ЕУ оди кон техничка рецесија, Македонија е најизложена

Европа полека но сигурно се лизга во (засега техничка) рецесија, додека регионот Адрија ќе ја задржи главата „над вода“. Иако на прв поглед се чинеше дека земјите од ЕУ27, односно од еврозоната избегнаа пад на економската активност, кога ќе ја погледнеме структурата на растот на БДП, елиминирањето на растот на резервите ја менува сликата за некои земји.

Ако се фокусираме на најрелевантните земји за регионот Адрија во однос на трговијата, поточно извозот, Германија и Италија се во незавидна состојба. Ако ја исклучиме промената на резервите, ЕУ27 (-0,2 процента) и двете претходно споменати земји (Германија -0,4 проценти, Италија -0,6 проценти) се во минус во второто тримесечје од 2023 година во однос на првиот квартал од годинава.

Тоа е можеби највидливо во Италија, која во овој случај е во контракција два квартала по ред, со што ги исполнува условите за да се биде во т.н. техничка рецесија. Имајќи го предвид овој резултат кај растот на резервите, добиваме впечаток дека нивната нестабилност е моментално она што ги менува стапките на раст на БДП од позитивни во негативни (на ниво на ЕУ27 од +0,02 процента на -0,2 процента). Тоа само ни укажува дека има одредена акумулација на резерви- производството често е во суфицит, но растот на резервите укажува на проблеми со продажбата, односно притисоци што доаѓаат од формирањето на надворешната побарувачка. Аналитички гледано, растот на резервите ќе има импликации за идното производство, бидејќи потребата за производство ќе биде помала додека не се намалат резервите, што повторно ќе се одрази преку надолни ризици за БДП.

Сè што е наведено погоре може многу јасно да се види во анкетите во производствениот сектор. Оцените за извозните нарачки во Италија и Германија во третиот квартал се на најниско ниво во последните две години, што ни кажува дека забавувањето на надворешната побарувачка се чувствува исклучително силно. Од друга страна, како последица на тоа, производствениот сектор ги оценува резервите како натпросечни. Кога ги комбинираме натпросечните нивоа на резерви и слабеењето на надворешната побарувачка, резултатот недвосмислено укажува на намалување на идното производство.

Тековите на стоковната размена од една страна овозможија искористување на компаративните предности на земјите, а од друга страна го поврзаа светот во една активна мрежа, во која лесно се пренесуваат шоковите и ризиците. Ако ги погледнеме импликациите за регионот Адрија, поголем пораст на резервите кај важните трговски партнери значи помалку нарачки од компаниите во регионот во идните периоди, особено во доменот на полупроизводи, кој секако е високо застапен во регионот Адрија.

Под знак прашалник е и перспективата на извозот на капитални добра, делумно поради очекуваното намалување на производство, како и поради послабата потреба на компаниите за инвестиции. Во тоа одреден придонес имаат високите каматни стапки, кои секако влијаат на намалување на инвестициите. Компаниите во регионот Адрија исто така забележуваат послаба надворешна побарувачка, но не и значително зголемени резерви, како што е случајот во ЕУ. Регионот Адрија е специфичен и по тоа што претходните години беа забележани поголеми инвестиции, што го балансира намалувањето на надворешната побарувачка. Како што ќе тече реализацијата на започнатите проекти, така ќе се подобрува и извозната активност во регионот. Сепак, генералната оцена е дека извозот од регионот Адрија ќе биде погоден со оглед на состојбата на два важни пазари - Германија и Италија - и фактот што овие две земји покриваат голем опсег од вкупниот извоз на стоки, кој се движи од 21 процент во Србија до дури 48 проценти во Македонија.

Ако ги погледнеме најновите показатели за ПМИ (од англиски: Purchasing Managers' Index), тие сè уште се во рестриктивната зона, но сепак се нешто подобри во однос на почетокот на 2023 година за ЕУ ​​и Италија, додека во Германија во моментов владее многу упорен песимизам. И како не би владеел, кога Германија во моментов се соочува со три колосални проблеми (а како четврти може да се додаде и лошата демографија, што всушност е тековен процес подолго време):

• Политичката нестабилност, која произлегува од „дивата“ коалиција на три очигледно некомпатибилни идеологии: зелена агенда, економски либерализам и социјалдемократија.

• Послабата извозна перспектива на многу важниот кинески пазар, кој се соочува со потенцијална „изгубена деценија“ како во Јапонија, а со оглед на силното забавување на економската активност во Кина.

• Енергетската несигурност, предизвикана од исклучувањето на нуклеарните реактори и големата повеќедецениска зависност од увозот на евтина енергија од Руската Федерација, што се покажа како политички лоша одлука, со оглед на брзото и (финансиско) болно раскинување на оваа врска.

Ако на таквиот микс се додаде и автомобилскиот сектор, исто така еден од столбовите на германското економско „чудо“, кој во последно време се соочува со тешки одлуки, како што се проблеми со синџирите на снабдување, пристапноста до чипови и друга висока технологија (која е во голема мера концентрирана во Азија); потоа, фактот дека околу половина од продажбата се врши во Азија, а тој регион моментално доживува забавување на економската активност (на чело со Кина), што не е видено со децении; како и реалноста дека постои огромен конкурентен и политички притисок за префрлање кон возила на хибриден или чисто електричен погон, кои глобално Европа всушност најмногу ги чувствува, јасно е дека оваа земја е во многу турбулентен период, кој до одреден степен ќе ги зафати сите земји од регионот Адрија.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар