Длабоката лажна револуција може да ги прероди медиумите

Рускиот продуцент на поп-музика Јосиф Пригожин (не мешајте го со Евгениј Пригожин, основачот на платеничката војска Вагнер) јавно ги поддржува Владимир Путин и руската инвазија на Украина. Меѓутоа, на почетокот на овој месец, на Јутјуб беше објавена снимка од телефонскиот разговор проследен со пцости меѓу Пригожин и санкционираниот милијардер Фархад Ахмедов - во него и двата соговорника ги проколнуваат „сатаната“ Путин, неговиот алчен неспособен тим и неговата глупава војна.

Содржината на разговорот е умерено интересна, а навредите и обвинувањата се добри за смеење, но на крајот на краиштата видеото не открива ништо посебно. Една година по инвазијата, тешко дека е новост сознанието дека Путин ја вовлече Русија во војна против волјата на нејзината хедонистичка деловна елита, дека оваа елита негодува поради непријатностите од санкциите, но нема јавно да му се спротивстави на Путин, бидејќи тоа е сигурно патот до пропаст. Она што е забележливо за протекувањето на оваа снимка е одбраната на Пригожин: тој тврди дека разговорот, или барем делови од него биле генерирани со помош на вештачка интелигенција - а денес веќе е невозможно да се докаже спротивното.

„Невралните мрежи денес прават секакви чуда“, рече Пригожин во интервју. „Оваа снимка е мешавина од фрази што ги кажавме и фрази што се генерирани, но никогаш не биле изговорени“.

Сега кога светот виде реалистични слики од Путин уапсен и суден во Хаг, или како Путин клечи пред суверенот Кси Џинпинг, Доналд Трамп, кој се обидува да се спротивстави на апсење, но сепак завршува во затвор, папата Франциско облечен во лажен капут од „Баленсијага“ (Balenciaga), зошто да не и лажен телефонски разговор меѓу двајца богати Руси што го навредуваат Путин? Сега кога големиот јазичен модел може убедливо да го имитира стилот на кој било писател, жив или мртов, зошто да не и стилот на малку невнимателен музички менаџер?

Некои луѓе тврдат дека веднаш можат да кажат дали одреден дигитален објект - слика, текст, аудио или видео - е создаден со помош на генеративна вештачка интелигенција, па веќе и го прават тоа: забележале дека папата на виралната слика има чуден десен екстремитет, очилата не му се во ред, а и како и да е, тој не би се облекол толку смешно. Експерти тврдат дека би било речиси невозможно (не 100 отсто невозможно) целосно или делумно да се лажира снимката Пригожин - Ахметов. Сепак, не би положил голема доверба во таквите тврдења, бидејќи тие може да се засноваат на експертиза вкоренета во искуства и сознанија од минатото. Ова се револуционерни времиња, а скокот во квалитетот на технологијата за вештачка интелигенција како ЧетГПТ (ChatGPT) и „Мидџурни“ (Midjourney) е толку огромен што би било кратковидо да не се очекува целосно реален резултат во скора иднина. Леснотијата за генерирање секаков вид содржини веќе се чини дека се зголемува експоненцијално. Без сомнение, ќе бидеме насила хранети со ова - „сè додека лагата не е вистина, додека денот не биде ноќ, додека погрешното не изгледа како правилно“, како што некогаш пееше Иги Поп. Повеќето луѓе нема ни да се мачат да гледаат доволно внимателно, а камоли да ги користат сите сложени алатки што ќе бидат потребни за потврдување на автентичноста на содржините.  

До неодамна појавата на добра длабоко лажна (анг. deepfake) содржина беше вест. Во лажното можеше да се ужива и да се разоткрие, темната иднина можеше полусериозно да се предвиди. И денес така се третира сликата на папата и некои други такви содржини. Но бидејќи иднината е веќе тука, овие чекори се зад свиокот. Фалсификатите се дел од новата реалност, а начинот на кој се брани Пригожин е предодреден да стане сеприсутен - и лесно е да се прибегне кон такви тврдења, кога дури и на лаиците им е лесно да создаваат фалсификати.

Ваквиот развој на настаните треба да значи крај на социјалните мрежи како извор на вести. Денес околу половина од Американците ги користат токму за таа намена, но кога ќе сфатат дека веќе не е можно да се утврди дали нешто на нив е реално на старомоден начин - што значи дека е создадено од истата личност што го потпишала или дека го покажува она што тврди дека го покажува - треба да престанат. Се разбира, не мора - многумина од нас претпочитаат да најдат удобна верзија на светот што им одговара наместо да се соочат со непријатната реалност. За оние што бараат разумно соочување со вистината, сепак, употребата на Твитер, Фејсбук и други платформи ќе стане помалку веродостојна и ќе одзема повеќе време. Дури и сега филтрирањето на бучавата е предизвик. Во дигиталната реалност, која ќе може да се фалсификува во еден миг, ова ќе бара постојано внимание.

Сопственикот на „Твитер“, Илон Маск, тврди дека плаќањето за верификација на сметката е единствената опција за корисниците на социјалните мрежи што сакаат да продолжат да комуницираат со луѓе, а не со вештачки ентитети. „Сега е тривијално да се најдат100.000 луѓе што личат на ботови за помалку од едно пени по налог“, напиша тој на Твитер. „Платената верификација ги зголемува трошоците за ботови за ~ 10.000 проценти“. Тој исто така предвиде дека платената верификација наскоро ќе го направи Твитер единствената доверлива мрежа бидејќи ќе престане да прикажува непроверени (т.е. неплатени) налози во корисничкиот алгоритам.

Аргументите можеби ќе му помогнат на Маск да собере некои приходи, но тие немаат смисла од која било друга перспектива. Во зависност од тоа колку е важна содржината генерирана со вештачка интелигенција за нејзините креатори, седумте долари по налог што ги наплаќа Маск може да бидат прифатлива цена, а голем број реални корисници ќе помогнат да се рашири содржината доколку наидат на неа, сметајќи дека е корисна за нивните цели или едноставно забавна.

Револуцијата на вештачката интелигенција исто така ќе предизвика хаос во пребарувањето на интернет, омилениот метод за истражување на повеќето студенти, некои академици и многу новинари. Дури и ако врските се наведени во резултатите од пребарувањето, тие може да доведат до лажни извори; тековните алатки можат да пополнат цели книги и академски списанија со содржина создадена од големи јазични модели. Она што денес се смета за сигурен извор, утре може неповратно да се оштети со употребата на нови „магични“ техники. Така, пребарувањето како продолжение на мозокот - начинот на кој повеќето луѓе го користат денес - потенцијално станува гротескен модификатор на реалноста.

Вистинската револуција често ги брише обрасците на вкоренетата навика. Сепак, може да врати некои уште постари, заборавени.

Она што технолошкиот свет го нарекува „наследени медиуми“ има шанса да врати голем дел од својот изгубен кредибилитет и влијание. Контактите со луѓе и работењето во архиви од реалниот свет, аналогни или дигитални, се повторно, како пред 30 години, речиси единствените начини да се дознае вистинската состојба на работите. Можноста да се добијат информации од директен извор одеднаш станува повредна за љубопитниот барател на информации и свесен консумент на вистината. Новинарите се обучени комуникатори, прашувачи, трагачи по вредни точки во безброј здодевни документи.

„Наследените медиуми“ за кои работиме ја изгубија својата улога како чувар на информации, бидејќи технологијата ги уништи бариерите за влез. Сега проверената и докажана способност да се добијат вистинските информации и строгите правила против лажирањето одеднаш се повторно релевантни. Аудиото протечено на интернет е безвредно кога не може да се потврди - но снимка направена од одреден новинар што има работа да штити или новинарска организација што треба да ја чува својата репутација е друга работа. Одбраната во однос на вештачката интелигенција на Јосиф Пригожин веројатно нема да значи многу за Путин, кој е познат по својата одмаздољубивост. Меѓутоа, како редовен консумент на вести, едноставно не можам да бидам сигурен дека тој навистина ги кажал работите што се слушаат на снимката - и би сакал снимката да била снимена од новинар кому можам да му верувам.

Медиумите сè уште можат да ја следат оваа можност: искористувањето на истата таа бара враќање кон основите на работа со човечки извори и работа на терен, а тоа може да биде скап потфат. Сепак, инвестицијата може да се исплати. Во својата суштина, вестите се занаетчиски производ со поширока привлечност од, да речеме, рачно изработените чевли или велосипеди по нарачка - и не може да бидат заменети со резултатите дури и од најсовршениот модел за вештачка интелигенција.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар