични возила во 2024 година, кога нивниот раст забави, многу производители се соочуваат со закана од казни.
Брисел попушта…
Прочитај повеќе

Само една голема економија останува посветена на Парискиот договор
Најголемите светски економии сѐ подалеку од климатските ветувања.
13.02.2025

Секоја Влада со нов план за почист воздух, ама тој никако да стигне
Нови субвенции и контрола на домаќинствата.
11.02.2025

Јаглероден надоместок: Колку ќе плаќаат компаниите?
Надоместокот ќе ги поскапи производите.
03.03.2025

Нов Зеланд ќе складира јаглерод диоксид под земја заради намалување на емисиите
Нов Зеланд ќе ги поттикне компаниите да зафаќаат и складираат јаглерод диоксид под земја, дозволувајќи им на тој начин да ги надоместат другите емисии на стакленички гасови.
21.02.2025
На почетокот на мандатот на новата Европска комисија, претседателката Урсула фон дер Лајен најави дијалог за иднината на европската автомобилска индустрија. Европскиот совет за конкурентност ја повика Комисијата да ги разгледа целите за емисиите на CO₂ за 2025 година. Дополнителна неизвесност за европските производители создаде со најавата на Трамп за царини за европските автомобили, кои треба да стапат на сила во април.
Индустријата, исто така, силно лобира во Брисел, при што Германија, Полска, Франција, Италија и Чешка се залагаат за олеснување на ограничувањата за емисиите.
… и ги прилагодува ограничувањата
Претседателот на Европската комисија во понеделникот најави двегодишно продолжување на рокот за производителите на автомобили да ги исполнат построгите правила за емисија на CO₂ за 2025 година. Комисијата во март ќе предложи измена на регулативата за стандарди за CO₂ за автомобили и комбиња. Доколку се усвои, амандманот ќе им овозможи на производителите да ги постигнат своите цели за усогласеност со просечните емисии во период од три години (2025-2027). На овој начин, Европската комисија им дозволува на производителите да компензираат за евентуалниот пад на продажбата на електрични возила во 2026 и 2027 година, објави Комисијата.
„Ние се држиме до договорените цели за емисии, но со прагматичен и флексибилен пристап“.
Во средата, Комисијата претстави план за поддршка на автомобилската индустрија во нејзината зелена транзиција. Се бараат начини да се зголеми побарувачката за возила со нулта емисија. Акцискиот план вклучува мерки за поттикнување на транзицијата кон возила со нулта емисија и зајакнување на довербата на потрошувачите преку подобрување на батериите и нивната можност за поправка.
Побарувачката треба да се зголеми со зајакнување на пазарот на службени автомобили, домашни производители на батерии и иновации во автономните возила. Европската унија (ЕУ) ќе инвестира 1,8 милијарди евра во следните две години за развој на синџири за снабдување за суровини за батерии. Комисијата веќе најави соработка со Европската инвестициска банка за финансирање инвестиции за производство на батерии во ЕУ во 2024 година, објави Ројтерс.
Индустријата го поздрави предлогот, Германците сакаат повеќе
Предложеното укинување на казните за автомобили и комбиња во 2025 година е прв чекор во вистинската насока, а дополнителната поддршка за автономните возила и европскиот синџир на снабдување со батерии се исто така позитивни знаци, соопшти Европската асоцијација на производители на автомобили (ACEA). Но, тие ја истакнаа потребата за справување со предизвиците во производството на автобуси и камиони. Претседателот на здружението, Ола Калениус, ја поздрави одлуката на Комисијата, но изрази желба за дополнителни мерки.
Здружението нагласува дека пазарот на возила со нулта емисија не расте доволно брзо. Транзицијата ќе успее само ако е придружена со зајакнување на инфраструктурата, стимулации за клиентите и мерки за намалување на трошоците за производство. Германските производители, кои во просек продаваат поскапи, помоќни и поштедливи автомобили, бараат поопсежни промени на правилата за емисија на штетни гасови. Тие, исто така, сакаат продажбата на мотори со внатрешно согорување да остане дозволена по 2035 година за плаг-ин хибриди и да се дозволи употреба на синтетички горива. Како што објасни во февруари членот на одборот на БМВ, Јоаким Пост, некои се залагаат за технолошки отворен пристап.
Победа за „Фолксваген“, разочарување за „Тесла“
Најголемите европски производители можат да здивнат. „Фолксваген“, „Стелантис“ и „Рено“ очекуваат да имаат најголема корист од олеснувањето на правилата, објави „Блумберг“. Заедно, овие три гиганти продаваат повеќе од половина (54,1 отсто) од сите нови автомобили регистрирани во ЕУ и сите би можеле да имаат проблем да постигнат помали просечни емисии. На „Фолксваген“ му се закануваше казна од 1,5 милијарди евра.
Според процената на аналитичарот на „Блумберг“, Мајкл Дин, европските производители на автомобили би можеле да генерираат три милијарди евра дополнителен профит. Од друга страна, олеснувањето на правилата е лоша вест за „Tесла“ и „Волво“, кои очекуваа значителни приходи од продажбата на кредити за емисија на штетни гасови. За да се избегнат казни, производителите можат да се организираат во кластери или групи од повеќе брендови.
„Тесла“ планираше да заработи милијарда долари со здружување со други брендови. Исто така, заработува добри пари со продажба на кредити за емисии - во 2023 година тие заработија 1,79 милијарди долари од ова, во 2024 година 2,76 милијарди долари, а во последните четири години вкупно околу девет милијарди долари.
„Целите остануваат непроменети. Производителите сè уште треба да ги исполнат барањата, но и даваме на индустријата повеќе простор да се прилагоди“, рече претседателот на Комисијата. „Производителите на ЕУ ќе продолжат да имаат потреба да продаваат повеќе електрични возила оваа година, бидејќи стратегијата „седи и чекај“ може да биде ризична и скапа во наредните години. Затоа, растот на пазарот на електрични возила ќе продолжи и очекуваме ценовната конкуренција меѓу нив да остане силна“, се вели во извештајот на инвестициската банка УБС, цитиран од „Форбс“. Предлогот сè уште треба да добие поддршка од земјите-членки и Европскиот парламент, но не се очекуваат големи пречки.
Ќе ли поскапат електричните автомобили?
Одлуката на Комисијата предизвика незадоволство кај еколошките организации. „Електричните автомобили ќе станат поскапи и помалку достапни“, предупреди Европската организација на потрошувачи (BEUC). „Ова значи дека сегашниот бран на помали и попристапни електрични модели кои доаѓаат на пазарот ќе биде запрен, бидејќи многу производители сега ја одложуваат својата продажба до 2030 година“, тврдат тие.
„Олабавувањето на правилата ги наградува заостанатите и не носи вистинска корист за европската автомобилска индустрија, освен што дополнително заостанува зад Кина во секторот на електрични возила“, изјави за „Форбс“, Вилијам Тодс, директор на невладината организација „Транспорт и животна средина“. Тој додаде дека ЕУ на тој начин создава неизвесност за преминот кон електрични возила. Затоа, еколошките организации очекуваат нов акционен план кој ќе ја врати довербата и ќе ја насочи европската индустрија кон возила со нулта емисија до 2035 година.
„Планот покренува сериозни сомнежи за тоа колку ЕУ е посветена на намалување на емисиите од патниот транспорт и постигнување на нејзините цели за климата“, изјави за „Еурактив“ Доминик Фин, раководител на транспортниот сектор во Групацијата за клима. Предлогот сугерира дека Брисел повеќе не гледа строги правила и казни како клучно средство за постигнување на целите. Тој смета дека сме сведоци на натамошна ерозија на политиката за патен транспорт на ЕУ со нулта емисија. Сепак, автомобилската индустрија и Европската народна партија (ЕПП) го поздравија предлогот како прв чекор.
„Жалиме што европските стандарди за CO₂ за 2025 година се релаксирани, бидејќи тоа може да доведе до краткорочен пад на продажбата на електрични возила“, рече Крис Херон од „Е мобилити Европа“.
Европа произведува помалку автомобили
Европската автомобилска индустрија значително се промени во последните пет години. Продажбата на нови автомобили сè уште е значително помала отколку пред пандемијата. Во 2024 година, во Европа беа регистрирани 12,9 милиони автомобили, што е само малку повеќе од 2023 година, но речиси една петтина помалку од 2019 година. Уште поголем пад е забележан во производството – во 2024 година беа произведени 17,4 милиони автомобили, додека пред пандемијата оваа бројка беше 21,3 милиони, а врвот беше достигнат во 2017 година со произведени 22,26 милиони возила.
Електричните автомобили и понатаму се поскапи, додека сите автомобили значително поскапеа во последните три години. „Голфот“ на „Фолксваген“ повеќе не е најпродаваниот модел – во 2024 година титулата ја презеде „Дачија сандеро“, што покажува дека европските купувачи бараат возила со подостапни цени.